Sau một thỏa thuận gần đây của Mỹ và Anh về việc cung cấp công nghệ chế tạo tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân cho Úc, một thành viên nhóm Bộ tứ (Quad) là Nhật Bản đang đặt vấn đề có nên tìm kiếm khả năng như vậy không.

Bốn ứng cử viên tranh cử vị trí lãnh đạo của Đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản (LDP) để kế nhiệm Thủ tướng Yoshihide Suga đã được hỏi câu hỏi như vậy hôm Chủ nhật (26/9) trên Fuji TV.

Người đứng đầu cuộc thăm dò Taro Kono, bộ trưởng cải cách hành chính và cũng là người phụ trách phân phối vắc xin, đã đồng ý. Ông nói: “Đó là một khả năng, điều rất quan trọng đối với Nhật Bản là phải có tàu ngầm hạt nhân".

Ông nói thêm: “Cho dù ở Nhật Bản có những khu vực sẵn sàng tiếp nhận, khả năng vận hành hoặc chi phí có thực dụng hay không, thì đây là những vấn đề chúng tôi cần xem xét".

Sanae Takaichi, cựu bộ trưởng nội vụ, cũng có thiện cảm với ý tưởng này. Bà nói: "Nếu chúng ta nghĩ đến những rủi ro trong trường hợp xấu nhất trong môi trường quốc tế, tôi tin rằng chúng ta có thể có tàu ngầm có thể di chuyển lâu hơn một chút', bà đề cập đến lợi thế của động cơ hạt nhân ở chỗ chúng có thể chìm lâu hơn dưới nước mà không cần tiếp nhiên liệu.

Luật Cơ bản về Năng lượng Nguyên tử của Nhật Bản quy định rằng việc sử dụng năng lượng hạt nhân sẽ được giới hạn cho các mục đích hòa bình. Takaichi cho biết "cần phải sắp xếp mọi thứ" nhưng nói thêm rằng bà không tin rằng các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân là vi hiến.

Trong khi đó, cựu giám đốc chính sách của LDP, Fumio Kishida, ít tiếp thu ý kiến ​​hơn. "Khi tôi nghĩ về các thỏa thuận an ninh quốc gia của Nhật Bản, chúng ta cần đánh giá mức độ cần thiết của nó ở mức độ nào?", ông đặt câu hỏi.

Các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân nhanh hơn và có thể di chuyển lâu hơn so với các tàu ngầm diesel-điện mà Nhật Bản hiện có. Nhưng ứng viên Kishida đang ám chỉ thực tế rằng các hoạt động của Lực lượng Phòng vệ chủ yếu ở các khu vực gần Nhật Bản.

Ông nói: “Để duy trì khả năng tàng hình, nó sẽ đòi hỏi nhiều giờ làm việc. Chúng ta phải ưu tiên cải thiện điều kiện làm việc của các thủy thủ và đảm bảo an toàn cho nhân viên".

Lực lượng Phòng vệ Hàng hải của Nhật Bản đã phải vật lộn để thuê thủy thủ ở một quốc gia có dân số đang giảm. Các tân binh trẻ tuổi đặc biệt không ưa chuộng tàu ngầm, một phần vì họ không thể sử dụng điện thoại thông minh trong thời gian dài.

Seiko Noda, Tổng thư ký quyền điều hành của LDP cho biết: "Tôi không có ý định như vậy. Tôi muốn nói rõ rằng chúng ta là một quốc gia có ba nguyên tắc phi hạt nhân hóa, bà đồng thời chỉ ra quan điểm lâu đời của Nhật Bản là không sở hữu hay sản xuất vũ khí hạt nhân, cũng như không cho phép đưa chúng vào lãnh thổ Nhật Bản".

Vào ngày 16 tháng 9, Mỹ, Anh và Australia đã công bố quan hệ đối tác an ninh ba bên được tăng cường có tên AUKUS, theo đó Washington và London sẽ chia sẻ công nghệ động cơ hạt nhân nhạy cảm với Canberra để phát triển một hạm đội tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân. Đây là một động thái nhằm tăng cường khả năng răn đe đối với sức mạnh hàng hải ngày càng tăng của Trung Quốc.

Hoàng Anh (theo Nikkei)