Nhìn lại đại hội Đảng các cấp, đặc biệt là Đại hội của 63 tỉnh, thành vừa qua, thấy rõ thông điệp của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã được hiện thực hóa. Báo Nhà báo và Công luận đã có cuộc trò chuyện với ông Vũ Quốc Hùng - nguyên Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương, về một trong những thành công của kỳ Đại hội Đảng các cấp vừa qua - công tác nhân sự - để thấy, những ngọn lửa hy vọng, niềm tin đã được khơi gợi từ thế hệ lãnh đạo mới, những tư duy mới, cách làm mới.

+ Nhìn lại Đại hội Đảng các cấp, nhất là Đại hội bộ 63 tỉnh, thành phố vừa qua, nhiều nhận định đều đồng nhất cho rằng đã có những bước tiến lớn về công tác nhân sự. Là người theo dõi khá sát sự kiện này, theo ông, từ Đại hội của 63 tỉnh, thành vừa qua những điểm mới, điểm sáng nào đã được áp dụng trong công tác cán bộ?

- Lần này Chỉ thị 35 của Bộ Chính trị rõ ràng và cụ thể, Hội nghị Trung ương cũng rất nhấn mạnh tại đại hội các cấp, chỉ thị hướng dẫn đường đi nước bước và những việc phải làm. Nghị quyết TW khóa 12 và các bài phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cũng được thực hiện ráo riết, quyết liệt. Trung ương đã thấy được tính phức tạp, tính tinh vi của việc chọn nhân sự, cho nên phải làm bằng các quy định rất cụ thể, bằng các chủ trương, các nghị quyết, đặc biệt qua các bài phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước.

Trong đó, quy trình 5 bước lựa chọn nhân sự được Bộ Chính trị quy định cụ thể, chặt chẽ với những người tái cử và lần đầu tham gia cấp ủy. Quy trình 5 bước, giúp cho dân chủ được phát huy mạnh mẽ, đảm bảo tính khách quan, công khai, minh bạch và khoa học hơn, nhằm giúp cấp có thẩm quyền có những lựa chọn, quyết định chuẩn xác hơn trong bổ nhiệm, lựa chọn cán bộ.

Qua các phương tiện thông tin đại chúng thấy rằng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đến dự các đại hội đều đánh giá cao các đại hội. Đáng mừng nhờ có những bước ấy cho nên công tác nhân sự ai tái cử, ai tham gia lần đầu cho thấy sự trọn vẹn. Qua đó để thấy Đảng ta đã dành nhiều thời gian, công sức và lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt công tác xây dựng Ðảng.

+ Nhiều nhận định cho rằng: Trong bước tiến về công tác nhân sự ấy, nổi bật là việc kỳ Đại hội 63 tỉnh thành lần này đã có sự chuyển giao thế hệ thành công, thể hiện qua việc nhân sự độ tuổi trẻ rất nổi bật khi có tới 28 Bí thư tỉnh ủy, Thành ủy độ tuổi dưới 50 chiếm đến 43%. Ông nhìn nhận như thế nào trước nhận định này?

- Việc chuyển giao thế hệ là một tất yếu của mọi dân tộc, về nội bộ Đảng bàn giao, chuyển giao thế hệ là một việc đương nhiên, tất yếu theo quy luật.

Như ông cha ta từng có câu “con hơn cha nhà có phúc”, cho nên trách nhiệm của những đồng chí hiện nay đã và đang thay thế, phải thấy được sứ mệnh của mình, Đảng ta cũng thế.

Rõ ràng “tre già măng mọc”, quá trình biến chuyển của xã hội, sự thay đổi của kinh tế, chính trị, xã hội… con người phải thích ứng, cho nên giữa đổi mới hiện nay biết bao nhiêu vấn đề mới về khoa học, kỹ thuật, đời sống, vì vậy tâm lý, suy nghĩ con người phải khác. Những người trẻ có điều kiện, có sức khỏe, có trí tuệ nên họ sẽ tiếp thu những cái mới.

Tôi có niềm tin và hy vọng đối với đội ngũ trẻ này, bởi sức trẻ, họ được đào tạo không chỉ về văn hóa, được học kiến thức chuyên sâu khoa học, kỹ thuật, công nghệ hiện đại… và được phát huy trong môi trường truyền thống dân tộc, với sự đóng góp của họ sẽ rất tốt cho việc lãnh đạo của địa phương cơ quan đơn vị nói riêng và của Đảng, Nhà nước nói chung.

+ Nhưng thực tế cho thấy, có khả năng, có kiến thức là một chuyện nhưng có phát huy và vận dụng hiệu quả kiến thức ấy hay không lại là chuyện khác. Theo ông, Đảng ta cần quan tâm bồi dưỡng cán bộ ra sao để họ phát huy tối đa khả năng của mình?

- Bồi dưỡng cán bộ hiện nay chúng ta cũng đã thực hiện rất bài bản. Chúng ta bồi dưỡng để trí tuệ của họ được mở rộng, vì đã là lãnh đạo thì không chỉ có giỏi chuyên môn của mình mà phải giỏi về lãnh đạo quản lý. Lãnh đạo là ai? Họ là những Bí thư tỉnh, thành ủy, họ là các chủ tịch,… cho nên ngoài đáp ứng các phẩm chất tiêu chuẩn, phải có các kiến thức tốt.

