Sáng ngày 9/4/2021, tại Hội nghị chuẩn bị triển khai đặt lịch khám chữa bệnh trực tuyến, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh việc đặt lịch khám chữa bệnh trực tuyến với nhiều tiện ích cho người dân, nhân viên y tế, Bệnh viện, cần phải làm ngay.

Thực tế đặt lịch khám chữa bệnh qua mạng không phải là vấn đề mới. Một số đơn vị, địa phương đã có phát triển hệ thống này.

Tuy nhiên, theo đánh giá của PGS.TS Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) - tại cuộc họp chuẩn bị triển khai dịch vụ đặt lịch khám chữa bệnh trực tuyến sáng 9/4, các bệnh viện đang làm "manh mún".

Hệ thống này chưa triển khai được trên toàn quốc do phụ thuộc nhiều yếu tố. Đơn cử, hiện nay mỗi đơn vị (đã triển khai) lại có một nhà cung ứng dịch vụ khác nhau, hồ sơ không được chia sẻ giữa các đơn vị, bệnh viện mà chỉ sử dụng riêng trong cơ sở y tế riêng rẽ. Vì thế, nền tảng không được sử dụng chung.

Hiện tỷ lệ cơ sở y tế triển khai đặt lịch khám chữa bệnh trực tuyến rất thấp.

Tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội – nơi nổi tiếng với hệ thống khám chữa bệnh/hội chẩn trực tuyến từ xa - nhưng tỷ lệ người dân đặt lịch cũng rất thấp. Bệnh nhân vẫn chọn giải pháp trực tiếp đến viện xếp hàng từ 4-5h sáng.

Hơn nữa, tại các bệnh viện khi triển khai thực hiện lại không gắn kết bất cứ chương trình điều trị nào từ ngoại trú hay các hoạt động khác.

Thời gian qua, Bộ Y tế đã phối hợp các đơn vị phát triển hệ thống phần mềm đặt lịch. Trong hội nghị chuyển đổi số y tế tháng diễn ra cuối năm 2020, Bộ Y tế đã đưa ra "mục tiêu tham vọng" là từ 1/7/2021 phải đặt lịch khám chữa bệnh trực tuyến trên toàn quốc.

Thực tế, hiện nay, BHXH đã quản lý được toàn bộ thông tin của người dân đi khám, điều trị trên toàn quốc thông qua sổ BHYT và mã số BHXH.

Mỗi người dân có thể tải sổ sức khoẻ điện tử về điện thoại của mình để theo dõi thông tin sức khoẻ. Điều đáng nói, những thông tin trên hồ sơ sức khoẻ này đang dừng ở dạng "tĩnh" (tức là chưa khai thác, liên thông được).

Vì thế, hồ sơ sức khoẻ điện tử này phải gắn với 42 mẫu bệnh án điều trị ở nhiều chuyên khoa. Hệ thống hồ sơ sức khoẻ và hệ thống đặt lịch khám chữa bệnh trực tuyến này cần kết nối với các dịch vụ y tế khác khác (nội trú, tiêm chủng mở rộng…).

Đặc biệt tới đây, việc quản lý người đã được tiêm vaccine phòng COVID-19 cũng phải kết nối và được "điện tử hoá" đồng thời liên thông với hồ sơ sức khoẻ của người dân, nhằm quản lý sức khoẻ suốt đời.

Yêu cầu đầu tiên Bộ trưởng đặt ra với hệ thống này là người dân chỉ cần nhập số sổ BHYT vào hệ thống đặt lịch, lập tức hệ thống sẽ chuyển về nơi quản lý số BHYT đó nhằm đảm bảo khi đến cơ sở này, bệnh nhân sẽ biết được mấy giờ sẽ có mặt tại cơ sở đó, khám bác sĩ nào, phòng bệnh nào…

Yêu cầu thứ 2 là chỉ có 1 cổng cho toàn bộ người dân (hệ thống toàn tuyến), giải quyết tình trạng như hiện nay là hệ thống bệnh viện nào chỉ dùng được trong bệnh viện đó.

Khi bệnh nhân đến viện, bác sĩ chỉ cần mở phần mềm quản lý hồ sơ sức khoẻ điện tử và phần mềm quản lý bệnh viện ra thì tất cả hồ sơ sức khoẻ bệnh nhân (đăng ký đó) đã có trong phần mềm này, bao gồm lịch sử khám chữa bệnh, thậm chí kết quả chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm, đơn thuốc đã có trước đó).

Qua phần mềm này, bác sĩ sẽ biết lịch sử khám chữa bệnh của bệnh nhân tại tất cả cơ sở y tế đã từng khám, điều trị.

