Năng lượng sạch mang đến con đường bền vững

Ngày 17/10, các học giả, nhà nghiên cứu, nhà hoạch định chính sách và giảng viên quốc tế đã tề tựu về Trường Đại học Kinh tế quốc dân cùng tham dự Hội thảo quốc tế thường niên “Các vấn đề đương đại trong Kinh tế, Quản trị và Kinh doanh” CIEMB 2024.

Như Báo Nhà báo và Công luận đã đưa tin, CIEMB là Hội thảo quốc tế lớn nhất mà NEU tổ chức thường niên và năm nay là năm thứ Bảy của chuỗi Hội thảo này để những công trình nghiên cứu khoa học cũng như kinh nghiệm trong các lĩnh vực có liên quan đến kinh tế, quản trị và kinh doanh, trao đổi những vấn đề đương đại.

PGS.TS Phạm Hồng Chương, đại diện cho Ban tổ chức cho biết: chúng tôi đã nhận được 170 bài tham luận từ các học giả, nhà nghiên cứu, nhà hoạch định chính sách và giảng viên đến từ Việt Nam và nhiều quốc gia khác, trong đó có Úc, Trung Quốc, Pháp, Ấn Độ, Phần Lan, Indonesia, Malaysia, Mauritius, Nigeria, Philippines, Slovakia, Nam Phi, Scotland, Thổ Nhĩ Kỳ.

91 bài báo đã được chọn để trình bày trong 21 phiên song song thuộc các lĩnh vực kế toán, tài chính, ngân hàng, quản trị kinh doanh, phát triển kinh tế, kinh tế vĩ mô, tiếp thị, chủ nghĩa kinh tế, kinh tế vi mô và các lĩnh vực khác.

Sáng 17/10, trong phiên tổng thể, 3 diễn giả chính đã trình bày các nghiên cứu của họ. Đó là GS.Paul Burke, đến từ Đại học Quốc gia Australia, Australia, trình bày nghiên cứu của mình với tựa đề “Cơ hội năng lượng không carbon ở Châu Á – Thái Bình Dương”. TS.Dorsati Madani, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam phân tích về nền kinh tế và triển vọng của Việt Nam. Và GS.Peter J. Morgan, Viện ADB thuyết trình về “Hiểu biết tài chính và ứng dụng Fintech trong các doanh nghiệp gia đình: Bằng chứng từ Châu Á đang phát triển”.  

GS. Paul Burke nhấn mạnh khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, bao gồm cả Việt Nam, có tiềm năng rất lớn về năng lượng sạch. Nhưng đây cũng là khu vực sử dụng và phát thải năng lượng lớn nhất. Nếu mức tăng trưởng sử dụng năng lượng của khu vực này vẫn có lượng khí thải lớn như hiện nay, thì thế giới rất có thể sẽ phải trải qua mức tăng nhiệt độ >2°C.

Thông điệp của Gs.Pau Burke là: Những gì xảy ra ở Châu Á - Thái Bình Dương thực sự quan trọng. Nếu sử dụng năng lượng sạch có thể mang đến một con đường phát triển bền vững rất rõ ràng. 

“Việt Nam thật là hạnh phúc vì tiềm năng cho năng lượng sạch lớn. Việt Nam có cả nắng và gió”, Gs.Pau Burke phát biểu. Cơ hội là rất lớn và đã sẵn sàng để nắm bắt. Có rất nhiều nhà đầu tư quan tâm đến năng lượng sạch, rất nhiều nguồn tài chính tư nhân sẵn sàng chảy vào nếu đầu tư có lợi và rủi ro được chia sẻ. Vì thế các chính sách cần được thiết kế tốt.

Tại sao tiêu thụ phục hồi chậm?

Bà Dorsati Madani - Chuyên gia kinh tế cao cấp của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam lại đưa ra bức tranh lạc quan về kinh tế Việt Nam và triển vọng. Tăng trưởng tăng tốc trong 9 tháng đầu năm 2024 được thúc đẩy bởi sự phục hồi trong xuất khẩu cũng như mức tiêu dùng và đầu tư cao hơn. “Triển vọng kinh tế là tích cực”, bà Dorsati Madani dự báo. Xuất khẩu tiếp tục tăng trưởng dù ở mức vừa phải. Tốc độ tăng giá cũng chậm lại. Thị trường bất động sản dần phục hồi và có thể sẽ bước ngoặt cuối năm 2024/sang 2025. Tài khoản vãng lai được dự đoán sẽ ổn định ở mức thặng dư nhỏ.

