Báo Nhà báo và Công luận có cuộc trò chuyện với ông Trần Công Thuật - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình về sự đổi thay, vươn mình mạnh mẽ của vùng đất, con người Quảng Bình trong công cuộc đổi mới hôm nay và cả những dự định, chiến lược phát triển tương lai của vùng đất cát trắng anh dũng, kiên cường này.

+ PV: Sau 30 năm tái lập và phát triển, từ một tỉnh nghèo, nhiều khó khăn, Quảng Bình đã chuyển mình mạnh mẽ vươn lên trở thành địa phương giành được nhiều thành tựu nổi bật trong phát triển kinh tế- xã hội. Những bước chuyển mình ấn tượng nhất trong 3 thập kỷ qua của Quảng Bình là gì, thưa ông?

- Ông Trần Công Thuật: Ngày 1/7/1989, Quảng Bình chính thức trở về với địa giới hành chính cũ theo Nghị quyết kỳ họp thứ năm, Quốc hội khóa VIII và Quyết định của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng.

Những ngày đầu mới tách tỉnh, hậu quả chiến tranh vẫn còn nặng nề, cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật và những yếu tố vật chất bảo đảm cho sản xuất còn thiếu thốn, yếu kém. Ðời sống vật chất và tinh thần của người dân còn nghèo nàn. Quá trình xây dựng và phát triển, có thời điểm tỉnh Quảng Bình đứng trước những khó khăn, thử thách gay gắt… Nhưng với sự nỗ lực, phấn đấu không mệt mỏi, 30 năm qua, Quảng Bình đã và đang đạt được những thành tựu to lớn, quan trọng. Tốc độ tăng trưởng GRDP đạt khá, quy mô nền kinh tế không ngừng được nâng lên, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực. Tăng trưởng kinh tế bình quân thời kỳ 1989 - 2019 đạt 8,2%. So với năm 1989, quy mô kinh tế năm 2019 tăng 119 lần; GRDP bình quân đầu người tăng 89 lần; tỷ trọng công nghiệp - xây dựng và dịch vụ tăng, giảm tỷ trọng nông, lâm nghiệp và thủy sản. Xu hướng tỷ trọng công nghiệp - xây dựng, dịch vụ tăng nhờ tốc độ tăng trưởng của ngành công nghiệp, dịch vụ luôn duy trì ở mức cao hơn so với ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản. Ðặc biệt, trong thời kỳ 2010 - 2019, ngành du lịch có nhiều khởi sắc và dần trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh. Quảng Bình đang trở thành điểm đến hấp dẫn và hướng đến phát triển thành một trung tâm du lịch lớn của cả nước trong tương lai.

Sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản phát triển khá toàn diện và bền vững theo hướng sản xuất hàng hóa ngày càng rõ nét. Tốc độ tăng trưởng bình quân thời kỳ 1990 - 2019 đạt 5,3%; đã xuất hiện nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch, sản xuất theo chuỗi giá trị. Lâm nghiệp chuyển đổi theo hướng lâm nghiệp xã hội; công tác quản lý và bảo vệ rừng được tăng cường. Thủy sản phát triển theo hướng khai thác vùng biển xa, sản phẩm chất lượng, giá trị được nâng cao. Sản xuất công nghiệp tăng trưởng tốc độ bình quân 14,1%/năm, quy mô giá trị sản xuất công nghiệp tăng gần 46 lần, tốc độ tăng trưởng cao nhất trong nền kinh tế của tỉnh.

Thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn được tăng bình quân 21%/năm, chiếm tỷ trọng 12,3% GRDP toàn tỉnh. Hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật, đô thị của tỉnh được đầu tư ngày càng đồng bộ, hiện đại. Môi trường thu hút đầu tư ngày càng thông thoáng, hấp dẫn, đã khơi dậy và phát huy mọi nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển; các vùng kinh tế động lực được hình thành ngày càng rõ nét.

