Ngày 12/12, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đối thoại với gần 1.000 thanh niên đại diện cho hơn 9,9 triệu hội viên thanh niên trong cả nước, tại  phiên làm việc thứ 4, cũng là phiên bế mạc Đại hội Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam khóa VIII.

Buổi đối thoại có chủ đề “Khát vọng thanh niên Việt Nam - vì Tổ quốc giàu mạnh và văn minh”. Cùng tham gia đối thoại với thanh niên có Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và một số Bộ trưởng.

Chị Trần Thị Lệ Chi, đại biểu Đoàn TP. Đà Nẵng, đặt câu hỏi cho Thủ tướng về vấn đề thay vì khởi nghiệp trực tiếp nhưng nhiều rủi ro thì cần phải khuyến khích khởi nghiệp gián tiếp để chuẩn bị cho các bạn trẻ kinh nghiệm, năng lực bản thân nhằm giảm thiểu rủi ro các dự án khởi nghiệp cũng như kinh tế đất nước.

Trong khi đó, anh Lý A Tàng, Chủ tịch Câu lạc bộ Khởi nghiệp huyện Đầm Hà (Quảng Ninh) cho biết, ở khu vực nông thôn, khởi nghiệp sáng tạo rất ít mà chủ yếu là thanh niên lập nghiệp. Từ đó, anh đề nghị Thủ tướng có thể xem xét nâng mức vốn cho vay với các mô hình lập nghiệp của thanh niên lên 100-200 triệu đồng để khuyến khích thanh niên khu vực nông thôn lập nghiệp.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, khởi nghiệp rất quan trọng đối với thanh niên. Nhiệm kỳ vừa qua, chúng ta đã rất thành công phát động thanh niên khởi nghiệp. Đây là vấn đề rất cần thiết ở một nước đang phát triển như ở ta.

Thủ tướng đề nghị Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh và Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trả lời về vấn đề này.

Theo Bộ trưởng Chu Ngọc Anh, 5 năm qua, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phối hợp rất tốt với Trung ương Đoàn trong việc khuyến khích tinh thần khởi nghiệp, lập nghiệp của thanh niên, sinh viên.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ đồng tình rằng, dù phân định theo cách nào thì khởi nghiệp ngoài khát vọng phải được trang bị kiến thức cần thiết. “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, phải có chuẩn bị cẩn thận. Nói cho cùng, để bứt xa thì phải có bản quyền sở hữu trí tuệ, ý tưởng mới về kinh doanh, dựa trên nền tảng tiến bộ kỹ thuật”.

Là người thứ 2 trả lời câu hỏi về vấn đề khởi nghiệp theo phân công của Thủ tướng, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu rõ, khái niệm khởi nghiệp sáng tạo (start-up) khác khởi nghiệp hiểu theo nghĩa khởi sự kinh doanh.

Có nhiều đặc điểm của khởi nghiệp sáng tạo, nhưng nổi bật là tạo ra cái mới, thị trường mới, phân khúc mới, dựa trên công nghệ và có tính rủi ro, nên có quỹ rủi ro đầu tư. Ví dụ làm 10 cái, thất bại 9 cái nhưng được 1 cái đã bù lại được rồi. Rủi ro ở đây không phải là rủi ro theo kiểu xổ số mà trên cơ sở tính toán cẩn thận.

Đất nước nào phát triển được khởi nghiệp sáng tạo trong thanh niên, sinh viên thì phát triển nhanh. “Tôi đã từng trao đổi với các nhà khoa học trong và ngoài nước, một trong những điểm khác biệt giữa người phương Đông và phương Tây là người phương Tây khi có cái gì mới thì cổ vũ để có điều kiện khẳng định, nếu không khẳng định được thì thay thế bằng cái khác. Người phương Đông khi có cái mới thì đặt nhiều câu hỏi, đến khi tìm được câu trả lời thì hết giờ, cơ hội đã qua đi. Tôi mong muốn các bạn hun đúc tinh thần lập nghiệp, trong đó đặc biệt là khởi nghiệp sáng tạo”, Phó Thủ tướng nói.

Anh Trần Duy Quân, Chủ tịch Hội Sinh viên trường ĐH Y Dược TPHCM cho rằng, một bộ phận thanh niên hiện nay chưa thực sự đánh giá đúng và chưa nhiệt tình, hứng thú khi tham gia học tập, tìm hiểu chủ nghĩa Mác -Lenin và tư tưởng Hồ Chí Minh. “Xin hỏi về phía Chính phủ sẽ có những giải pháp nào nhằm giúp cho thanh niên có thể tiếp cận các kiến thức, thông tin về lý luận, chính trị dễ hiểu hơn và theo hướng thu hút hơn hay không?”.

Thay mặt Thủ tướng trả lời câu hỏi này, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, “chúng ta yêu nước, chúng ta phải kiên định truyền thống của dân tộc, con đường chủ nghĩa xã hội mà Đảng, Nhà nước và nhân dân đã chọn. Bạn hỏi làm thế nào để giúp mọi người tâm huyết hơn, nhưng tôi hỏi ngược lại các bạn đã tâm huyết chưa. Chính phủ đã cụ thể hóa bằng các nội dung trong giáo dục, trường nước ngoài cũng phải theo. Chính phủ và Đảng đào tạo đội ngũ giáo viên. Quan trọng chính là các bạn”.

