Cuộc bỏ phiếu bắt buộc tại Knesset dự kiến ​​sẽ diễn ra vào đầu tuần tới. Ông Netanyahu, người vẫn đang hy vọng được tiếp tục tại vị trong khi chống lại các cáo buộc tham nhũng, dự kiến ​​sẽ làm mọi thứ có thể trong những ngày tới để ngăn liên minh mới lên nắm quyền. Nếu thất bại, ông sẽ bị truất quyền.

Thông báo ấn tượng của ông Lapid và đối tác liên minh chính của ông, ông Naftali Bennett, được đưa ra ngay trước thời hạn nửa đêm và ngăn chặn cuộc bầu cử thứ 5 liên tiếp diễn ra trong 2 năm tại nước này.

“Chính phủ này sẽ làm việc cho tất cả các công dân của Israel, những người đã bỏ phiếu  ủng hộ và những người không. Chính phủ sẽ làm mọi thứ để đoàn kết xã hội Israel", ông Lapid nói.

Theo thỏa thuận, ông Lapid và ông Bennett sẽ phân chia công việc Thủ tướng theo hình thức luân phiên. Ông Bennett, một cựu đồng minh của ông Netanyahu, sẽ phục vụ trong hai năm đầu tiên, trong khi ông Lapid sẽ phục vụ hai năm cuối cùng, dù không chắc chắn liên minh mỏng manh này sẽ tồn tại tới lúc đó.

Thỏa thuận lịch sử cũng bao gồm một đảng Hồi giáo nhỏ, Danh sách Ả Rập Thống nhất, đảng Ả Rập đầu tiên từng là một phần của liên minh cầm quyền tại Israel.

Trong những ngày tới, ông Netanyahu được cho là sẽ tiếp tục gây áp lực lên các đảng viên cứng rắn trong liên minh. Diễn giả Knesset Yariv Levin, một thành viên thuộc đảng Likud của ông Netanyahu, cũng có thể sử dụng ảnh hưởng của mình để trì hoãn cuộc bỏ phiếu bắt buộc của quốc hội. Hiện vẫn không có bình luận ngay lập tức từ ông Netanyahu hay đảng Likud.

Điều gì tiếp theo cho ông Benjamin Netanyahu?

Ông Lapid kêu gọi triệu tập Knesset để bỏ phiếu càng sớm càng tốt.

Thỏa thuận được đưa ra vào thời điểm hỗn loạn đối với Israel khi quốc gia đã tham gia cuộc chiến kéo dài 11 ngày chống lại các tay súng Hamas ở Dải Gaza vào tháng trước, trong khi bạo lực xảy ra giữa người Do Thái và người Ả Rập ở các thành phố trên khắp đất nước. Đất nước này đang trong giai đoạn phục hồi sau cuộc khủng hoảng Covid-19.

Ông Netanyahu là người có sức ảnh hưởng lớn nhất trong chính trường Israel trong ba thập kỷ qua khi giữ chức Thủ tướng kể từ năm 2009 tới nay, kèm theo một nhiệm kỳ trước đó vào cuối những năm 1990.

Mặc dù có một danh sách dài các thành tích, bao gồm các thỏa thuận ngoại giao đột phá vào năm ngoái với bốn quốc gia Ả Rập, ông đã trở thành một nhân vật phản diện kể từ khi ông bị truy tố về tội lừa đảo, vi phạm tín nhiệm và nhận hối lộ vào năm 2019.

4 cuộc bầu cử trong 2 năm qua được coi là một cuộc trưng cầu dân ý về khả năng cầm quyền của ông Netanyahu. Mọi thứ hiện vẫn chưa ngã ngũ và tình hình có thể tiếp tục đi vào bế tắc nếu cả ông lẫn phe đối lập không nhận được sự ủng hộ đa số. Một chính phủ đoàn kết đối lập được thành lập vào năm ngoái đã sụp đổ chỉ sau 6 tháng.

Thỏa thuận mới yêu cầu một cuộc cải tổ lại nhóm chính trị Israel. Ba trong số các đảng được dẫn dắt bởi các đồng minh cứng rắn trước đây của Netanyahu, những người có mối thù cá nhân với ông, trong khi Danh sách Ả Rập Thống nhất đã làm nên lịch sử khi sử dụng đòn bẩy của mình để tìm kiếm lợi ích cho người Hồi giáo thiểu số Ả Rập của đất nước.

