Ngày 10/2 (giờ Mỹ), Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ áp mức thuế 25% đối với tất cả thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ. Tổng thống Mỹ nhấn mạnh sẽ không có trường hợp ngoại lệ hay miễn trừ nào.

Thuế mới sẽ có hiệu lực từ ngày 4/3. Tổng thống Trump cam kết nỗ lực này sẽ giúp thúc đẩy sản xuất và mang nhiều việc làm về Mỹ, đồng thời cảnh báo mức thuế có thể được nâng lên cao hơn.

Theo thông tin từ Hiệp hội Sắt Thép Mỹ, quốc gia này nhập khẩu thép nhiều nhất từ Canada, Brazil, Mexico, Hàn Quốc và Việt Nam.

Trong khi đó, theo thống kê hải quan Mỹ cho biết năm 2024 Việt Nam xuất khẩu khoảng 983 triệu USD thép và sản phẩm thép, tăng gần 159% so với năm 2023; trong khi với mặt hàng nhôm có kim ngạch là 479 triệu USD, tăng 9,5%.

Hiện nay, mặt hàng nhôm và thép của Việt Nam vẫn đang phải chịu mức thuế lần lượt là 10% và 25% theo Mục 232 mà Mỹ áp dụng từ năm 2018 với hầu hết các nước.

Theo Cơ quan Thương vụ Việt Nam (Bộ Công Thương) tại Mỹ, việc áp dụng bổ sung thuế 25% với nhôm và thép nhập khẩu sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới các nước xuất khẩu nhôm thép vào Mỹ. 

Đặc biệt, từ sau năm 2018, nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ đã thay thế vị trí của Trung Quốc trong xuất khẩu mặt hàng này sang Mỹ, như Canada, Mexico, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Brazil. Do đó, Mỹ hiện nay phụ thuộc vào nhu cầu nhập khẩu thép chiếm 12 - 15% và nhôm chiếm tới 40 - 45%.

"Nếu Mỹ áp dụng thuế 25% với toàn bộ hàng nhập khẩu, sản phẩm thép Việt Nam vẫn có cơ hội tiếp tục xuất khẩu khi năng lực của các nhà sản xuất thép, nhôm của Mỹ chưa thể đáp ứng ngay. Dù vậy, biên độ lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ giảm xuống", đại diện cơ quan này cho biết.

Trong một thông báo phát đi vào tối 10/2, Bộ Tài chính Việt Nam cho biết: Hiện nay, chính quyền Mỹ đã ký ban hành nhiều sắc lệnh với các chính sách mới, đánh dấu sự điều chỉnh mạnh mẽ cả về chính sách đối nội và đối ngoại của Mỹ trong thời gian tới. 

Việt Nam có đan xen cả cơ hội và thách thức nhất định, theo đó Chính phủ yêu cầu các Bộ ngành địa phương chủ động nắm tình hình và nghiên cứu trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ giải pháp trọng tâm năm 2025. 

“Bộ Tài chính đã triển khai nghiên cứu để điều chỉnh chính sách tài chính trong thời gian tới”, Bộ Tài chính nêu.

Trước đó, trong buổi họp báo thường kỳ của Bộ Công Thương năm 2024 diễn ra vào giữa tháng 1/2025, ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, cho biết Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam.

Ông Hải thông tin mục tiêu của Tổng thống Trump là giảm thâm hụt thương mại, thúc đẩy sản xuất trong nước và thu hút đầu tư. Trong bối cảnh tự do hóa thương mại toàn cầu, ông Donald Trump sử dụng một công cụ cổ điển là thuế quan. Thực tế, ông Donald Trump đã áp thuế cao với hàng hóa từ nhiều thị trường như Trung Quốc, EU…

Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho biết năm 2025, Bộ Công Thương đã vạch ra hai kịch bản. Kịch bản khả quan là Mỹ duy trì chính sách thuế hiện hành đối với hàng Việt Nam.

Kịch bản thứ hai, nếu tác động thuế quan gắt gao, chặt hơn có thể tác động đến kinh tế toàn cầu, khiến xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam ảnh hưởng ít nhiều. Đối với kịch bản này, Bộ Công Thương sẽ xem xét báo cáo Chính phủ để hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu trong việc đa dạng hóa thị trường trong thời gian tới.