"Triển khai đặt lịch khám chữa bệnh trực tuyến sẽ hạn chế được tình trạng "2 tháng khám 80 lần" như báo chí vừa phản ánh" – Bộ trưởng nhấn mạnh.

Mục tiêu lớn nhất của hồ sơ sức khoẻ này là "một bệnh án dùng chung" cho tất cả các cơ sở khám chữa bệnh mọi tuyến.

Khi bệnh nhân chọn chuyển tuyến, bác sĩ khám tại các tuyến khác đều nhận được thông tin chuyển tuyến này, bảo đảm không ngắt quãng và liên thông dữ liệu về thông tin sức khoẻ người bệnh sau mỗi lần khám, điều trị, những nội dung cần lưu ý, chống chỉ định,… trong đơn thuốc.

Bộ trưởng lưu ý, với những cơ sở khám chữa bệnh đã triển khai đặt lịch khám chữa bệnh trực tuyến, Bộ Y tế sẽ phối hợp để kết nối liên thông, tích hợp với hệ thống mới đang xây dựng.

Hệ thống mới đang xây dựng này được cung cấp miễn phí cho các cơ sở khám, chữa bệnh. Tất cả dữ liệu do Bộ Y tế quản ý.

"Bộ Y tế đã thống nhất với BHXH, từ 1/7 năm nay, khám chữa bệnh ngoại trú phải triển khai hệ thống này để được thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT", Bộ trưởng nói.

Điều này có nghĩa là, nếu các cơ sở khám, chữa bệnh không triển khai thực hiện hệ thống mới này sẽ không được thanh toán chi phí dịch vụ khám chữa bệnh BHYT ngoại trú.

Bộ trưởng nhấn mạnh "quy định hơi mạnh" nhưng "với ứng dụng công nghệ thông tin trong y tế phải mạnh và quyết liệt mới triệt để được".

Nếu tiếp tục để tình trạng "trăm hoa đua nở" như hiện nay thì dữ liệu y tế không thể liên thông và đồng bộ được.

Khi dữ liệu được đồng bộ và quản lý tập trung thì việc áp dụng trí tuệ nhân (AI) và big data (dữ liệu lớn) sẽ trở nên thuận lợi hơn, đáp ứng được tiến trình chuyển đổi sổ trong lĩnh vực y tế, tiến tới bệnh viện không sử dụng bệnh án giấy.

Đặt nhiều kỳ vọng vào hệ thống đặt lịch khám chữa bệnh trực tuyến đang được xây dựng, PGS.TS Trần Minh Điển - Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương – cho biết tại Bệnh viện, trước 5h sáng hàng ngày, thường xuyên có khoảng 70 bệnh nhân chờ thẩm định BHYT.

Bệnh viện cũng phải bố trí từ 6-8 nhân viên thực hiện công tác này. Nếu hệ thống mới được triển khai, vừa giải quyết tình trạng "cò bệnh viện", bớt thủ tục hành chính thủ công.

PGS.TS Lê Văn Quảng - Giám đốc Bệnh viện K - mong muốn thời gian đầu, hệ thống nên triển khai đặt lịch khám qua điện thoại, tin nhắn trước (gửi số sổ BHYT qua tin nhắn trong trường hợp người bệnh không có điện thoại thông minh).

Đồng tình ý kiến này, GS.TS Lê Ngọc Thành - Giám đốc Bệnh viện E – mong muốn hệ thống triển khai ở bệnh nhân ngoại trú trước, nội trú sau, tiếp theo sẽ triển khai thanh toán các chi phí dịch vụ khám chữa bệnh không dùng tiền mặt.

Bổ sung về những tiện ích hệ thống đặt lịch khám chữa bệnh trực tuyến nêu trên, Bộ trưởng gợi ý hệ thống cần tích hợp chức năng khai báo y tế phòng dịch COVID-19 trực tuyến với người đến các cơ sở khám chữa bệnh, tránh phiền nhiễu, xếp hàng, mất thời gian và gây ùn ứ.

Điều này sẽ hướng tới ứng dụng hồ sơ sức khoẻ của người dân sau khi tải về điện thoại thì khi đến cơ sở khám chữa bệnh, bệnh nhân chỉ cần quét mã QR code là đã chứng minh được sự có mặt tại cơ sở y tế đó, chi tiết tới từng các khoa phòng.

"Bộ Y tế sẽ lựa chọn một số địa phương, cơ sở khám chữa bệnh để thí điểm trước hệ thống này, sau đó sẽ đánh giá cụ thể trước khi nhân rộng triển khai toàn quốc. Đây là việc cần làm" – Bộ trưởng cho hay.

Trinh Phúc