Cuộc đột kích nhắm vào thành phố Jenin và là cuộc đột kích lớn nhất ở Bờ Tây trong nhiều năm, với sự tham gia của xe bọc thép, máy bay không người lái và nhiều khí tài quân sự hạng nặng khác.

Tại sao Israel tấn công?

Các cuộc đọ súng và các vụ nổ đã làm rung chuyển thành phố và trại tị nạn liền kề, khi người Palestine ném đá vào các binh sĩ và khói bốc lên từ các vụ nổ thậm chí đã làm tối đen bầu trời.

Mahmoud al-Saadi, giám đốc Trăng lưỡi liềm đỏ Palestine ở Jenin, cho biết: “Có những vụ thả bom từ máy bay và một cuộc tấn công trên mặt đất. Một số ngôi nhà và địa điểm đã bị đánh bom... khói bốc lên từ khắp mọi nơi”.

Bộ Y tế Palestine cho biết 8 người thiệt mạng và 80 người khác bị thương, trong đó có 17 người bị thương nặng, vượt quá con số 7 người thiệt mạng trong một cuộc đột kích của Israel ở Jenin hai tuần trước.

Trong một tuyên bố, Tổng thống Benjamin Netanyahu cho biết lực lượng Israel đang "phá hủy các trung tâm chỉ huy và thu giữ lượng vũ khí đáng kể" tại "hang ổ của những kẻ khủng bố ở Jenin". Bộ Ngoại giao Palestine gọi vụ việc là "một cuộc chiến công khai chống lại người dân Jenin".

Tại nhà xác bệnh viện, một số thi thể được đắp trong chăn và những người khác được băng bó, trong khi giao tranh vẫn đang diễn ra đến tối muộn. "Trong 5 năm qua, đây là cuộc đột kích tồi tệ nhất", y tá Qasem Benighader nói và cho biết nhiều bệnh nhân bị thương do đạn và chất nổ.

Israel đã tăng cường các hoạt động ở phía bắc Bờ Tây, nơi gần đây đã tổ chức một loạt các cuộc tấn công nhằm vào người Israel. Cư dân trại Jenin, Mahmoud Hawashin, gọi tình hình là "thảm họa" và dự đoán rằng "nếu người Palestine đổ máu nhiều hơn, thì người Israel sẽ đổ máu nhiều hơn".

Nhóm chiến binh Thánh chiến Hồi giáo (Jihad) của Palestine cho biết "tất cả các lựa chọn đều sẵn sàng để tấn công kẻ thù nhằm đáp trả hành động gây hấn của chúng ở Jenin".

Trước đó vào thứ Hai, quân đội Israel cho biết họ đã tấn công một "trung tâm hoạt động chung" của một nhóm có tên là Lữ đoàn Jenin, một kho vũ khí, một địa điểm "quan sát và trinh sát" và nơi ẩn náu của những kẻ bị cáo buộc tấn công các mục tiêu của Israel.

Mỹ cho biết đồng minh Israel có quyền "bảo vệ người dân của mình chống lại... các nhóm khủng bố" nhưng kêu gọi bảo vệ thường dân. Trong khi đó, Liên đoàn Ả Rập cho biết họ sẽ triệu tập một cuộc họp khẩn cấp vào thứ Ba để thảo luận về "cuộc tấn công của Israel vào Jenin".

Nước láng giềng Jordan gọi cuộc đột kích là "sự vi phạm rõ ràng luật nhân đạo quốc tế", trong khi UAE nhất kêu gọi "ngừng ngay lập tức các chiến dịch leo thang chống lại người dân Palestine".

Bờ Tây bị chiếm đóng là gì?

Khu vực Jenin trên danh nghĩa được kiểm soát bởi Nhà nước Palestine của Tổng thống Mahmud Abbas. Tuy nhiên, Israel đã chiếm đóng Bờ Tây kể từ Cuộc chiến Sáu ngày vào năm 1967. Lãnh thổ này hiện là nơi sinh sống của khoảng 490.000 người Israel trong các khu định cư được coi là bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế.

Người Palestine, những người đang tìm kiếm một nhà nước độc lập của riêng mình, muốn Israel rút khỏi tất cả các vùng đất mà họ đã chiếm giữ vào năm 1967 và dỡ bỏ tất cả các khu định cư của người Do Thái.

Tuy nhiên, Tổng thống mới đắc cử Benjamin Netanyahu đã theo đuổi đường lối cứng rắn, tuyên bố “mở rộng các khu định cư” và bày tỏ không quan tâm đến việc nối lại các cuộc đàm phán hòa bình đã bị đình chệ kể từ năm 2014.

Ít nhất 185 người Palestine, 25 người Israel, một người Ukraine và một người Ý đã thiệt mạng trong năm nay do giao tranh ở Bờ Tây, theo thống kê của AFP được tổng hợp từ các nguồn chính thức của cả hai bên.

Khác với Dải Gaza là dải đất nằm ven biển Địa Trung Hải và bị bao quanh bởi các lãnh thổ Israel và Ai Cập, Bờ Tây là lãnh thổ tách biệt nằm ở biên giới giữa Israel và Jordan.

Đây là 2 lãnh thổ hợp thành Nhà nước Palestine và được quốc tế công nhận, song thực tế phần lớn những lãnh thổ này đang bị chiếm đóng bởi Israel hoặc bị kiểm soát bởi các nhóm chiến binh như Hamas và Jihad.

Huy Hoàng (theo AFP, Reuters, CNA)