Sau 30 năm tái lập tỉnh, giáo dục và đào tạo Quảng Bình phát triển khá toàn diện. Hệ thống trường lớp ngày càng hoàn thiện, chất lượng đội ngũ giáo viên, học sinh được nâng cao. Công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân từng bước có sự thay đổi cơ bản. Năm 2015, Quảng Bình là tỉnh đầu tiên trong cả nước đạt tiêu chí loại trừ bệnh phong quy mô cấp huyện. Mạng lưới y tế phát triển rộng khắp, phủ kín 100% địa bàn cấp xã, bao gồm 4 tuyến: Trung ương, tỉnh, huyện, xã, với số giường bệnh gấp 2,5 lần năm 1990, nhân lực ngành y tế tăng gấp 2,7 lần, riêng bác sĩ gấp 3,7 lần. Bên cạnh đó, khu vực y tế ngoài Nhà nước cũng phát triển mạnh mẽ. Số dân có thẻ bảo hiểm y tế hiện nay đạt 91,7%.

Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” phát triển sâu rộng. Thể thao thành tích cao vươn tầm quốc tế; Công tác xóa đói, giảm nghèo đạt kết quả quan trọng, đời sống nhân dân được cải thiện, không còn hộ đói, tỷ lệ hộ nghèo từ 44,4% năm 1993, giảm xuống còn 6,98% năm 2018. Công tác giải quyết việc làm và thực hiện các chính sách xã hội trên địa bàn tỉnh có nhiều tiến bộ. Tình hình an ninh chính trị trên địa bàn ổn định, quốc phòng, an ninh được bảo đảm, trật tự, an toàn xã hội được tăng cường, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội.

Công tác xây dựng Ðảng được chú trọng thường xuyên và đạt nhiều kết quả. Thường xuyên tự đổi mới, tự chỉnh đốn, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng các cấp và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên. Giữ vững sự đoàn kết thống nhất trong toàn Ðảng bộ; tinh thần, trách nhiệm trong cấp ủy, tổ chức Đảng và hệ thống chính trị các cấp được phát huy, tạo được niềm tin và sự đồng thuận của nhân dân. Coi trọng rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, phát huy tính tiên phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. Tập trung lãnh đạo xây dựng, củng cố, kiện toàn tổ chức Đảng, phát triển và nâng cao chất lượng Đảng viên, phát triển tổ chức Đảng trong các doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước, đổi mới và tạo chuyển biến trong công tác cán bộ. Công tác dân vận được quan tâm lãnh đạo và từng bước đổi mới...

Có thể nói, 30 năm qua, dù phải đương đầu với rất nhiều khó khăn, thử thách, song vượt lên tất cả, Quảng Bình đã có bước phát triển mạnh mẽ cả về quy mô và diện mạo với những kết quả toàn diện, tích cực, có ý nghĩa lịch sử.

+ PV:  Những thành tựu đạt được trong 30 năm qua của Ðảng bộ và nhân dân Quảng Bình là rất đáng trân trọng và tự hào. Tuy nhiên, không thể phủ nhận, hiện nay Quảng Bình vẫn đang đứng trước nhiều khó khăn thách thức trong quá trình phát triển. Những thách thức đó là gì, thưa ông?

- Ông Trần Công Thuật: Ðể phát huy được tiềm năng lợi thế đẩy nhanh tốc độ và nâng cao chất lượng phát triển kinh tế - xã hội, Quảng Bình cần tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư nhằm thu hút những dự án lớn, định hướng công nghệ cao, tạo đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội, trước hết là phát triển công nghiệp và du lịch, dịch vụ. Ðẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp và kinh tế nông thôn theo hướng sản xuất hàng hóa, gắn với xây dựng Nông thôn mới. Coi trọng hơn nữa đến phát triển văn hóa, xã hội, giáo dục, y tế, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, chăm lo cải thiện đời sống nhân dân; giữ vững ổn định chính trị - xã hội, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển. Chăm lo xây dựng Ðảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới...

