Bà Harris tự xem mình là người thua thiệt so với đối thủ Đảng Cộng hòa Donald Trump khi chỉ tham gia tranh cử hơn ba tháng trước, nhưng thất bại của bà đã khiến nhiều đảng viên Dân chủ đặt câu hỏi về tương lai của đảng này.

Những chỉ trích gay gắt

Những chỉ trích gay gắt nhất bao gồm cáo buộc rằng đảng đã nói dối cử tri về tình trạng sức khỏe tinh thần của Tổng thống Joe Biden, cho đến khi cuộc tranh luận truyền hình tai hại với ông Trump vào tháng 6 làm dấy lên lo ngại và cuối cùng khiến ông Biden rút khỏi cuộc đua.

Một nhà tài trợ của Đảng Dân chủ đặt câu hỏi: "Tại sao Joe Biden lại giữ mãi thông tin vậy? Ông ấy lẽ ra nên công khai sớm hơn về tình trạng sức khỏe của mình và rút lui sớm hơn nhiều".

Ông Biden, 81 tuổi, từng chia sẻ rằng ông nghĩ mình là người duy nhất trong Đảng Dân chủ có thể đánh bại ông Trump và công khai tuyên bố rằng ông đủ sức khỏe để làm tổng thống thêm bốn năm nữa. Khi rút khỏi cuộc đua vào tháng 7, ông nói rằng ông quyết định "vì lợi ích tốt nhất của đảng và đất nước".

Thông báo của ông Biden vào tháng Tư năm 2023 về việc ông sẽ tái tranh cử đã khiến nhiều đảng viên Dân chủ nghi ngờ, nhưng những đối thủ tiềm năng đã nhanh chóng tham gia chiến dịch của ông làm cố vấn thay vì đối đầu với ông.

Một quan chức Đảng Dân chủ cho rằng "sự yếu kém trong quản lý" của đội ngũ thân cận của ông Biden là nguyên nhân chính. "Không ai dám nói 'không' với ông ấy", quan chức này chỉ trích đội ngũ truyền thông và chính trị của Nhà Trắng, gọi đó là hậu quả tất yếu từ sự thiếu sót lâu dài.

Một trợ lý của bà Harris cho biết chiến dịch của Phó Tổng thống đã thất bại ngay từ đầu vì lòng trung thành của bà với vị tổng thống không được ưa chuộng. Đảng Dân chủ có thể đã thắng nếu có một ứng viên khác, người dám tách biệt khỏi ông Biden, đề xuất chính sách mới và là một người mang lại sự thay đổi.

Một sai lầm lớn là khi bà Harris tuyên bố trong chương trình "The View" của ABC rằng bà không nghĩ mình sẽ làm khác ông Biden, theo một trợ lý của bà.

"Tôi nghĩ rằng đảng cần phải cải tổ hoàn toàn", nhà quản lý quỹ đầu cơ Bill Ackman, một nhà tài trợ lâu năm của Đảng Dân chủ nhưng đã ủng hộ ông Trump trong năm 2024, đăng trên X. "Đảng đã nói dối người dân Mỹ về tình trạng sức khỏe tinh thần của tổng thống".

Phụ nữ và cử tri trẻ "phản bội" bà Harris

Hai nhóm cử tri mà bà Harris kỳ vọng sẽ giúp bà chiến thắng là giới trẻ đa dạng hơn, quan tâm đến biến đổi khí hậu, giá trị tự do và sự thành thạo truyền thông xã hội của bà, cùng phụ nữ lo lắng về quyền phá thai - lại chuyển sang ủng hộ ông Trump.

Theo số liệu của Edison Research, tỷ lệ cử tri dưới 45 tuổi của ông Trump tăng 2 điểm phần trăm so với năm 2020, và tỷ lệ cử tri nữ cũng tăng tương tự. Ông cũng gia tăng sự ủng hộ tại các khu vực ngoại ô, nơi Đảng Dân chủ từng nghĩ họ đã đạt được tiến bộ.

Một quan chức của Ủy ban Quốc gia Đảng Dân chủ cho biết mình nhận được hàng loạt tin nhắn tức giận từ các đảng viên vào tối thứ Ba. "Họ cảm thấy bị lừa dối bởi chiến dịch", quan chức này cho biết.

Thất bại của bà Harris là lần thua cay đắng thứ hai của Đảng Dân chủ trước ông Trump trong ba kỳ bầu cử gần nhất. Thất bại của bà Hillary Clinton năm 2016 đã mở đường cho ông Biden tranh cử.

Chiến dịch của bà Harris đã kỳ vọng vào thông điệp đoàn kết và hỗ trợ tài chính mạnh mẽ hơn cho các gia đình để tạo nên một liên minh chiến thắng, nhưng đã không thành công.

Sự ủng hộ của ông Biden và bà Harris đối với Israel trong cuộc tấn công vào Gaza cũng chia rẽ Đảng Dân chủ, khi nhiều đảng viên tiến bộ kêu gọi hạn chế viện trợ quân sự cho Israel. Điều này làm mất đi sự ủng hộ của các cử tri cánh tả.

Cao Phong (theo Reuters)