Trong bối cảnh của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và trong xu hướng phát triển các mô hình thành phố của xã hội loài người, xây dựng và phát triển thành phố thông minh (Smart City) là xu hướng phát triển tất yếu, là một trong 15 lĩnh vực cốt lõi của cách mạng Công nghiệp lần thứ tư. Xây dựng và phát triển thành phố thông minh bảo đảm các chỉ số an ninh, an sinh, an toàn trong bối cảnh của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư là công cụ, phương tiện, để đạt tới mục tiêu xây dựng thành phố đáng sống, thành phố có giá trị, thành phố có sức sống, có khả năng phục hồi, có sức cạnh tranh và đạt mục tiêu phát triển bền vững. PGS.TS. Thượng tướng Nguyễn Văn Thành - Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an vừa hoàn tất đề tài nghiên cứu khoa học của ông với nội dung nêu trên qua cuốn sách “Xây dựng và phát triển thành phố thông minh đảm bảo các chỉ số an ninh, an sinh, an toàn trong bối cảnh của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư” (Bản tiếng Anh và tiếng Việt).

Cuốn sách nhằm trả lời câu hỏi thành phố thông minh là gì? Tại sao phải xây dựng thành phố thông minh cho các đô thị trong thời đại thế giới chuyển đổi mạnh mẽ với sự bùng nổ nhanh chóng của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư? Nội hàm của thành phố thông minh gồm những gì? Công cụ và các chỉ số thích ứng để quản lý, đánh giá thành phố thông minh trên bình diện quốc tế?

Tác giả đã tham gia xây dựng Bộ chỉ số ISO 37120 về quản lý thành phố theo tiêu chuẩn quốc tế, theo dõi đánh giá, cấp chứng chỉ cho phát triển các cộng đồng bền vững trên cơ sở các chỉ số dịch vụ chất lượng cuộc sống đô thị. Đây là hệ tiêu chí đánh giá chất lượng đô thị được áp dụng cho các thành phố trên toàn cầu mà hiện nay có tới hàng trăm thành phố lớn trên khắp các châu lục đã và đang áp dụng. WCCD Global Cities Registry là danh sách các thành phố được chứng nhận theo tiêu chuẩn ISO 37120, hệ thống chứng nhận của Hội đồng thế giới về dữ liệu các thành phố (WCCD) có trụ sở tại Toronto, Canada.

Mục tiêu xây dựng và phát triển các thành phố trở thành thành phố có giá trị, có sức sống, có sức cạnh tranh và khả năng tự phục hồi sau các thảm họa và khủng hoảng, duy trì, phát triển bền vững, đạt 17 mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc đến năm 2030. Trong bối cảnh của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, thành phố thông minh sẽ là phương tiện để đạt tới các mục tiêu tốt đẹp cho các đô thị và cư dân của mình.

Việc chủ động xây dựng các chỉ số phục vụ công tác nghiên cứu, quy hoạch, đánh giá kết quả xây dựng thành phố thông minh thông qua các chỉ số bảo đảm an ninh, an sinh, an toàn là rất quan trọng trong bối cảnh xuất hiện các nguy cơ an ninh phi truyền thống và 28 rủi ro toàn cầu hiện nay cũng như bảo đảm chất lượng cuộc sống cho các đô thị đáng sống. Các chỉ số an ninh, an sinh, an toàn cho các thành phố được tác giả nghiên cứu, xây dựng và trình bày tại Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu các thành phố nhóm họp tại Dubai vào tháng 3/2017, là một trong những nguồn đầu vào làm cơ sở để WCCD phối hợp với Tổ chức Tiêu chuẩn quốc tế ISO có trụ sở tại Thụy Sỹ xây dựng Bộ chỉ số quản lý thành phố thông minh 3712X (thuộc Ủy ban kỹ thuật: ISO/TC 268 các thành phố và cộng đồng bền vững).

Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã tạo ra sự bùng nổ các hình thức tổ chức xã hội mới, từ các tổ chức của Liên hợp quốc đến các tổ chức quốc tế, từ khu vực tư nhân đến khu vực Chính phủ, từ các tập đoàn đa quốc gia đến các doanh nghiệp địa phương, các hệ thống mới và các quan hệ đối tác được cấu trúc lại để tạo thuận lợi cho quá trình chuyển đổi từ một trật tự kinh tế - xã hội cũ sang một trật tự kinh tế - xã hội mới.

Bản thân các nhà lãnh đạo thành phố đã nhận thấy mô hình phát triển đô thị hiện nay đang tụt hậu với những thách thức và kỳ vọng của xã hội hiện đại. Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đòi hỏi một cuộc cách mạng xã hội cùng song hành. Như vậy, làm thế nào chúng ta có thể xây dựng thành phố thông minh thích ứng với những biến động đó?

Cuốn sách “Xây dựng và phát triển thành phố thông minh bảo đảm các chỉ số an ninh, an sinh, an toàn trong bối cảnh của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư” đề cập tới các kết quả nghiên cứu, khảo sát, đánh giá của các đồng nghiệp trên thế giới và kết quả triển khai xây dựng thành phố thông minh tại Việt Nam được tác giả nghiên cứu, áp dụng trên thực tế cũng được trình bày như ví dụ minh họa (Thành phố Hải Phòng, Thành phố Cần Thơ và tỉnh Bắc Ninh).

Quý độc giả có nhu cầu tìm đọc cuốn sách xin liên hệ: Báo Xây dựng. Địa chỉ: Số 37 Lê Đại Hành, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. ĐT: (024) 39780862.

Tử Hưng