Cần có giải pháp Công nghiệp hỗ trợ ngành ô tô trong nước vẫn chưa phát triển như mong muốn (Ảnh TL)
Theo đánh giá, trong thời gian qua, công nghiệp hỗ trợ ngành sản xuất, lắp ráp ô tô ở Việt Nam gồm cả doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp nội địa đã đạt được những thành tựu nhất định.
Đến nay, đã có 358 doanh nghiệp sản xuất liên quan đến ô tô; trong đó có 50 doanh nghiệp lắp ráp ô tô, 45 doanh nghiệp sản xuất khung gầm, thân xe và thùng xe, 214 doanh nghiệp sản xuất linh kiện phụ tùng ô tô…
Tuy nhiên, số lượng doanh nghiệp thuộc lĩnh vực này ở Việt Nam còn thấp hơn rất nhiều so với 385 doanh nghiệp ở Malaysia và 2.500 doanh nghiệp ở Thái Lan về sản xuất linh kiện phụ tùng ô tô.
Công nghiệp hỗ trợ ngành sản xuất, lắp ráp ô tô ở Việt Nam mới chỉ sản xuất được một số nhóm linh kiện, phụ tùng như chi tiết cấu thành khung gầm xe, thùng xe, vỏ cabin, cửa xe, săm lốp, bộ tản nhiệt, dây phanh, dây dẫn điện, trục dẫn, vành bánh xe…
Tại Hội thảo, bà Nguyễn Thị Tuệ Anh, Phó Viện trưởng CIEM cho biết, mặc dù thời gian qua ngành công nghiệp hỗ trợ được sự quan tâm của Chính phủ, nhưng công nghiệp hỗ trợ ngành ô tô trong nước vẫn chưa phát triển, tỷ lệ nội địa hoá trong ngành còn thấp, chưa đạt được mục tiêu đề ra. Trước cơ hội, thách thức trong hội nhập, để có thể cạnh tranh được với các nước trong khu vực, Việt Nam cần có những giải pháp để thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ ngành ô tô.
“Trước thực tế trên rất cần tới các nghiên cứu chính sách liên quan đến ngành công nghiệp ô tô, công nghiệp hỗ trợ ngành ô tô; tìm giải pháp thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ ngành ô tô là hết sức cần thiết” - bà Tuệ Anh nhấn mạnh.
Thị trường nội địa còn nhỏ hẹp
Cần phải nâng cao năng lực doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ ô tô (Ảnh TL)
Cũng tại Hội thảo, ông Lương Đức Toàn, Phó Trưởng phòng Phòng Công nghiệp chế biến, chế tạo, Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) cho biết, đầu tư cho sản xuất linh kiện, phụ tùng ô tô của Việt Nam còn mang tính nhỏ lẻ, sản phẩm làm ra ít cả về chủng loại và sản lượng. Sức cạnh tranh quốc tế của công nghiệp hỗ trợ ngành sản xuất, lắp ráp ô tô còn hạn chế, nhất là sản phẩm của doanh nghiệp nội địa.
Cũng theo ông Lương Đức Toàn, đối với các chủng loại xe tải, xe khách từ 10 chỗ ngồi trở lên, xe chuyên dụng sản xuất trong nước đã đạt tỷ lệ nội địa hoá cao, đáp ứng được nhiều yêu cầu.
Cụ thể, xe tải 7 tấn đã đáp ứng khoảng 70% nhu cầu so với tỷ lệ nội địa hoá trung bình 55%; xe khách từ 10 chỗ ngồi trở lên cũng như một số loại xe chuyên dụng khác đã đáp ứng khoảng 45-55% tỷ lệ nội địa hoá.
Ông Shinjiro Kajikawa, Phó Giám đốc Toyota Việt Nam cho biết, tỷ lệ nội địa hóa sản xuất ô tô tại Việt Nam còn thấp nên chi phí sản xuất xe ở Việt Nam đang cao hơn xe nhập khẩu nguyên chiếc từ các nước ASEAN khoảng từ 10-20%.
Nói về nguyên nhân tỷ lệ nội địa hóa ngành ô tô chưa đạt được như mong muốn, theo ông Lương Đức Toàn, nguyên nhân chủ yếu là do dung lượng thị trường nội địa hạn chế. Thị trường nhỏ, bị phân tán bởi nhà lắp ráp và nhiều model khác nhau đã khiến cho các công ty sản xuất (cả sản xuất, lắp ráp ô tô và sản xuất linh kiện phụ tùng) rất khó đầu tư, phát triển sản xuất hàng loạt.
Cũng tại Hội thảo, theo nhiều chuyên gia, để phát triển công nghiệp hỗ trợ ngành ô tô, cần phải nâng cao năng lực doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, tiến tới đáp ứng yêu cầu của các chuỗi sản xuất toàn cầu cùng với đó là việc triển khai hiệu quả Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ.
“Cần hình thành gói tín dụng ưu đãi với cơ chế tương tự như gói tín dụng phát triển nông nghiệp công nghệ cao để phát triển các ngành công nghiệp ưu tiên; đồng thời, hình thành các trung tâm hỗ trợ phát triển công nghiệp…” - ông Lương Đức Toàn nhấn mạnh.
Phương Thảo