Phạm Cao Củng (1913-2012) là tác giả chuyên viết truyện trinh thám, nổi tiếng trước năm 1945. Ông bắt đầu sự nghiệp viết truyện trinh thám của mình với Vết tay trên trần vào năm 1936, khi đang còn học trường Kỹ nghệ thực hành.

Trong hồi ký của mình, Phạm Cao Củng từng chia sẻ: “Sự thực, viết truyện trinh thám ở nước ta rất khó, vì dân ta vốn tính bình dị, ngay trong xã hội thực ít thấy xảy ra những vụ trộm hay những vụ án mạng khả dĩ có thể gọi là ly kỳ, bí mật…

Chính vì thế mà tôi luôn chỉ ao ước viết được những cuốn truyện trinh thám mà việc rất có thể được xảy ra trong xã hội Việt Nam mà vai chính… cần phải có được những tính cách thật hoàn toàn Việt Nam”. 

Có thể nói, nét độc đáo của truyện trinh thám Phạm Cao Củng là thể hiện văn hóa truyền thống nước nhà, lồng ghép vào các câu chuyện vụ án. Các tình tiết, bối cảnh, đều khá gần gũi với đời sống hàng ngày thời bấy giờ. 

Ngày nay, khi độc giả trẻ đang quan tâm tới trinh thám Việt nhiều hơn, đọc lại những tiểu thuyết trinh thám của Phạm Cao Củng chúng ta hiểu thêm về sự khai mở cho thời kỳ vàng son của trinh thám Việt Nam vốn nhiều thăng trầm.

P.V