Trong tuần từ ngày 18 đến ngày 25/4, Ấn Độ báo cáo 2,24 triệu trường hợp nhiễm COVID-19 mới, con số cao nhất được ghi nhận bởi bất kỳ quốc gia nào trong khoảng thời gian bảy ngày. Nước này cũng ghi nhận 16.257 ca tử vong, gần gấp đôi so với mức 8.588 ca được ghi nhận vào tuần trước, theo dữ liệu của Bộ Y tế.

Số liệu chính thức của Ấn Độ cho thấy nước này đã vượt kỷ lục số ca nhiễm hàng ngày của thế giới trong 5 ngày liên tiếp. Cả nước ghi nhận 352.991 ca nhiễm mới mỗi ngày và 2.812 ca tử vong liên quan đến COVID-19.

Tổng cộng, 195.123 người đã chết trong khi 17,3 triệu người bị nhiễm virus ở Ấn Độ.

Những con số này thật đáng kinh ngạc, nhưng các chuyên gia và nhà mô hình dịch tễ học tin rằng số ca tử vong do COVID-19 thực tế có thể cao hơn nhiều so với những số liệu trên.

"Cảnh tượng đau buồn của những bệnh nhân chết trong xe cấp cứu và thi thể bị đốt cháy bên ngoài lò thiêu và thậm chí xác người nằm la liệt trên vỉa hè ở khắp các thành phố và thị trấn rõ ràng cho thấy thảm kịch này còn lớn hơn nhiều so với những gì chúng ta tưởng tượng", ông Anoop Saraya, một bác sĩ tư nhân, nói.

Những con số thực sự đang bị giấu giếm 

Tỷ lệ tử vong tương đối thấp của Ấn Độ không nói lên toàn bộ câu chuyện và có rất nhiều nghi ngờ rằng nhiều nơi đang giấu giếm con số thật.

Các trường hợp nghi ngờ không được thêm vào thống kê chính thức, kèm theo đó có nhiều khả năng các trường hợp tử vong vì COVID-19 lại được kết luận là do bệnh tiềm ẩn như suy tim.

Ông Gautam Menon, giáo sư vật lý và sinh học tại Đại học Ashoka, cho biết: “Có sự khác biệt lớn giữa hồ sơ chính thức về các trường hợp tử vong do COVID-19 và các báo cáo về những người được hỏa táng và chôn cất".

“Những khác biệt này cho thấy rằng những con số thực sự đang bị giấu diếm”, chuyên gia y tế này nói. "Số người chết thực tế do COVID-19 có thể gấp 5 đến 10 lần con số chính thức. Cùng với tình hình thiếu thốn các bộ xét nghiệm COVID-19 mà chúng tôi đang thấy trên toàn quốc, quy mô thực sự của đại dịch có thể còn tồi tệ hơn nhiều so với những con số có thể gợi mở".

Số ca nhiễm tăng mạnh dẫn đến báo cáo bị chậm trễ

Ông Shahid Jameel, một nhà virus học và giám đốc của Trường Khoa học Sinh học Trivedi tại Đại học Ashoka, cũng cho rằng số người chết thực sự cao hơn con số được ghi nhận, dựa trên các báo cáo từ các cơ sở hỏa táng và chôn cất.

Ông chỉ ra rằng nhu cầu tăng cao đối với các xét nghiệm COVID-19 đã tạo ra các công việc tồn đọng, khiến các phòng thí nghiệm vốn đưa ra kết quả trong vài giờ đến nay phải mất nhiều ngày để cung cấp chúng.

"Một vấn đề đang xảy ra là kết quả xét nghiệm còn quá lâu mới có. Điều này đã xảy ra với người anh họ của tôi ở Uttar Pradesh. Anh ấy đã được kiểm tra vào ngày 13/4 và kết quả xét nghiệm vẫn chưa có", ông Jameel nói với DW.

"Và anh ấy sẽ không được báo cáo là tử vong do COVID-19 mặc dù anh ta có tất cả các triệu chứng, bao gồm điểm nhiễm trùng phổi rất cao và dấu hiệu viêm cao trong máu. Có hàng nghìn trường hợp như vậy", ông nói thêm.

Hệ thống đăng ký khai tử yếu kém

Ở các thị trấn nhỏ hơn như Surat, Kanpur và Ghaziabad, những nơi đã báo cáo số lượng người chết vì COVID-19 cao, việc hỏa táng hàng loạt đã được diễn ra trong không gian mở vì thiếu lò hỏa táng và số người chết vượt xa số liệu chính thức.

Mặc dù nhiều quốc gia đã phải vật lộn để ghi nhận chính xác số ca tử vong do COVID-19, nhưng ở Ấn Độ vấn đề còn phức tạp hơn do thiếu hệ thống đăng ký khai tử hiệu quả ở nhiều nơi trên cả nước.

Hầu hết các trường hợp tử vong trong nước không được chỉ định nguyên nhân bởi một chuyên gia y tế được đào tạo, khiến cho nguyên nhân thực vẫn còn là bí ẩn.

Ông Jacob John, một nhà virus học nổi tiếng, nói rằng: “Bởi vì việc đăng ký khai tử rất kém ở Ấn Độ, chính phủ sẽ có rất ít dữ liệu để phản ứng với tác động của COVID-19 đối với phần lớn dân số sống ở các vùng nông thôn".

Nếu những ca tử vong này được theo dõi một cách hiệu quả thông qua hệ thống đăng ký, chúng có thể tạo ảnh hưởng đến quy mô của các biện pháp cứu trợ của chính phủ cũng như các phản ứng của hệ thống chăm sóc sức khỏe.

Ông John nói: "Thật không may, chúng tôi không có hệ thống y tế công cộng ở đất nước này. Nguyên nhân tử vong hiếm khi được ghi nhận".

Thống kê những ca tử vong ngoài bệnh viện?

Trong bối cảnh không có hệ thống đăng ký tử vong đáng tin cậy, Chương trình Giám sát Dịch bệnh Tích hợp (IDSP) của chính phủ đã thu thập dữ liệu về các trường hợp COVID-19 và tử vong từ các phòng thí nghiệm và bệnh viện xét nghiệm.

Tuy nhiên, nhược điểm lớn của IDSP là nó không có cách nào để theo dõi các ca tử vong bên ngoài bệnh viện.

"Trong kịch bản hiện tại, số lượng ca nhiễm COVID-19 chính thức tăng vọt của Ấn Độ có thể chỉ là phần nổi của tảng băng. Do tỷ lệ thử nghiệm thấp bên ngoài các thành phố lớn, số lượng tử vong thực tế có thể cao hơn từ 10 đến 30 lần", ông Vikas Bajpai của Diễn đàn Medicos và Các nhà khoa học Tiến bộ nhận định.

"Cần có báo cáo tốt hơn về số ca tử vong do COVID-19. Báo cáo hàng ngày hoặc hàng tuần về tổng số ca tử vong theo độ tuổi và giới tính cũng như theo từng thành phố sẽ giúp theo dõi tiến trình lây lan của bệnh dịch một cách hiệu quả hơn", ông Prabhat Jha của Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe Toàn cầu ở Toronto nói.