Trong bài phát biểu trước Quốc hội, ông Aoun, 60 tuổi, đã hứa sẽ xây dựng lại miền nam Lebanon và các vùng khác của đất nước mà ông cho là đã bị Israel phá hủy, và cũng sẽ ngăn chặn các cuộc tấn công của Israel vào Lebanon. "Hôm nay, một giai đoạn mới trong lịch sử Lebanon bắt đầu", ông nói.

Chức tổng thống tại Lebanon đã bị bỏ trống kể từ khi nhiệm kỳ của ông Michel Aoun kết thúc vào tháng 10 năm 2022, khi các phe phái chia rẽ sâu sắc không thể thống nhất về một ứng cử viên có thể giành đủ số phiếu bầu trong quốc hội gồm 128 ghế.

Ông Joseph Aoun không đạt đủ 86 phiếu cần thiết trong vòng đầu tiên, nhưng đã vượt qua ngưỡng với 99 phiếu trong vòng thứ hai, sau khi các nhà lập pháp của Hezbollah và đồng minh Shiite là Phong trào Amal ủng hộ ông.

Cuộc bầu cử của ông phản ánh sự thay đổi trong cán cân quyền lực ở Lebanon và Trung Đông nói chung, khi lực lượng Hồi giáo Shiite là Hezbollah bị tổn thất nặng nề trong cuộc chiến năm ngoái, trong khi đồng minh của lực lượng này là chế độ Tổng thống Bashar al-Assad ở Syria bị lật đổ vào tháng 12.

Bộ trưởng Ngoại giao Israel Gideon Saar đã chúc mừng Lebanon và hy vọng việc ông Aoun lên nắm quyền sẽ góp phần vào sự ổn định và quan hệ láng giềng tốt đẹp giữa hai nước. Đại sứ Mỹ Lisa Johnson nói rằng bà "rất vui" với việc Aoun đắc cử.

Người phát ngôn Bộ ngoại giao Pháp Christophe Lemoine cho biết: "Cuộc bầu cử này hiện phải được tiếp nối bằng việc bổ nhiệm một chính phủ mạnh mẽ" có khả năng "thực hiện các cải cách cần thiết cho sự phục hồi kinh tế, ổn định, an ninh và chủ quyền của Lebanon".

Nền kinh tế Lebanon vẫn đang chao đảo sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2019, đang rất cần viện trợ để tái thiết sau chiến tranh, mà Ngân hàng Thế giới ước tính đã khiến quốc gia này thiệt hại 8,5 tỷ đô la.

Tuy nhiên, trái phiếu quốc tế của Lebanon, vốn đã vỡ nợ từ năm 2020, đã tăng giá sau khi chiến thắng của Aoun được công bố.

Ông Aoun từng đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố lệnh ngừng bắn giữa Hezbollah và Israel được Mỹ và Pháp làm trung gian vào tháng 11/2024. Thỏa thuận này yêu cầu quân đội Lebanon triển khai vào miền nam Lebanon, còn Israel và Hezbollah phải rút quân.

Hoàng Anh (theo LEN, Reuters, AJ)