Nhưng bà Dorsati Madani cũng lưu ý: Sau khi phục hồi mạnh mẽ vào năm 2024, tăng trưởng thương mại được dự đoán sẽ ở mức vừa phải. Nhu cầu tiêu dùng trong nước được cải thiện nhưng vẫn ở dưới mức trước Covid. Niềm tin người tiêu dùng vẫn ở mức thấp.

Tiêu dùng phục hồi chậm, nhìn từ tổng số việc làm chính thức không thay đổi và tăng trưởng thu nhập thực tế vẫn ở mức thấp nên tác động khiêm tốn lên tiêu dùng. Thu nhập trung bình hàng tháng là 7,45 triệu đồng (293 USD) vào tháng 6 năm 2024, tương ứng với mức tăng trưởng 7% so với cùng kỳ hoặc 2,5% so với cùng kỳ theo giá trị thực. Thu nhập thực tế đã chững lại kể từ năm 2022, trung bình tăng 2,7% hàng năm, thấp hơn xu hướng trước đại dịch (tăng trưởng hàng năm là 11,9% theo danh nghĩa và 8,4% theo giá trị thực). Người tiêu dùng đang tập trung vào việc mua những thứ thiết yếu và trì hoãn những khoản mua sắm lớn và đắt tiền hơn (ô tô, xe máy, đầu tư vào nhà).

Một điểm lưu ý nữa của Việt Nam được vị chuyên gia của WB nêu lên, đó là nợ xấu gia tăng trong bối cảnh tín dụng hạn chế trong nửa đầu năm. NPL trên bảng cân đối kế toán trên toàn hệ thống đã tăng đáng kể, từ 1,9% năm 2022 lên 4,6% tổng dư nợ vào năm 2023 dựa trên dữ liệu mới nhất hiện có, do việc ghi nhận các khoản nợ xấu do Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn (SCB) nắm giữ.

“Thông điệp quan trọng là: chúng tôi nhận thấy sự khác biệt giữa GDP và tăng trưởng thương mại (được thúc đẩy bởi chu kỳ tồn kho hàng điện tử) và sự phục hồi mạnh mẽ theo chu kỳ trong thương mại mặc dù tăng trưởng chậm lại”, bà Dorsati Madani lưu ý. Đồng thời đưa ra một số gợi ý cho Việt Nam.

Đó là tiếp tục thúc đẩy giải ngân đầu tư công – bù đắp đầu tư thiếu hụt trong thập kỷ qua, tập trung đầu tư công cho cơ sở hạ tầng, năng lượng và giáo dục. Bên cạnh đó, khuyến khích các ngân hàng cải thiện tỷ lệ an toàn vốn. Tăng cường khuôn khổ thể chế cho việc giám sát an toàn và can thiệp sớm, bao gồm cả sự bảo vệ pháp lý mạnh mẽ hơn đối với người giám sát. Tiếp theo là cải cách thị trường vốn.

Khuyến nghị tiếp tục cải cách cơ cấu, vị chuyên gia này gợi ý, cần tăng cường môi trường pháp lý trong các dịch vụ xương sống quan trọng (công nghệ thông tin và truyền thông, điện, giao thông); Tăng cường hơn nữa sự hội nhập và kết nối thương mại khu vực để giúp xây dựng khả năng phục hồi trước những cú sốc bên ngoài. Và làm sao để có sự hội nhập sâu hơn của hệ sinh thái tư nhân trong nước vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Nâng cao trình độ của lực lượng lao động cũng là vấn đề rất cần chú ý.

Tại CIEMB2024, còn có Hội thảo cấp cao: “Du lịch và Giải trí trong kỷ nguyên mới” vớinsuwj tham gia của PGS.TS Anna Kwek từ Đại học Griffiths, Úc, với bài viết “Điều hướng các xu hướng du lịch mới nổi và thiên tai sau cơn bão Yagi”, và Giáo sư Tom Baum, Đại học Strathclyde, Vương quốc Anh, với bài báo “Bài học rút ra như hướng dẫn lập kế hoạch cho tương lai việc làm và việc làm trong ngành du lịch ở Đông Nam Á”.

Những nghiên cứu, trao đổi mới của các học giả, các chuyên gia tại CIEMB2024 đã giúp Việt Nam hiểu sâu hơn về những thách thức đương đại trong kinh tế, quản lý và kinh doanh, qua đó góp phần cho việc hoạch định chính sách sát thực, hiệu quả và khả thi. 

Bài và ảnh: Hà Linh