Bộ Y tế cho rằng, nguyên nhân của tình trạng trên là do một bộ phận cán bộ y tế thiếu hiểu biết chính sách, pháp luật về BHYT, chưa tuân thủ đầy đủ các quy định về tổ chức khám, chữa bệnh (KCB). Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa ngành Y tế và ngành Bảo hiểm xã hội trong kiểm tra, giám sát chưa thường xuyên, để kịp thời phát hiện và giải quyết vướng mắc phát sinh.

Bộ trưởng Bộ Y tế yêu cầu lãnh đạo Sở Y tế các tỉnh, thành và y tế các bộ, ngành phối hợp với Bảo hiểm xã hội tỉnh, thành phố tổ chức thanh tra, kiểm tra công tác KCB BHYT, đấu thầu, cung ứng, quản lý và sử dụng thuốc, hóa chất, vật tư y tế và thanh toán chi phí KCB BHYT; báo cáo cấp có thẩm quyền để xử lý nghiêm các hành vi vi phạm BHYT.

Theo đó, giám đốc các cơ sở khám chữa bệnh (KCB) các tuyến phải kiểm tra, giám sát, chấn chỉnh công tác KCB BHYT, trong đó, đặc biệt chú trọng đến việc chỉ định dịch vụ KCB nhằm ngăn chặn tình trạng lạm dụng chỉ định điều trị nội trú, chỉ định dịch vụ kỹ thuật cận lâm sàng (xét nghiệm, nội soi, chẩn đoán hình ảnh…), kê đơn thuốc quá mức cần thiết; ghi tên dịch vụ kỹ thuật, tên chẩn đoán không đúng với tình trạng bệnh, nhằm được chi trả với giá dịch vụ cao hơn.

Các cơ sở y tế cũng phải giám sát công tác lập hồ sơ bệnh án, kê đơn, cấp thuốc BHYT, không để xảy ra tình trạng lập hồ sơ bệnh án khống, kê đơn thuốc khống, cấp thuốc không đầy đủ cho người bệnh, để chiếm dụng thuốc, tiền của quỹ BHYT. Đảm bảo quyền lợi của người bệnh có thẻ BHYT, tránh tình trạng yêu cầu người bệnh tự chi trả các dịch vụ kỹ thuật, thuốc, vật tư y tế mặc dù đã có trong danh mục được quỹ BHYT chi trả và không đưa những nội dung này vào bảng kê chi phí.

Cụ thể, các cơ sở KCB phải tránh tư vấn cho người bệnh không đúng về phạm vi quyền lợi của người có thẻ BHYT, tránh tình trạng để cơ quan bảo hiểm xã hội xuất toán những dịch vụ kỹ thuật, thuốc do nguyên nhân chỉ định không phù hợp, hay nhân viên y tế yêu cầu người bệnh chi trả những dịch vụ này với lý do cơ quan bảo hiểm xã hội không thanh toán như xét nghiệm viêm gan virus, HIV, sốt xuất huyết, nội soi tai mũi họng…

Qua đó, để tránh lạm dụng BHYT, các cơ sở KCB cần nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng Thuốc và Điều trị của bệnh viện, kiểm soát việc kê đơn, sử dụng thuốc, chỉ định xét nghiệm, chỉ định dịch vụ kỹ thuật; lập bảng kê chi phí KCB của người bệnh chính xác, công khai, minh bạch.

Bộ trưởng cũng yêu cầu các cơ sở KCB phải công khai bảng giá dịch vụ y tế đã được phê duyệt tại nơi tiếp nhận người bệnh và nơi thanh toán. Bảng giá dịch vụ y tế phải rõ ràng, dễ đọc, dễ thấy, cơ sở KCB phải kịp thời giải đáp những thắc mắc của người bệnh liên quan đến giá dịch vụ y tế; Nghiên cứu tổ chức thực hiện triển khai thanh toán viện phí không dùng tiền mặt.

Bộ trưởng Bộ Y tế chỉ đạo các cơ sở KCB phải tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách thủ tục hành chính; bảo đảm công khai, minh bạch các danh mục dịch vụ y tế và giá các dịch vụ y tế. Phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội giải quyết kịp thời các vướng mắc, bất cập của người đến KCB; chú trọng phát hiện những trường hợp đi KCB nhiều lần trong một thời gian ngắn để có biện pháp chấn chỉnh.

Đặc biệt, người đứng đầu ngành y tế chỉ rõ trách nhiệm trước pháp luật nếu để xảy ra sai phạm chính là Giám đốc Sở Y tế các tỉnh, thành phố, Thủ trưởng y tế các bộ, ngành, giám đốc các cơ sở KCB.  

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến giao cho Thanh tra Bộ Y tế tổ chức thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch và đột xuất về công tác KCB và quản lý, sử dụng quỹ BHYT; Cục Quản lý KCB kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy trình chuyên môn tại các cơ sở KCB để ngăn chặn việc trục lợi BHYT.

Lương Minh