“Đây là lần đầu tiên một đảng Ả Rập là đối tác trong việc thành lập chính phủ”, lãnh đạo đảng, ông Mansour Abbas cho biết. “Thỏa thuận này có rất nhiều điều vì lợi ích của xã hội Ả Rập và xã hội Israel nói chung”.

Trong số các nhượng bộ được ông Abbas bảo đảm có các thỏa thuận công nhận hợp pháp các làng Bedouin ở miền nam Israel, kế hoạch kinh tế đầu tư 30 tỷ shekel (9,2 tỷ USD) vào các thị trấn và thành phố Ả Rập, và kế hoạch 5 năm chống tội phạm bạo lực trong các cộng đồng Ả Rập, theo Đài phát thanh quân đội Israel.

Ông Lapid, 57 tuổi, vào quốc hội năm 2013 sau một sự nghiệp thành công với tư cách là người phụ trách chuyên mục báo chí, người dẫn chương trình truyền hình và tác giả. Đảng Yesh Atid mới của ông đã điều hành một chiến dịch tranh cử khá thành công, bắt tay với ông Netanyahu để đưa ông Lapid lên vị trí Bộ trưởng Tài chính đầy quyền lực.

Nhưng ông Lapid và ông Netanyahu không hợp nhau, và liên minh nhanh chóng tan vỡ. Đảng Yesh Atid đã thuộc phe đối lập kể từ cuộc bầu cử năm 2015. Đảng này rất được lòng các cử tri trung lưu và đã chỉ trích mối quan hệ chặt chẽ của ông Netanyahu với các đảng cực đoan Chính thống giáo và nói rằng Thủ tướng nên từ chức khi bị xét xử vì các cáo buộc tham nhũng.

Chờ Quốc hội phê chuẩn

Các đảng cực đoan Chính thống giáo từ lâu đã sử dụng quyền lực chính trị quá lớn của mình để đảm bảo ngân sách hào phóng cho các tổ chức tôn giáo của họ và miễn nghĩa vụ quân sự bắt buộc. Việc nhiều người Do Thái cực đoan Chính thống giáo từ chối tuân theo các hạn chế an toàn của Covid-19 vào năm ngoái càng làm nhiều người phẫn nộ.

Để thành lập chính phủ, một lãnh đạo liên minh đảng phải đảm bảo được sự ủng hộ của 61 thượng nghị sĩ, chiếm đa số trong 120 ghế tại Quốc hội Israel. Vì không có đảng nào tự mình kiểm soát đa số nên các liên minh thường được xây dựng với các đối tác nhỏ hơn. Hiện có 13 đảng thuộc nhiều quy mô khác nhau trong quốc hội hiện tại của Israel.

Với tư cách là lãnh đạo của đảng lớn nhất, ông Netanyahu đã được Tổng thống tượng trưng của đất nước trao cơ hội đầu tiên để thành lập liên minh. Nhưng ông không thể đảm bảo đa số với các đồng minh tôn giáo và dân tộc chủ nghĩa truyền thống của mình.

Sau thất bại của ông Netanyahu trong việc thành lập chính phủ, ông Lapid sau đó được cho bốn tuần để tập hợp một liên minh và ông đã thành công vài tiếng trước thời hạn.

Ông Lapid đã phải đối mặt với một thử thách khó khăn khi phải tập hợp một nhóm đối tác khác nhau như vậy. Nhưng sau đó chiến tranh nổ ra với các tay súng Hamas ở Dải Gaza vào ngày 10/5. Cuộc giao tranh, cùng với sự bùng nổ của bạo lực đám đông Ả Rập-Do Thái ở các thành phố của Israel trong chiến tranh, đã khiến các cuộc đàm phán của liên minh bị đình trệ.

Nhưng sau khi đạt được một lệnh ngừng bắn vào ngày 21/5, các cuộc đàm phán lại tiếp tục và ông Lapid phải chạy đua để đạt được một thỏa thuận. Ông đã đạt được một bước đột phá vào Chủ nhật (31/5) khi ông Bennett đồng ý tham gia liên minh đối lập.