Có thể nói, khó khăn, thách thức phía trước là không ít, nhưng tin rằng với vùng đất có bề dày truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng, trong chặng đường đi tới, Quảng Bình sẽ biến khó khăn thành lợi thế, thách thức thành cơ hội, khơi dậy mọi tiềm năng để tiếp tục phát triển, sớm trở thành tỉnh phát triển khá trong khu vực.

+ PV: Nói đến những bước chuyển ấn tượng nhất của Quảng Bình sau 30 năm tái lập là nói đến việc vùng cát trắng nay đã trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn nhất của các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Bí quyết nào đã khiến Quảng Bình trở thành “viên kim cương xanh” và là “mảnh đất vàng” trong mắt của các nhà đầu tư và doanh nghiệp, thưa ông?

- Ông Trần Công Thuật: Đến nay, Quảng Bình được đánh giá là một trong những tỉnh có môi trường đầu tư kinh doanh tốt của Việt Nam. Minh chứng là Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh của Quảng Bình liên tục nhiều năm liền đứng đầu cả nước; cùng với thời gian giải quyết thủ tục hành chính nhanh, gọn luôn làm hài lòng các nhà đầu tư. Số lượng nhà đầu tư, các tập đoàn kinh tế lớn trong và ngoài nước đến tìm hiểu cơ hội đầu tư ngày càng tăng.

 Có được thành công này là nhờ sự hội tụ của rất nhiều yếu tố. Trong đó, đáng kể nhất là việc thời gian qua, tỉnh thực hiện đồng bộ các giải pháp, góp phần tạo môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, minh bạch; Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh liên tục nhiều năm liền đứng đầu cả nước; thời gian giải quyết thủ tục hành chính nhanh, gọn luôn làm hài lòng các nhà đầu tư

Đối với các nhà đầu tư, Quảng Bình mời gọi, đón tiếp các nhà đầu tư bằng cả tấm lòng, bằng những chính sách xúc tiến đầu tư khá đồng bộ với mức ưu đãi cao nhất, đồng hành cùng nhà đầu tư từ lúc khảo sát lập dự án.

Đặc biệt, trong quá trình dự án đi vào hoạt động, chính quyền cùng với chủ đầu tư sát cánh tháo gỡ vướng mắc, khó khăn để đảm bảo cho nhà đầu tư thực sự có hiệu quả. Chúng tôi xem hiệu quả của nhà đầu tư gắn với hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà.

+ PV: Được biết, Quảng Bình đang chủ trương ưu tiên thu hút đầu tư ở một số lĩnh vực nhằm tạo động lực phát triển mang tính bền vững. Ông có thể nói rõ hơn về điều này?

- Ông Trần Công Thuật: Thời gian qua, tỉnh Quảng Bình đã thu hút được nhiều dự án đầu tư quy mô lớn, tập trung vào các lĩnh vực mà tỉnh có lợi thế. Tuy vậy, vẫn còn một số hạn chế nhất định. Một số dự án sau khi cấp phép, tiến độ triển khai chậm hoặc chưa triển khai. Ngoài yếu tố khách quan về công tác giải phóng mặt bằng, tình hình kinh tế khó khăn, còn có nguyên nhân do năng lực của nhà đầu tư hạn chế, dự án dàn trải cho nên không thu xếp đủ nguồn vốn để thực hiện dự án tại địa bàn theo tiến độ cam kết. Bởi vậy, định hướng thu hút đầu tư của tỉnh thời gian tới là chuyển sang chú trọng về chất, có chọn lọc, tập trung kêu gọi các dự án “sạch” hướng đến một nền kinh tế xanh, sạch, phát triển bền vững, những dự án công nghệ cao; những dự án có thể đáp ứng nhu cầu giải quyết lao động tại chỗ và nhu cầu vùng miền như điện gió, năng lượng mặt trời..

