Trong khi truyền thông đang nói về hydroxychloroquine, một loại thuốc chống tiêu chảy được Tổng thống Mỹ tuyên truyền là 1 trong những loại có thể sử dụng để chống Covid-19 thì interferon vẫn đang bị xem thường.

Tại Cuba, đây lại là loại thuốc đã chứng minh được tính hiệu quả trong điều trị chống virus Corona.

Interferon là nhóm những protein cảnh báo được các tế bào sản xuất để kích phát hệ miễn dịch của con người hoạt động khi bị virus tấn công. Được tìm thấy vào năm 1957, nhóm protein này được đặt tên theo khả năng "can thiệp", bảo vệ các tế bào khỏi mầm bệnh.

Kể từ đó tới nay, các nhà khoa học đã có thể tự sản xuất những loại protein này, được sử dụng trong những liệu trình điều trị phức tạp như chống HIV, ung thư, viêm gan B, viêm gan C. Đây cũng được coi là một biện pháp điều trị virus SARS-CoV và MERS-CoV trong quá khứ.

Loại thuốc này đặc biệt hiệu quả trong việc điều trị các ca nhiễm Covid-19 tại Cuba. Interferon Alpha 2b được phát triển bởi trung tâm công nghệ sinh học và kỹ thuật di truyền của Cuba, phối hợp với một công ty Trung Quốc.

Tiến sĩ Manuel Limonta đã chia sẻ về khoảng thời gian phát triển và sáng tạo thành công loại thuốc này.

Trước đại dịch, chẳng mấy ai biết rằng Cuba có một ngành công nghiệp phát triển hóa dược và công nghệ sinh học hàng đầu thế giới.

Theo như tiến sĩ Limonta, sau cuộc khởi nghĩa Cuba năm 1959, lãnh tụ Fidel Castro đã tập trung vào việc phát triển khả năng kỹ thuật y học của đất nước.

"Cuba cũng đã giúp những đất nước khác, đồng thời cũng nhận được sự giúp đỡ trong việc thúc đẩy y tế và thích ứng các cải tiến khoa học công nghệ hàng đầu thế giới".

Theo ông, loại thuốc chống Covid-19 mà nước này phát triển được dựa trên những nguyên mấu của năm 1980.

"Vào tháng 12/1980, giám đốc bệnh viện MD Anderson, giáo sư Randolph Lee Clark đã tới thăm Cuba cùng một nhóm các bác sĩ của Bắc Mỹ. Trong một cuộc gặp với ông Fidel, ông Randolph đã bày tỏ quan điểm rằng interferon có thể được dùng làm thuốc điều trị đặc hiệu với các bệnh virus và ung thư", ông Limonta cho hay.

Ông Clark cũng đã mời các nhà nghiên cứu Cuba tới thăm trung tâm của mình ở Houston để tìm hiểu thêm về loại thuốc mới này. Hai người đã được cử sang học tập. Một trong số họ chính là ông Limonta.

"Người dân Cuba đã biết được rằng interferon được sản xuất tại Phần Lan từ các bạch cầu. Đây cũng là nước duy nhất sản xuất được đủ dung dịch để tiến hành thử nghiệm. Bệnh viện Anderson được lựa chọn là nơi tiến hành các thí nghiệm", các nhà khoa học cho hay.

Ông Fidel sau đó đã quyết định gửi thêm các nhà nghiên cứu tới Phần Lan để học cách chế tạo nên dung dịch interferon cần thiết.

Giáo sư Kari Cantell, giám đốc của chương trình interferon tại Phần Lan, đã đồng ý để Cuba được quan sát toàn bộ quá trình sản xuất. Cả đội ngũ sau đó đã được phía Phần Lan đào tạo.

"Chúng tôi đã được học quy trình sản xuất và trong một thời gian ngắn, tại Cuba, chúng tôi đã thiết lập nên một phòng thí nghiệm tương đương có khả năng sản xuất ra interferon bạch cầu", ông Limonta cho hay. "Kế hoạch này đã nhận được sự trợ giúp hết mức từ phía chính phủ".

"Bản thân ông Fidel thường xuyên tới thăm các phòng thí nghiệm này", ông cho hay. "Kể từ khi từ Phần Lan trở về đến lúc sản xuất thành công lô interferon đầu tiên, ông ấy đã tới không dưới 40 lần để kiểm tra tiến độ".

Sau khi báo cáo lô interferon đầu tiên, các thí nghiệm đã ngay lập tức được triển khai.

"Vài ngày sau đó, ông Fidel đã quyết định xây một trung tâm mới với 2 nhiệm vụ: 1 là tăng cường sản xuất interferon bạch cầu, 2 là phát triển các loại interferon khác từ biến thể của interferon alpha 2b", ông nói. Bản thân ông Limonta cũng được bổ nhiệm vào vị trí giám đốc trung tâm nghiên cứu mới.

Ông cho biết sản phẩm của Cuba đã nhận được sự khen ngợi từ cộng đồng quốc tế vì số lượng cũng như chất lượng. "Interferon bạch cầu là sản phẩm công nghệ sinh học đầu tiên của Cuba", ông khẳng định.

"Năm 1981, Cuba phải đối mặt với đại dịch sốt xuất huyết và viêm kết mạc xuất huyết. Interferon đã được dùng như liệu pháp điều trị ưu tiên cho cả hai loại bệnh trên. Interferon bạch cầu đã được áp dụng trong nhiều hình thức điều trị và đã nhận được phản hồi tích cực cả trong nước lẫn quốc tế", ông chia sẻ.

Với kỹ thuật di truyền mới, interferon được sản xuất theo mô hình mới từ năm 1986 với thời gian ngắn hơn và chi phí thấp hơn. Một loại thuốc nổi tiếng được làm từ Interferon chính là Heberon.

Hồi giữa tháng 3, ngành công nghiệp dược của Cuba đã cho biết họ sẽ đảm bảo sản xuất hơn 20 loại thuốc được sử dụng trong điều trị Covid-19, chủ yếu là Interferon Alpha 2b.

Theo teleSur, hơn 45 nước hiện đã yêu cầu được mua lại interferon của Cuba.  Giám đốc của trung tâm nghiên cứu và phát triển hiện tại, Eulogio Pimentel Vazquez cho biết "số lượng interferon còn dự trữ trong kho đủ để điều trị toàn bộ những ca nhiễm bệnh ở Trung Quốc", tương đương gần 90,000 người.

Hoàng Việt