Ngày 20/7/2020, Thanh tra Chính phủ đã có Thông báo Kết luận số 1198/TB-TTCP về việc kết luận thanh tra Dự án cầu Đồng Sơn và đường dẫn lên cầu theo hình thức hợp đồng BT, Dự án sân tập golf và việc thực hiện đầu tư Công viên Hoàng Hoa Thám của UBND tỉnh Bắc Giang.

Làm rõ dấu hiệu vi phạm pháp luật

Trong đó, liên quan đến việc thực hiện đầu tư Công viên Hoàng Hoa Thám, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chỉ đạo Công an tỉnh Bắc Giang làm rõ dấu hiệu vi phạm pháp luật trong việc cấp giấy chứng nhận đầu tư, giao đất, quản lý và sử dụng đất đối với các dự án do doanh nghiệp đầu tư liên quan đến khuôn viên công viên qua các giai đoạn quy hoạch Công viên Hoàng Hoa Thám.

Theo Thông báo Kết luận số 1198/TB-TTCP, về quy hoạch Công viên Hoàng Hoa Thám việc lập, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất chưa sát với thực tế, chậm được điều chỉnh dẫn đến khi lập, điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng không phù hợp quy hoạch sử dụng đất, vi phạm Điều 11 Luật Đất đai 2003 và Điều 13 Luật Xây dựng năm 2003; khi lập, phê duyệt quy hoạch sử dụng đất cập nhật hiện trạng sử dụng đất theo quy hoạch chi tiết đã được phê duyệt, đây là nguyên nhân chủ yếu phát sinh sự chồng chéo trong công tác quy hoạch, sử dụng đất kém hiệu quả, không đúng mục tiêu đề ra, phải điều chỉnh tăng, giảm quy mô, cơ cấu, các chỉ tiêu nhiều lần, mất tính ổn định khi thực hiện giao đất, cho thuê đất, mật độ xây dựng trong khu công viên chưa đảm bảo theo quy chuẩn xây dựng.

Quy hoạch chung thị xã Bắc Giang (nay là TP. Bắc Giang) năm 2005 được UBND tỉnh Bắc Giang phê duyệt tại Quyết định số 28/2005/QĐ-UB ngày 27/4/2005 nhưng chưa được HĐND thị xã Bắc Giang thông qua, vi phạm Nghị định 08/2005/NĐ-CP của Chính phủ về Quy hoạch xây dựng.

Việc Quy hoạch chỉ tiết điều chỉnh năm 2009 bổ sung thêm khu ẩm thực nằm trong công viên để phù hợp với Giấy chứng nhận đầu tư cấp cho DNTN Hoàng Lan năm 2008 nhưng không phù hợp với chức năng chính của công viên văn hóa thể thao, giải trí của người dân.

Quy hoạch chi tiết điều chỉnh năm 2011 thu hẹp diện tích công viên và chuyển 4,08 ha từ đất vui chơi tổng hợp thuộc Công viên sang đất kinh doanh thương mại dịch vụ ngoài Công viên để phù hợp với Giấy chứng nhận đầu tư đã cấp cho doanh nghiệp năm 2008, ảnh hưởng đến mục tiêu đầu tư công viên ban đầu được duyệt, không phù hợp với Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

Ngoài ra, việc điều chỉnh quy hoạch chi tiết Công viên Hoàng Hoa Thám năm 2011 chưa phù hợp về phạm vi ranh giới so với quy hoạch chung thị xã Bắc Giang năm 2005, vi phạm Điều 24 Luật Quy hoạch đô thị 2009. Khi điều chỉnh quy hoạch chi tiết, UBND thành phố Bắc Giang không thực hiện lấy ý kiến các cơ quan và cộng đồng dân cư và công bố quy hoạch chi tiết.

Trách nhiệm về quy hoạch Công viên Hoàng Hoa Thám thuộc về UBND tỉnh Bắc Giang, UBND TP. Bắc Giang, Sở Xây dựng tỉnh Bắc Giang.

Cấp Giấy chứng đầu tư dự án còn nhiều thiếu sót

Qua thanh tra cho thấy, trước năm 2009, UBND tỉnh Bắc Giang chấp thuận các doanh nghiệp đầu tư các dự án với mục đích kinh doanh, dịch vụ trên diện tích đất Công viên Hoàng Hoa Thám là không đúng quy định của pháp luật. Dẫn đến hầu hết các dự án sau khi được cấp Giấy chứng nhận đầu tư trong nhiều năm liên đều không thể triển khai thực hiện.

Để khắc phục tình trạng trên, UBND tỉnh Bắc Giang đã chỉ đạo các Sở, ngành có liên quan điều chỉnh quy hoạch theo hưởng thu hẹp diện tích đất công viên để đưa các dự án ra khỏi diện tích đất công viên. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan chưa đồng ý với chủ trương đưa dự án ra khỏi công viên của UBND tỉnh và có đơn khiểu kiện kéo dài.