Thứ nhất, chúng ta phải xem họ còn thiếu gì, cần bổ sung thì cho đi các lớp đào tạo. Thứ hai, cần phải có những tài liệu để cung cấp cho họ để họ đọc, tự học. Thứ ba, là yêu cầu họ phải lao vào thực tiễn.

Ví dụ: Chuẩn bị một hội nghị của tỉnh ủy, anh Bí thư chuẩn bị như thế nào? Nếu anh Bí thư chỉ nói 5 câu 3 điều, song giao cho văn phòng làm, báo cáo họ soạn sẵn cho, anh đến rất oai vệ, anh đến đọc, nhưng thực tế những cái đó thiếu cái hồn của anh. Nghiễm nhiên trở thành một bí thư tỉnh ủy là phải học, học bằng trong thực tế, đọc sách điều lệ đảng, các sách hướng dẫn về công tác, tiến hành các công việc bàn giao, bản thân những văn bản, những thông tin của chính mình phải có cái hồn, có ý tưởng của người lãnh đạo. Hoặc tập trung những sáng kiến của anh em, theo nguyên tắc tập trung dân chủ, người lãnh đạo đó phải hiểu nguyên tắc tập trung dân chủ phải lắng nghe hết, phải đi thực tế.

Không những thế, phải thực hiện dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, thực hiện nguyên tắc báo cáo, báo cáo với những cấp có thẩm quyền. Hiện nay, anh em trẻ rất ngại làm cái gì mới, cái khác… cái gì mới, khác, lợi cho tỉnh, cho quê hương, đất nước rất cần thiết để phát huy.

Không nên cứ co mình vào, trên chỉ đạo gì, trên có chủ trương gì thì cụ thể hóa chủ trương ấy thôi, như thế là không sáng tạo. Đã là người lãnh đạo thì phải dám sáng tạo, phải dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm không theo ngẫu hứng, không phải muốn nổi bật cá nhân mình.

Ngoài ra, để khuyến khích cán bộ dám nghĩ, dám làm phải có cơ chế tạo điều kiện, để họ dám đột phá. Phải tạo cơ chế, khuyến khích và bảo vệ những người dám nghĩ, dám làm, dám đột phá, dám chịu trách nhiệm, phải có ý kiến của Đảng, đồng thời phải có thể chế hóa của Nhà nước.

Những người cán bộ như vậy trước tiên phải chuẩn bị cho mình tâm phải sáng, không có vụ lợi, toàn tâm toàn ý, phải có dũng khí, bản lĩnh của người lãnh đạo. Khi đó, Đảng tin, dân mong muốn, dân gửi gắm thì mọi việc có thể vượt qua và có thể hoàn thành tốt trọng trách của mình.

Đức và tài song hành, đức là trước tiên, là nền móng, đức hội tụ đủ cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. Tài là khả năng điều hành, khả năng lãnh đạo có những kiến thức về những lĩnh vực trong phạm vi mình lãnh đạo, không thể lãnh đạo bằng cảm tính, bằng ngẫu hứng. Phải nắm được các quy luật, bản chất công việc, diễn biến công việc.

Cho nên việc đào tạo, tự đào tạo là rất quan trọng. Thế nhưng, quyết định vẫn là tự học và phải thấm nhuần điều đó. Cán bộ trẻ phải tự rèn luyện, tự trau dồi khả năng kiến thức của mình để phục vụ cho công tác của mình một cách tốt hơn.

+ Người dân đang mong chờ, đặt nhiều niềm tin và kỳ vọng vào Đại hội XIII của Đảng. Sự kỳ vọng ấy chủ yếu sẽ là gì, thưa ông?

- Mong rằng, Đại hội tới đây sẽ thông qua được chủ trương chính sách về mọi mặt, dẫn dắt toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đi đến 2030, 2045. Như trong Báo cáo chính trị trình ra Đại hội XIII đề ra đến năm 2025, là nước đang phát triển có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp. Đến năm 2030, là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045, trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Để đạt được điều đó, quan trọng hơn cả, phải có bộ máy lãnh đạo, ban chấp hành Trung ương đạt được các yêu cầu như TW đã đề ra. Từ Ban Chấp hành Trung ương có tiêu chí, tiêu chuẩn, bầu ra Bộ Chính trị và Ban Bí thư là những người thật xứng đáng. Bởi lãnh đạo đất nước giai đoạn này khó hơn, đòi hỏi phải có trí tuệ lớn, đạo đức lớn, để tập hợp mọi người. Người lãnh đạo phải lao động, làm việc một cách quyết liệt hơn, trí tuệ hơn, bản lĩnh hơn.

Đảng tin, dân mong muốn, dân gửi gắm thì mọi việc có thể vượt qua và chúng ta có thể hoàn thành tốt trọng trách trong nhiệm kỳ này.

+ Xin cảm ơn ông!

Trần Quốc – Hà Đương (Thực hiện)