“Tôi thấy Thủ tướng nói các cầu thủ nữ Việt Nam đá với hơn 200% sức lực, các bạn vỗ tay. Tôi hy vọng các bạn dùng 100% sức lực vào rèn luyện trí - đức - thể - mỹ. Đặt ngược lại câu hỏi, các bạn sẽ làm gì để giúp dân tộc giàu lên. Nhà mình bẩn không chờ hàng xóm đến quét được. Đất nước muốn giàu mạnh thì phụ thuộc vào các bạn”.

Đại đức Thích Chánh Thuần - Trụ trì chùa Phúc Lâm, Cao Xá, Thường Tín, Hà Nội đặt vấn đề, “người xưa có câu “Phú quý sinh lễ nghĩa”, nhưng có cảm giác, người Việt Nam đang giàu lên, nhưng phần lễ nghĩa, đặc biệt là văn hóa ứng xử giao tiếp lại không tỉ lệ thuận theo”. Văn hóa ứng xử giao tiếp là một trong những nhân tố căn bản quan trọng hình thành nhân cách thế hệ trẻ. “Sắp tới, Bộ VHTTDL sẽ làm gì để tham mưu cho Chính phủ các giải pháp góp phần phát triển văn hóa giao tiếp ứng xử của thế hệ trẻ nói riêng và người Việt nói chung có bản sắc, giàu tính truyền thống, nhân văn và văn minh?”.

Thứ trưởng Bộ VHTTDL Trịnh Thị Thủy cho biết, chúng ta đã triển khai Nghị quyết 33 “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước” với nhiều giải pháp cụ thể. “Chúng tôi thấy vai trò của thanh niên hết sức quan trọng. Những ứng xử, việc làm của thanh niên có tác động mạnh đến toàn xã hội. Mong các bạn là tấm gương trong văn hóa ứng xử để xây dựng xã hội tốt đẹp”.

Anh Nguyễn Đức Tiến, Phó Bí thư Thành Đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên TP. Hà Nội đặt câu hỏi cho Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng, “thời gian tới có chính sách gì quyết liệt hơn gia tăng bảo vệ thông tin người Việt và tăng số lượng start-up người Việt về công nghệ thông tin để Chính phủ, Nhà nước ứng dụng trong quản lý Nhà nước?”.

“Lời giải đầu tiên là phải có một thể chế, quy định về dữ liệu cá nhân, lớn hơn là chiến lược quản trị dữ liệu nói chung và dữ liệu cá nhân”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết. “Thanh niên thì thích cái mới, trải nghiệm cái mới. Chúng tôi mong thanh niên ủng hộ nền tảng Việt Nam, mạng xã hội Việt Nam để dữ liệu ở lại Việt Nam, giảm thiểu rủi ro trong dài hạn”.

Sau gần 3 giờ đối thoại, trong không khí thẳng thắn, chân thành, đã có nhiều ý kiến, kiến nghị, khuyến nghị đóng góp tốt của thanh niên cho công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Phát biểu kết luận buổi đối thoại với thanh niên, Thủ tướng mong muốn Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam cần tiếp tục huy động sự tham gia của đông đảo thanh niên ở trong và ngoài nước cùng đoàn kết thi đua, quyết tâm thực hiện khẩu hiệu “Thanh niên Việt Nam yêu nước, sáng tạo, tình nguyện, hội nhập, phát triển”.

Thủ tướng nêu rõ, “các bạn hãy có niềm tin vào đất nước, vào Đảng, vào chế độ của chúng ta”, không có niềm tin, chúng ta không bao giờ thành công. Và thanh niên cần có khát vọng cống hiến xây dựng đất nước giàu mạnh, hùng cường, sánh vai với các cường quốc năm châu.

Thủ tướng cho biết, thời gian qua, Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản, chỉ đạo các bộ, ngành tạo điều kiện và hỗ trợ cho thanh niên phát triển. Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo tổng kết Chiến lược thanh niên giai đoạn 2011 - 2020 và xây dựng Chiến lược thanh niên giai đoạn 2021 - 2030.

Thủ tướng đề nghị Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam phối hợp với Bộ Nội vụ để có đề án mới kịp thời hơn, tốt hơn, mang hàm lượng trí tuệ, khoa học, tạo điều kiện cho thanh niên phấn đấu, đóng góp xây dựng đất nước.

Thủ tướng khẳng định, Chính phủ sẽ tiếp tục đồng hành cùng thanh niên Việt Nam trên mọi lĩnh vực, mọi địa bàn để giúp thanh niên trở thành những người tài năng, đức độ trong thời kỳ đổi mới.

Các chủ trương, chính sách về thanh niên và công tác thanh niên sẽ được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo triển khai thực hiện nhằm tạo môi trường thuận lợi cho thanh niên, các tổ chức thanh  niên hoạt động hiệu quả, tốt hơn.

PV