Thảm họa cháy rừng vừa qua ở Hàn Quốc không chỉ gây thiệt hại lớn về người và tài sản mà còn làm lộ rõ một vấn đề nghiêm trọng: đất nước này đang đối mặt với khủng hoảng nhân khẩu học trầm trọng. Khi người trẻ ồ ạt rời bỏ quê hương để tìm cơ hội ở thành phố, những vùng nông thôn dần trở thành nơi trú ngụ của những người già yếu, không đủ sức tự bảo vệ mình trước thiên tai.

Trong số 28 nạn nhân thiệt mạng, phần lớn nạn nhân đều ở độ tuổi 60 - 70. Một số huyện, như Yeongyang, có đến hơn 55% dân số là người cao tuổi. Khi đám cháy bùng phát, nhiều người không thể tự sơ tán hay chống chọi với ngọn lửa.

Ngay cả lực lượng cứu hộ cũng gặp khó khăn trong việc tiếp cận do thiếu cơ sở hạ tầng và nhân lực tại chỗ. Một phi công ngoài 70 tuổi đã thiệt mạng khi chiếc trực thăng của ông rơi xuống trong lúc cố gắng dập lửa.

Hàn Quốc là một trong những quốc gia có tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới, với làn sóng di cư lên thành phố khiến các làng quê ngày càng vắng bóng người trẻ. Theo Cục Thống kê Hàn Quốc, số hộ gia đình làm nông đã giảm một nửa trong vòng 25 năm qua, và hiện nay, hơn một nửa số nông dân thuộc nhóm tuổi 65 trở lên.

Trong bối cảnh đó, các vùng quê không chỉ đối mặt với nguy cơ bị thiên tai tàn phá mà còn mất dần khả năng phục hồi sau mỗi trận hỏa hoạn hay lũ lụt. Khi chính quyền địa phương không đủ nguồn lực cứu trợ kịp thời, người dân chỉ còn biết trông chờ vào may mắn hoặc sự giúp đỡ từ bên ngoài.

Không chỉ con người, những di sản văn hóa hàng thế kỷ của Hàn Quốc cũng bị ngọn lửa nuốt chửng. 27 công trình lịch sử, trong đó có Yakgye Pavilion, Gigokjesa thời Joseon và tượng Phật đá cổ tại đền Manjang, đã bị hư hại nặng. Những di sản này vốn được bảo vệ bởi những người cao tuổi ở địa phương, nhưng khi họ không còn đủ sức, ai sẽ tiếp tục gìn giữ chúng trong tương lai?

Thực trạng này là lời cảnh báo về sự mất cân bằng trong cơ cấu dân số của Hàn Quốc. Nếu xu hướng rời bỏ nông thôn tiếp tục, những người già ở lại sẽ ngày càng cô độc, không chỉ đối mặt với khó khăn kinh tế mà còn bị bỏ rơi giữa những thảm họa thiên nhiên.

Ngọc Ánh (theo Yonhap, AFP)