"Nếu Mỹ áp thuế, Mexico cũng sẽ tăng thuế", bà Sheinbaum phát biểu trong một cuộc họp báo, đưa ra tuyên bố mạnh mẽ nhất về khả năng nước này sẽ triển khai các biện pháp thương mại trả đũa nhằm vào đối tác thương mại hàng đầu của mình.

Bộ trưởng Kinh tế Mexico Marcelo Ebrard, đứng cùng bà Sheinbaum, kêu gọi tăng cường hợp tác và hội nhập khu vực thay vì lao vào một cuộc chiến thuế quan. "Đó sẽ là một hành động tự làm hại chính mình", ông Ebrard nhận xét về đề xuất thuế quan của ông Trump, cho rằng kế hoạch này có vẻ vi phạm Hiệp định Thương mại Mỹ-Mexico-Canada (USMCA).

Ông Ebrard cảnh báo rằng việc áp thuế sẽ gây ra những thiệt hại lớn, bao gồm mất việc làm trên diện rộng tại Mỹ, tăng trưởng kinh tế chậm lại, và gây áp lực lên các công ty Mỹ sản xuất tại Mexico do chi phí thuế tăng gấp đôi. "Ảnh hưởng đối với các công ty sẽ rất nghiêm trọng", ông nhấn mạnh.

Các ngành xuất khẩu lớn qua biên giới như ngành ô tô sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, đặc biệt là các hãng Ford, General Motors và Stellantis. Theo ông Ebrard, 88% xe bán tải được bán tại Mỹ được sản xuất tại Mexico, và các phương tiện này sẽ phải đối mặt với mức giá tăng đáng kể. "Ước tính của chúng tôi cho thấy giá trung bình của các loại xe này sẽ tăng khoảng 3.000 USD", ông nói thêm.

Đàm phán qua điện thoại và vấn đề nhập cư

Bà Sheinbaum cho biết đã nói chuyện qua điện thoại với Tổng thống Donald Trump vào chiều thứ Tư. Trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter), bà chia sẻ rằng hai bên đã thảo luận về việc "tăng cường hợp tác trong các vấn đề an ninh" và miêu tả cuộc trò chuyện là "rất tốt đẹp".

Trong khi đó, ông Trump cũng đăng tải trên nền tảng Truth Social rằng bà Sheinbaum "đã đồng ý ngăn chặn dòng người di cư qua Mexico, và đến Mỹ, về cơ bản đóng cửa biên giới phía Nam của chúng ta". Ông gọi cuộc thảo luận này là "rất hiệu quả".

Bà Sheinbaum nhấn mạnh rằng các đoàn người di cư giờ đây không còn tập trung ở biên giới Mỹ-Mexico nữa "vì họ đã được hỗ trợ ngay tại Mexico". Trước đó, một đoàn người di cư hàng nghìn người đã di chuyển qua miền nam Mexico, nhưng số lượng đã giảm đáng kể trong những ngày gần đây.

Lo ngại về tác động kinh tế

Nhiều chuyên gia phân tích cho rằng các lời đe dọa thuế quan của ông Trump chủ yếu mang tính chất chiến thuật đàm phán hơn là chính sách thương mại thực sự. Ông David Kohl, kinh tế trưởng tại ngân hàng Julius Baer, nhận định:

"Việc thiếu mối liên hệ rõ ràng giữa lời đe dọa này và các vấn đề thương mại cho thấy tân tổng thống có kế hoạch sử dụng thuế như một chiến lược đàm phán để đạt được các mục tiêu không liên quan trực tiếp đến thương mại".

Ngành công nghiệp ô tô của Mexico, vốn là ngành sản xuất quan trọng nhất của nước này và chủ yếu xuất khẩu sang Mỹ, đang đối mặt với nguy cơ lớn. Ngành này chiếm gần 25% tổng sản lượng xe của khu vực Bắc Mỹ. Theo các nhà phân tích tại Barclays, thuế suất 25% mà ông Trump đề xuất "có thể xóa sạch toàn bộ lợi nhuận" của ba hãng xe lớn tại Detroit.

Các chuyên gia kinh tế cũng cảnh báo rằng bất kỳ động thái nào tăng cường bảo hộ thương mại có thể gây tác động tiêu cực đến khu vực. Một báo cáo của Viện Tài chính Quốc tế (IIF) nêu rõ: "Việc áp thuế, dẫn đến chủ nghĩa bảo hộ gia tăng, cùng các chính sách ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái và giá hàng hóa, có thể gây ra những hệ quả nghiêm trọng cho khu vực".

Hiệp định USMCA dự kiến sẽ được xem xét lại vào năm 2026. Bà Katia Goya, Giám đốc kinh tế quốc tế tại Grupo Financiero Banorte, cho rằng nhiều khả năng ba quốc gia sẽ tìm cách tái đàm phán toàn diện thay vì chỉ phê chuẩn để tiếp tục áp dụng hiệp định hiện tại.

Ông Ebrard kết luận rằng thương mại trong khuôn khổ USMCA đã đạt giá trị 1,78 nghìn tỷ USD trong chín tháng đầu năm nay. "Chúng ta có thể bị chia rẽ và phân mảnh vì các chính sách thuế quan", ông nói. "Mexico không muốn xung đột hay chia rẽ mà mong muốn xây dựng một khu vực mạnh mẽ hơn".

Việt Hà (Theo Reuters)