Tỷ lệ đàm phán giãn nợ trái phiếu thành công tăng từ 16% lên 63%

Ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và các tổ chức tài chính, Bộ Tài chính cho biết: Từ sau các vụ việc trên thị trường tài chính vào cuối năm ngoái, cùng với diễn biến xấu trên thị trường tài chính trong và ngoài nước, thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) bị tác động nặng nề, nhà đầu tư mất niềm tin, doanh nghiệp bị áp lực phải mua lại trái phiếu đã phát hành cũng như không phát hành được trái phiếu mới để huy động nguồn vốn cho sản xuất kinh doanh.

Trong bối cảnh đó, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã có rất nhiều chỉ đạo liên quan đến thị trường này, từ việc hoàn thiện khung khổ pháp lý đến duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, cải thiện môi trường sản xuất kinh doanh cũng như các thị trường có liên quan tới thị trường trái phiếu như thị trường bất động sản, thị trường tín dụng, thực hiện các chính sách tài khóa hỗ trợ của Nhà nước. 

Trong số các chính sách đó, chúng tôi thấy việc Chính phủ khẩn trương và kịp thời ban hành Nghị định 08, trong đó có chính sách hoãn thực hiện số quy định của Nghị định 65 cũng như chính sách cho phép doanh nghiệp và nhà đầu tư có thể có các cơ chế đàm phán, giãn, hoãn và hoán đổi trái phiếu đã phát hành trên tinh thần rủi ro chia sẻ, lợi ích hài hòa giữa các bên. 

Theo ông Dương, sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 08, thị trường đã có những dấu hiệu tích cực hơn, doanh nghiệp đã quay lại phát hành được trái phiếu, quý I hầu như không có đợt phát hành nào nào, từ quý II trở đi, tháng sau khối lượng phát hành đều cao hơn tháng trước. Tới hết tháng 11, có 77 doanh nghiệp phát hành khối lượng khoảng 220.000 tỷ đồng.

Thứ hai, căn cứ các quy định của Nghị định 08, doanh nghiệp và nhà đầu tư trái chủ đã rất nỗ lực thực hiện đàm phán thanh toán trái phiếu đến hạn. 

“Chúng tôi theo dõi, có khoảng 40% khối lượng trái phiếu chậm trả của 68 doanh nghiệp thì đến nay đã có phương án đàm phán, tỷ lệ đàm phán thành công tăng từ 16% tháng 2/2023 lên 63% vào tháng 10/2023”, ông Dương cho biết.

Ngoài ra, những doanh nghiệp bố trí được nguồn lực tài chính đã chủ động mua lại trái phiếu trước khi đến hạn. 

Ông Dương tiết lộ, tại cuộc họp giữa Bộ Tài chính và các hiệp hội, thành viên thị trường mới đây, thành viên thị trường đánh giá rất cao các chính sách của Nghị định 08 vừa kịp thời, vừa tạo khung khổ để nhà đầu tư và doanh nghiệp cùng đàm phán, tạo điều kiện cho doanh nghiệp có thêm thời gian tái cơ cấu lại khoản nợ hiện hành.

Chờ đợi tín hiệu tích cực trong năm 2024

Trong khi đó, bà Nguyễn Ngọc Anh, Tổng Giám đốc Công ty Quản lý Quỹ SSI cho biết: Từ cuối năm 2022, toàn bộ các thành viên thị trường trái phiếu có chung một mối quan ngại là liệu rằng đến năm 2023 điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.

“Đến thời điểm này, tôi cũng như tất cả các anh ở đây, chúng ta đều có thể nói rằng đã có "hạ cánh mềm" cho sự việc này”, bà Ngọc Anh nói.

Trước tiên, Bộ Tài chính đã quyết liệt đưa ra Nghị định 08 để có cơ sở pháp lý giúp các bên cùng đàm phán và gia hạn. Thứ hai là việc đưa vào vận hành thị trường trái phiếu riêng lẻ thứ cấp trong một thời gian thật sự nhanh chưa từng có tiền lệ cũng giúp hỗ trợ rất lớn cho việc xây dựng lại niềm tin của nhà đầu tư và thị trường.

Ở đây có hai việc đối với vận hành trái phiếu riêng lẻ tập trung. Thứ nhất là tính thanh khoản của thị trường rất quan trọng, thứ hai là tính minh bạch.

Nếu như trước đây, các nhà đầu tư thứ cấp chỉ có thể thông qua hệ thống phân phối, bên môi giới bán hàng để tiếp cận thông tin và thông tin được truyền tải một cách không đầy đủ. 

Bây giờ thông qua thị trường trái phiếu tập trung, nhà đầu tư hoàn toàn có quyền và có khả năng tiếp cận được đầy đủ tất cả thông tin mà họ muốn tiếp cận. 

Như vậy sẽ giảm thiểu rủi ro là các hệ thống phân phối đưa ra những mời chào quá mức hay lời hứa đây là những sản phẩm không rủi ro. 

“Tôi nghĩ rằng việc vận hành thị trường thị trường trái phiếu riêng lẻ này đóng một vai trò rất quan trọng đem lại tính minh bạch cho thị trường, đặc biệt đối với các nhà đầu tư cá nhân”, bà Ngọc Anh nhận định.

Thứ hai là tính thanh khoản của thị trường, nếu trước đây các nhà đầu tư không có một thị trường để giao dịch, mua đi bán lại thì hiện nay họ đã có một thị trường giao dịch điện tử để mua đi bán lại với những điều khoản, điều kiện và cam kết rất rõ ràng trong phụ lục 05, cũng làm cho các nhà đầu tư nâng cao hiểu biết và tăng tính trách nhiệm trong bất kỳ giao dịch nào. Điều đó đối với tất cả những bên tư vấn liên quan đến xây dựng thị trường, tạo lập thị trường cũng như vậy.

“Tôi nghĩ rằng, thời điểm sắp kết thúc 2023 cũng là thời điểm tất cả chúng ta đều thấy rằng một năm rất khó khăn đã đi qua và thực sự đây là cơ hội, tiền đề để sang năm 2024 sẽ có những tăng trưởng vượt bậc trong thị trường này”, bà Ngọc Anh nhấn mạnh.