Ngày 15/6, tại phiên họp thứ 57 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Chính phủ đã trình UBTVQH cho ý kiến về báo cáo đánh giá kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm và các giải pháp thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 6 tháng cuối năm.

Ngay sau đó, UBTVQH đã nghe báo cáo thẩm tra sơ bộ đánh giá kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển KT-XH 6 tháng đầu năm và các giải pháp thực hiện Kế hoạch phát triển KT-XH 6 tháng cuối năm 2021.

Tình hình kinh tế - xã hội 5 tháng đầu năm tiếp tục có những chuyển biến tích cực

Trình bày tóm tắt báo cáo trước UBTVQH, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, mặc dù trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, tình hình kinh tế - xã hội 5 tháng đầu năm tiếp tục có những chuyển biến tích cực, đạt được những kết quả đáng ghi nhận, nổi bật là: Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 5 tăng 0,16% so với tháng trước, bình quân 5 tháng tăng 1,29%, thấp nhất kể từ năm 2016, tạo dư địa trong điều hành giá trong mục tiêu dưới 4% đã đề ra.

Thị trường tiền tệ, ngoại hối ổn định; tín dụng phục hồi, tăng 4,67% so với cuối năm 2020; mặt bằng lãi suất cho vay giảm; thanh khoản của hệ thống các tổ chức tín dụng được bảo đảm. Thu ngân sách nhà nước 5 tháng đạt 49,7% dự toán, tăng 15,2% so với cùng kỳ năm 2020. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu có tốc độ tăng cao, 5 tháng ước tăng 33,5% so với cùng kỳ năm 2020…

Về dự báo tình hình thực hiện một số chỉ tiêu 6 tháng đầu năm 2021, Chính phủ nhận định kinh tế vĩ mô và các cân đối lớn của nền kinh tế tiếp tục được duy trì ổn định; lạm phát được kiểm soát; thị trường tiền tệ, ngoại hối ổn định, cơ cấu tín dụng chuyển dịch theo hướng tích cực.

Quy mô tổng sản phẩm trong nước (GDP) 6 tháng dự báo đạt gần 4 triệu tỷ đồng; tốc độ tăng GDP dự báo đạt khoảng 5,8%, thấp hơn 0,42 điểm phần trăm so với mục tiêu kịch bản đề ra tại Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ (tăng 6,22%) và thấp hơn 0,12 điểm phần trăm so với mục tiêu kịch bản Chính phủ cập nhật lại tại thời điểm Quý I năm 2021 (tăng 5,92%).

Thu ngân sách nhà nước ước đạt 55,5% dự toán, tăng 10,9% so với cùng kỳ năm 2020, xấp xỉ so với mức thực hiện cùng kỳ năm 2019. Chi ngân sách nhà nước ước đạt 43% dự toán; giải ngân vốn đầu tư công 6 tháng đầu năm ước đạt 34,15% kế hoạch (cùng kỳ năm 2020 đạt 34,85%).

Sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản dự báo tăng trưởng khoảng 3%. Sản xuất công nghiệp - xây dựng dự báo tăng trưởng khoảng 7,85%. Khu vực dịch vụ dự báo tăng trưởng khoảng 5%. Dự báo tiêu dùng tiếp tục xu hướng phục hồi, tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng xã hội dự báo tăng khoảng 7,1%.

Hoạt động của doanh nghiệp dự báo còn khó khăn, số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới dự báo tiếp tục xu hướng tăng thấp (khoảng 1,6%) nhưng số vốn đăng ký mới dự báo xu hướng tăng cao (khoảng 34,8%); xu hướng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường vẫn ở mức khá cao.

Dự báo tình hình 6 tháng cuối năm 2021 triển vọng tăng trưởng kinh tế trong nước còn nhiều yếu tố rủi ro, thách thức; dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp; năng lực nội tại của nền kinh tế thấp, phụ thuộc vào khu vực có vốn đầu tư nước ngoài; khả năng lạm phát gia tăng. Để phấn đấu hoàn thành cao nhất các mục tiêu Quốc hội đã giao, Chính phủ chỉ đạo các cấp, các ngành tập trung thực hiện quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra.