Việc cấp Giấy chứng đầu tư cho một số dự án còn thiếu sót, chưa phù hợp với quy hoạch chi tiết (dự án xây dựng, quản lý và khai thác khu vui chơi giải trí kết hợp với dịch vụ tổng hợp của Công ty Hải Âu, Dự án Khu văn hóa ẩm thực đảo hồ thuộc công viên trung tâm thành phố Bắc Giang của Công ty Xây dựng Việt Đức- TNHH, dự án Khu dịch vụ thương mại - Ẩm thực - Văn hóa thể thao và vui chơi giải trí của Doanh nghiệp tư nhân Hoàng Lan), chưa phù hợp về diện tích yêu cầu. 

Dự án đầu tư, xây dựng, quản lý và khai thác trung tâm văn hóa truyền thống dân tộc của Công ty Hải Âu không phù hợp với Quy hoạch sử dụng đất được duyệt, sử dụng đất không đúng mục đích (kinh doanh nhà hàng, nhà thờ tư gia), không đạt được mục tiêu như Giấy chứng nhận đầu tư đã được UBND tỉnh Bắc Giang cấp.

Trách nhiệm thuộc UBND tỉnh Bắc Giang, Sở Kế hoạch và Đầu tư.

Cho thuê đất thực hiện dự án không phù hợp quy hoạch

Việc cho thuê đất để thực hiện, Dự án xây dựng, quản lý và khai thác Khu vui chơi giải trí kết hợp dịch vụ tổng hợp Hải Âu; Dự án đầu tư, xây dựng, quản lý và khai thác trung tâm văn hóa truyền thống dân tộc; Dự án Khu dịch vụ thương mại - ẩm thực - văn hoá thể thao và vui chơi giải trí; Dự án Khu vui chơi thể thao và dịch vụ liên hoàn, đều không phù hợp quy hoạch chi tiết, sử dụng đất không phù hợp với tính chất của công viên theo Quy hoạch chi tiết Công viên điều chỉnh năm 2006 và năm 2011.

Việc thu hồi đất, giao UBND thị xã Bắc Giang quản lý để xây dựng công viên Hoàng Hoa Thám, sau đó lại cho các chủ đầu tư thuê đất để thực hiện kinh doanh, dịch vụ trên diện tích đất công viên công cộng là không phù hợp với quy định; việc sử dụng đất công viên công cộng không tuân thủ nguyên tắc.

Việc Công ty TNHH xây dựng Hải Âu lập Hợp đồng bán tài sản thuộc sở hữu gắn liền với đất thuê cho Hợp tác xã đầu tư xây dựng, quản lý và khai chợ Hải An; Hợp tác xã đầu tư xây dựng, quản lý và khai chợ Hải An bán tài sản gắn liền với đất cho Hợp tác xã Văn Chiến khi chưa hoàn thành xây dựng công trình theo quy hoạch chi tiết, chưa đủ điều kiện để bán tài sản gắn liền với đất theo quy định tại Điều 189 Luật Đất đai 2013.

Nội dung hợp đồng bán tài sản gắn liền với đất không thể hiện người bán tài sản tự nguyện trả lại đất để Nhà nước thu hồi đất và cho người mua tài sản thuê đất quy định tại khoản 4 Điều 16 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, nhưng vẫn được chấp thuận đầu tư dự án mới, làm thủ tục chuyển quyền thuê đất chia tách thành nhiều dự án nhỏ để dễ chuyển nhượng và hưởng các lợi các chính sách ưu đãi miễn, giảm tiền thuê đất trong thời gian xây dựng cơ bản, giảm tiền thuê đất phải nộp do việc xác định giá đất tại khu đất có giá trị thấp theo quy định, làm giảm nguồn thu ngân sách.

Với nội dung này Thanh tra Chính phủ chỉ rõ, trách nhiệm thuộc UBND tỉnh Bắc Giang, Sở Tài nguyên và Môi trường Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Giang.

Cũng theo Thanh tra Chính phủ, việc thực hiện nghĩa vụ tài chính đất đai, Dự án Khu văn hóa ẩm thực đảo hồ thuộc công viên trung tâm thành phố Bắc Giang. Chủ đầu tư chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính đất đai với NSNN.

Dự án Xây dựng, quản lý và khai thác khu vui chơi giải trí kết hợp dịch vụ tổng hợp Hải Âu, thời gian từ ngày 06/5/2008 đến 2013, các cơ quan chức năng của tỉnh Bắc Giang chưa tiến hành xác định tiền thuê đất và chưa có thông báo nộp tiền thuê đất gửi đến chủ đầu tư.