Chữ 'Z' trên xe Nissan có nghĩa là gì?
(CLO) Ra đời từ năm 1969, dòng xe thể thao Nissan Z đã bán ra hàng triệu chiếc toàn cầu, với chữ “Z” mang ý nghĩa là đỉnh cao cuối cùng.
Các mẫu xe của Nissan thường mang những cái tên gợi cảm hứng và giàu ý nghĩa. Từ dòng Skyline thể thao, hiện đại và đậm chất đô thị, đến những mẫu xe phổ thông hơn như Stanza hay Altima, mỗi cái tên đều ẩn chứa một câu chuyện riêng.
Tuy nhiên, trong danh mục xe của Nissan, có một mẫu xe nổi bật nhưng lại mang cái tên có phần khác biệt: Nissan Z.
Nissan Z là tên gọi chung cho các thế hệ xe thể thao hai chỗ hoặc 2+2 (hai ghế trước và hai ghế phụ phía sau) hàng đầu của hãng.
Ra mắt lần đầu vào năm 1969 tại Nhật Bản với tên gọi Nissan Fairlady Z, mẫu xe này đã mở ra một kỷ nguyên mới cho dòng xe thể thao giá cả phải chăng, cao cấp và được sản xuất hàng loạt tại thị trường nội địa.
Nếu ví Toyota 2000GT là “Ferrari của Nhật Bản”, thì Nissan Z chính là “Mustang” của đất nước mặt trời mọc. Cũng như các mẫu xe khác của Nissan, cái tên Fairlady Z không phải ngẫu nhiên mà có.
Cội nguồn của cái tên “Z”
Ông Yukata Katayama, khi đó là Chủ tịch Nissan Corporation tại Mỹ, được mệnh danh là “Cha đẻ của dòng Z”. Ông là người đặt tên “Z” và phiên bản “240Z” dành cho thị trường quốc tế thông qua các đại lý Datsun.
Tuy nhiên, danh hiệu “Fairlady” lại thuộc về ông Katsuji Kawamada, Chủ tịch Nissan tại Nhật Bản. Theo Nissan, chữ “Z” được chọn vì mẫu xe này đại diện cho “từ cuối cùng” trong phân khúc xe thể thao, và ông Katayama đã sử dụng chữ cái cuối cùng trong bảng chữ cái để thể hiện đặc tính vượt trội này.
Kể từ đó, hầu hết các mẫu xe Z rời nhà máy Nissan đều mang cái tên độc đáo này, thường đi kèm với một chuỗi số và chữ cái khác.
Ý tưởng về một chiếc xe thể thao phong cách Nhật Bản mang hơi hướng phương Tây đã xuất hiện từ lâu trước khi Fairlady Z ra đời. Nhiều thiết kế ô tô Nhật Bản sau chiến tranh chịu ảnh hưởng lớn từ phong cách Mỹ và châu Âu.
Nissan là một trong những hãng tiên phong thúc đẩy xuất khẩu sang các thị trường này, khi mở đại lý đầu tiên tại Mỹ vào năm 1959.
Ông Yukata Katayama, người đứng đầu bộ phận tại Mỹ, đã đề xuất ý tưởng về một chiếc xe thể thao sản xuất hàng loạt mang phong cách phương Tây.
Sau nhiều khó khăn vượt qua các rào cản hành chính, thiết kế fastback của mẫu xe này cuối cùng được phê duyệt và bắt đầu sản xuất vào năm 1969.
Cái tên “Fairlady” xuất phát từ một câu chuyện thú vị. Trong giai đoạn phát triển của dòng Z, ông Katsuji Kawamada, khi ở Mỹ, đã xem vở nhạc kịch “My Fair Lady” trên sân khấu Broadway vào năm 1961.
Vở diễn này rất thành công và kéo dài trong nhiều năm. Tin rằng sự nổi tiếng của vở nhạc kịch có thể truyền cảm hứng, ông Kawamada đã quyết định đặt tên “Fairlady” cho mẫu xe mới.
Khi được xuất khẩu sang Mỹ, mẫu xe này trải qua một thay đổi quan trọng về tên gọi. Tên “Nissan” được thay bằng “Datsun”, và logo “Fairlady” được thay thế bằng “240Z”.
Thậm chí, có truyền thuyết rằng chính ông Katayama đã ra lệnh tháo bỏ logo “Fairlady” trên cốp xe của từng chiếc xe nhập khẩu để thay bằng “240Z”.
Dù thế nào, mẫu xe này ngay lập tức trở thành một hiện tượng và duy trì được sức hút qua nhiều năm, khẳng định vị thế là một chiếc xe dành cho những người đam mê thực thụ và là một trong những mẫu xe thể thao quan trọng nhất từng được tạo ra.
Các thế hệ của dòng xe Z
Theo thời gian, cái tên “Z” vẫn được giữ nguyên, nhưng các nền tảng xe mang tên này đã thay đổi đáng kể. Tính đến nay, dòng xe Nissan Z đã trải qua bảy thế hệ riêng biệt từ năm 1969, mỗi thế hệ đều sở hữu sự kết hợp khác nhau giữa chữ và số.
Từ Nissan Fairlady Z, Datsun 240Z, Nissan 300ZX, đến Nissan 350Z và nhiều mẫu khác, cho đến phiên bản hiện tại đơn giản được gọi là “Nissan Z” hoặc “Nissan 400Z”.
Con số trong tên xe Z luôn phản ánh dung tích động cơ. Chẳng hạn, mẫu 240Z sử dụng động cơ 2.4 lít, trong khi 350Z trang bị động cơ V6 3.5 lít VQ35DE.
Riêng hậu tố “X” xuất hiện trên một số mẫu, như Datsun 280ZX ra mắt năm 1978, lại mang ý nghĩa phức tạp hơn. Mẫu 280ZX có kích thước lớn hơn, định hướng sang phân khúc xe thể thao sang trọng.
Tuy nhiên, xe từng bị chỉ trích vì khả năng xử lý kém linh hoạt, khác xa sự mượt mà của thế hệ trước. Dù vậy, hậu tố “X” dần trở thành biểu tượng cho sự “sang trọng” trong cách tiếp thị của Nissan và được giữ lại cho thế hệ tiếp theo vào năm 1983.
Ngoài ra, các mẫu xe Z đôi khi được gọi bằng mã nội bộ như “S30” hay “Z31”, đại diện cho từng thế hệ mà Nissan gán cho chúng.
Những phiên bản gần đây nhất bao gồm Z34 (2009-2021) và RZ34 (2022 đến nay), với phiên bản mới nhất đã bỏ qua các quy ước đặt tên trước đó để chỉ sử dụng logo “Z” đơn giản.