So với thời điểm tháng 9/2020, hiện giá thép trong nước đã tăng khoảng 30% - 40%, lên ngưỡng 18.700 - 18.800 đồng/kg. Việc giá thép tăng mạnh ở thời điểm hiện tại đã ảnh hưởng không nhỏ tới các doanh nghiệp xây dựng, nhà thầu lớn. Nhất là các nhà thầu đang thực hiện các dự án lớn, sử dụng vốn từ ngân sách Nhà nước.

Đại diện Hiệp hội thép Việt Nam (VSA) giải thích, sở dĩ giá thép trong nước tăng chóng mặt trong thời gian qua, nhất là trong quý I/2021 là do nguyên nhân. 

Thứ nhất, nguồn nguyên liệu đầu vào để sản xuất thép, nhất là quặng sắt, phôi thép đang tăng rất mạnh trên thị trường thế giới.

Ghi nhận từ tháng 4 cho thấy, giá quặng sắt nhập khẩu loại chuyên dùng cho sản phẩm thép đã tăng lên ngưỡng 170,6-171,1 USD/tấn; giá phôi thép tăng 30 USD/tấn so với với đầu tháng 3/2021 và tăng khoảng 200 USD so với cùng thời điểm năm 2020, lên ngưỡng 633 USD/tấn;...

Thứ hai, do ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19, nên quá trình vận chuyển (logistics) các nguyên liệu đầu nhập khẩu gặp nhiều khó khăn. Điều này cũng cộng hưởng cho giá thép trong nước lên cao.

Đại diện của VSA cho rằng, một số nguyên liệu đầu vào cho ngành sản xuất thép phụ thuộc chủ yếu nguồn nhập khẩu từ Trung Quốc. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, nguồn cung tại Trung Quốc đang, theo yêu cầu của Chính phủ Trung Quốc nhằm kiểm soát ô nhiễm môi trường.

Không chỉ ở Việt Nam, các quốc gia châu Á khác như Trung Quốc hay Ấn Độ cũng đang chứng kiến tốc độ tăng phi mã của giá thép. Thậm chí, trong một báo cáo, Hiệp hội sắt thép Trung Quốc nhận định, việc giá thép thành phẩm và các nguyên liệu để sản xuất thép tăng mạnh trong quý I/2021 là điều bất hợp lý.

Ông Nghiêm Xuân Đa, Chủ tịch VSA khẳng định: Một số thông tin lan truyền trên báo chí cho rằng, giá thép tăng cao là do cung không đủ cầu. Điều này không đúng. Trên thực tế, năng lực sản xuất thép trong nước đang trong tình trạng dư thừa, nhưng cung ứng là chuyện khác vì dịch Covid-19 khiến các nhà máy đóng cửa. Đồng thời, dịch bệnh còn làm gián đoạn khâu vận chuyển, không thể tăng sản xuất.

Đại diện VSA nhận định: Các dự báo trước đó cho rằng giá thép trong nước sẽ chỉ tăng tối đa là hết quý II/2021. Nhưng hiện tại, mọi thứ đang thay đổi, khi đại dịch Covid-19 đang có chiều hướng bùng phát mạnh ở nhiều quốc gia, như Ấn Độ, Mỹ, EU hoặc việc kiểm soát nguồn nguyên liệu của Trung Quốc. Điều này sẽ khiến giá thép có thể tăng hết quý III/2021.

Trong khi đó, theo báo cáo của CTCP Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư phát triển Việt Nam (BSC), Chu kỳ tăng giá thép sẽ còn tiếp diễn đến nửa cuối năm 2021 nhờ vào những diễn biến đang diễn ra tại các thị trường lớn như Trung Quốc, Ấn Độ, Mỹ và EU

Đơn vị này đánh giá, giá thép trong đà tăng mạnh kể từ đầu năm 2021. Trong khi giá thép dài về lại mức đỉnh năm 2018 thì giá thép dẹt, đại diện bởi thép cuộn cán nóng đã vượt đỉnh 10 năm, đặc biệt là giá tại Mỹ và EU.

Nhận định giá thép có thể tăng đến quý III/2021, ông Dương Văn Cận, Phó Chủ tịch Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam cho rằng: Nếu điều này xảy ra, các doanh nghiệp xây dựng chỉ còn cách nằm chờ cho tới khi phá sản. 

Theo báo cáo của VSA, trong quý I/2021, ngành sản xuất thép đã tăng rất mạnh, tăng khoảng 33% so với cùng kỳ năm ngoái. Việc bán thép cũng tăng gần 34,7% so với cùng kỳ. Đặc biệt, xuất khẩu thép tăng tăng gần 60% so với cùng kỳ năm 2021.

Trong hai tháng đầu năm 2021, Việt Nam xuất khẩu thép đạt 1,69 triệu tấn, với trị giá đạt 1,149 tỷ USD đến hơn 30 quốc gia và khu vực trên thế giới, trong đó, các thị trường xuất khẩu chính là ASEAN, EU, Mỹ, Trung Quốc,...