Đặc biệt, Chính phủ tiếp tục kiên định thực hiện hiệu quả "mục tiêu kép", vừa quyết liệt phòng, chống dịch bệnh hiệu quả, bảo vệ sức khỏe nhân dân, vừa đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội. Kiên trì kiềm chế, đẩy lùi, ngăn chặn có hiệu quả đợt bùng phát lần thứ 4 của dịch Covid-19. Sử dụng tổng hợp mọi nguồn lực để sớm có vắc-xin phòng Covid-19 và tiêm miễn phí cho toàn dân…

Đề nghị làm rõ nguyên nhân giá thép tăng

Trình bày báo cáo thẩm tra trước UBTVQH, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Thường trực Ủy ban Kinh tế tán thành với nhận định trong Báo cáo của Chính phủ.

Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ quan tâm, đánh giá kỹ hơn việc triển khai thực hiện các gói hỗ trợ Nhân dân, người lao động và hoạt động của doanh nghiệp bị ảnh hưởng do dịch còn chậm, chưa đạt hiệu quả mong muốn, chưa tiếp cận được nhiều nhóm đối tượng dễ bị tổn thương và khó khăn.

"Đề nghị báo cáo đánh giá rõ hơn về sức cầu trong nước giai đoạn 2020-2021; tác động ảnh hưởng của tình hình tăng giá xăng dầu, nguyên, nhiên, vật liệu đầu vào cho sản xuất; làm rõ tình hình sản xuất, nhập khẩu và tiêu thụ thép; nguyên nhân giá thép tăng; chi phí vận tải đường biển, hàng không đối với một số ngành hàng tăng cao. Áp lực lạm phát cho những tháng tiếp theo", Ông Vũ Hồng Thanh phát biểu.

Ông Vũ Hồng Thanh cũng đề nghị đánh giá tác động của tăng chi ngân sách nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong bối cảnh dịch bệnh. Đánh giá rõ hơn về cơ cấu nguồn vốn đầu tư đăng ký có yếu tố nước ngoài; việc triển khai các hoạt động để thu hút có chọn lọc các nguồn lực đầu tư từ bên ngoài, nhất là các luồng vốn FDI. Báo cáo rõ hơn về việc chậm giải ngân của một số bộ, ngành và địa phương; tiến độ triển khai xây dựng các dự án giao thông quan trọng…

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, nhiều doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi Covid-19 không đáp ứng được điều kiện vay vốn dù mặt bằng lãi suất được điều chỉnh giảm. Đề nghị Chính phủ chỉ đạo đánh giá rõ chất lượng tín dụng; nguồn thu, lợi nhuận tăng cao của các ngân hàng; đồng thời báo cáo rõ kết quả xử lý nợ xấu, tình hình nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng và xu hướng trong thời gian tới. Bổ sung kết quả triển khai cơ cấu lại các tổ chức tín dụng, nhất là các ngân hàng đã mua bắt buộc và ngân hàng thương mại yếu kém.

Thời gian qua, khối lượng giao dịch quá tải đã dẫn đến việc Sở giao dịch Chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh phải tạm dừng hệ thống, hủy lệnh giao dịch. Nhiều ý kiến cho rằng sự cố này đã ảnh hưởng lớn đến lợi ích của các nhà đầu tư; làm giảm niềm tin của thị trường; đồng thời cần làm rõ trách nhiệm của cá nhân, tổ chức liên quan.

Thị trường bất động sản tại nhiều địa phương xảy ra tình trạng sốt đất, đầu cơ đất, nhiễu loạn thông tin quy hoạch đất, nhất là các khu vực vùng ven các đô thị lớn. Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị đánh giá về dòng vốn từ khu vực kinh tế phi chính thức cũng như dòng vốn tín dụng vào lĩnh vực chứng khoán, bất động sản và những rủi ro có thể xảy ra. Có ý kiến đề nghị phân tích kỹ hơn tình trạng doanh nghiệp bất động sản phát hành trái phiếu riêng lẻ gia tăng trong thời gian vừa qua với lãi suất cao tiềm ẩn nhiều rủi ro cho nhà đầu tư.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cũng lưu ý về hoạt động doanh nghiệp; đề nghị thống kê, cập nhật số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường theo ngành, lĩnh vực để từ đó hoạch định chính sách, có giải pháp cụ thể cho từng nhóm đối tượng; bổ sung đánh giá kết quả thực chất việc sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp; kết quả xử lý dứt điểm các dự án thua lỗ, kém hiệu quả, nhất là các dự án thuộc ngành công thương…

Tình hình quan hệ lao động sẽ diễn biến phức tạp trong thời gian tới; các đề xuất, xây dựng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động cần phải thay đổi cho phù hợp với tình hình mới. Cần chủ động xây dựng các kịch bản phát triển kinh tế - xã hội trong ngắn hạn, dài hạn...

Quốc Trần