+ PV: Nói đến Quảng Bình, không thể không nói tới du lịch, nơi được nhìn nhận là địa phương có tiềm năng du lịch lớn nhất cả nước. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc từng nhấn mạnh: “Con đường đi đến thịnh vượng của Quảng Bình là dịch vụ hóa nền kinh tế, lấy du lịch làm nền tảng phát triển”. Quảng Bình sẽ làm gì để có thể tạo nên một làn gió Đại Phong mới cho du lịch Việt Nam, thưa ông?

- Ông Trần Công Thuật: Quảng Bình có những lợi thế riêng mà không những nhà đầu tư trong nước quan tâm mà có sức ảnh hưởng ra thế giới - đó chính là tiềm năng về ngành du lịch - và chúng tôi sẽ biến cái tiềm năng của thiên nhiên ưu đãi này thành ngành kinh tế mũi nhọn tăng trưởng kinh tế địa phương.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, tỉnh nỗ lực đa dạng hóa nhiều phương thức và phong phú nội dung trong công tác quảng bá, xúc tiến, liên kết và hợp tác du lịch trong nước và quốc tế. Trong đó, tập trung vào các thị trường trọng điểm trong nước và quốc tế với sự tham gia của các nguồn lực xã hội để nâng cao thương hiệu điểm đến du lịch Quảng Bình, đặc biệt là các chương trình lớn.

Thời gian tới, Quảng Bình tập trung triển khai ứng dụng công nghệ thông tin vào quảng bá du lịch, xây dựng hệ thống du lịch thông minh; chú trọng công tác hướng nghiệp, đào tạo nguồn nhân lực du lịch và nâng cao chất lượng nhân lực ngành du lịch và các ngành dịch vụ hỗ trợ.

Đồng thời, tỉnh triển khai đồng bộ và hiệu quả các giải pháp bảo đảm an ninh du lịch, xây dựng môi trường du lịch văn minh, bình đẳng, khẳng định du lịch Quảng Bình là điểm đến an toàn, chất lượng, thân thiện và mến khách, mỗi người dân Quảng Bình là một hướng dẫn viên du lịch.

+ PV: Chạm mốc 30 năm tuổi kể từ ngày tái lập, đâu những “từ khóa” được xem là tiên quyết nhất , quan trọng nhất mà Quảng  Bình sẽ phải thực thi nếu muốn hiện thực hóa mục tiêu trở thành một tỉnh phát triển khá của khu vực trong tương lai, thưa ông?

- Ông Trần Công Thuật: Với vùng đất có bề dày truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng, trong chặng đường đi tới, Quảng Bình sẽ biến khó khăn thành lợi thế, khơi dậy mọi tiềm năng để tiếp tục phát triển. Để quê hương sớm trở thành một tỉnh phát triển khá trong khu vực, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Quảng Bình cần phát huy cao độ truyền thống của quê hương “quật khởi”, quê hương “Hai giỏi”, nêu cao tinh thần năng động, sáng tạo, tận dụng tối đa tiềm năng, lợi thế của địa phương, nỗ lực phấn đấu quyết liệt hơn nữa để thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, góp phần tích cực thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XII của Đảng. Trong đó, tiếp tục đẩy mạnh thực hiện ba khâu đột phá chiến lược, gắn với cơ cấu lại nền kinh tế, chú trọng đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, bền vững; tăng cường kết nối, liên kết mở rộng không gian phát triển với các địa phương; cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính, công khai, minh bạch; thúc đẩy phát triển mạnh mẽ du lịch, dịch vụ, đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh; đẩy mạnh thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng hiện đại, nâng cao giá trị gia tăng; tập trung phát triển nông nghiệp đa chức năng, nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp công nghệ cao gắn với xây dựng Nông thôn mới.

+ PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!

Đắc Nguyên - Đào Vinh