Chương trình do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Bộ VHTTDL) chủ trì, Ban Tuyên giáo Trung ương - Đài Truyền hình Việt Nam phối hợp thực hiện nhân kỷ niệm 80 năm ra đời "Đề cương về Văn hóa Việt Nam" (1943-2023).

Chỉ đạo nội dung của chương trình là PGS-TS Tạ Quang Đông, Thứ trưởng Bộ VHTTDL. Kịch bản và tổng đạo diễn là NSND Trần Bình. Phần chỉ đạo nghệ thuật là NSƯT Quỳnh Trang, Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật Đương đại Việt Nam. Phần sáng tác và dàn dựng âm nhạc gồm: Thiếu tướng, nhạc sĩ Đức Trịnh; NSND, Nhạc sĩ Trọng Đài; Nhạc sĩ Hồ Trọng Tuấn.

Chương trình nghệ thuật đặc biệt dự kiến dài hơn 70 phút, gồm 3 phần: Văn hoá soi đường cho quốc dân đi; Văn hoá hoá kháng chiến, kháng chiến hoá văn hoá; “... Văn hoá còn thì dân tộc còn”.

Phần I với tựa đề “Văn hoá soi đường cho quốc dân đi”, sẽ tái hiện bối cảnh lịch sử trước khi ra đời Đề cương về văn hoá Việt Nam, với hình ảnh người công nhân, nông dân, tiểu tư sản, trí thức... rơi vào cảnh bế tắc, bần cùng khi mâu thuẫn gay gắt với thực dân Pháp và Phát - xít Nhật. Khao khát độc lập dân tộc và tự do dân chủ trở thành nhu cầu của mỗi người dân Việt Nam.

Sự kiện Đại hội Văn hoá toàn quốc khai mạc trọng thể tại Nhà hát Lớn Hà Nội vào ngày 24/11/1946 với luận điểm “Văn hoá soi đường cho quốc dân đi” của Chủ tịch Hồ Chí Minh được tái hiện bằng hình ảnh phim tư liệu và cả bằng ngôn ngữ nghệ thuật trên sân khấu.

Trong phần này, khán giả sẽ được lắng nghe các ca khúc: Cờ Việt minh, liên khúc Ngọn đuốc soi đường, Bình Minh, Lá cờ Đảng, Đoàn Lữ nhạc. Một trong những điểm nhấn là liên khúc Ngọn đuốc soi đường (nhạc: Đức Trịnh, lời: NSND Trần Bình), khẳng định tầm quan trọng của văn hoá nghệ thuật trong giáo dục thế hệ trẻ, xây dựng con người Việt Nam yêu nước, độc lập, tự cường, tự chủ.

Phần 2 có tựa đề "Văn hóa kháng chiến, kháng chiến văn hóa" sẽ tái hiện tinh thần của khẩu hiệu này của Chủ tịch Hồ Chí Minh, động lực để huy động mọi nguồn lực dưới sự lãnh đạo của Đảng trong thời kỳ 1940- 1975, đã góp phần phát huy vai trò của văn hoá Việt Nam thực hiện vừa kiến quốc, vừa kháng chiến, huy động được binh chủng, các lực lượng làm công tác văn hoá toàn dân tham gia vào hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, tạo nên chiến thắng Điện Biên Phủ lẫy lừng năm 1954, Đại thắng mùa xuân năm 1975.

Khán giả sẽ cùng nghe lại những ca khúc, giai điệu hào hùng: Biết ơn Cụ Hồ Chí Minh, Người Hà Nội, Trường ca Sông Lô, Hò kéo pháo, Giải phóng Điện Biên, Câu hò bên bến Hiền Lương, Bước chân trên giải Trường Sơn, Tiến về Sài Gòn, Đất nước trọn niềm vui...

Phần 3 có tên gọi "Văn hóa còn thì dân tộc còn" sẽ phát lại phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hoá toàn quốc ngày 24/11/2021, như lời khẳng định 80 năm qua, những tư tưởng của Đề cương về văn hoá Việt Nam vẫn còn nguyên giá trị.

Khép lại chương trình nghệ thuật là những tiết mục được dàn dựng công phu: Liên khúc Ta tự hào đi lên ôi Việt Nam; Bay qua biển Đông; Xuân và tuổi trẻ; Liên khúc “ Văn hoá soi đường cho quốc dân đi”- Việt Nam ơi, ta bước tiếp.

Dự kiến, Chương trình nghệ thuật đặc biệt kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương văn hóa Việt Nam quy tụ nhiều gương mặt nghệ sĩ tên tuổi tham gia trình diễn như: Nghệ sĩ Nhân dân Quốc Hưng; Các ca sĩ Trọng Tấn, Tùng Dương, Viết Danh, Phạm Thu Hà, Thu An (Giải Nhất dòng dân gian cuộc thi Sao Mai), Thanh Thanh (Giải Nhì dòng dân gian cuộc thi Sao Mai), Võ Hạ Trâm, Thu Hằng, Huệ Thương, Phương Mai, Trung Sỹ, Phúc Đại, Lan Thu, Nhóm Phương Nam, Nhóm Thời Gian và Vũ đoàn Mây...

Với nhiều ca khúc đi cùng năm tháng được biểu diễn xuyên suốt hơn 70 phút, khán giả sẽ cảm nhận được nhiều thông điệp, ý nghĩa mà các văn nghệ sĩ, ê kíp làm chương trình gửi gắm. 

Nguyễn Hoàng