Hệ thống Tên lửa phóng từ bề mặt (SLM) IRIS-T là hệ thống đầu tiên trong số 4 hệ thống phòng không mà Đức vừa ​​chuyển giao cho Ukraine. Ba hệ thống còn lại sẽ được chuyển giao tiếp theo vào đầu năm tới.

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov ca ngợi đợt giao hàng đầu tiên là "kỷ nguyên mới" của phòng không trên Twitter vào tối thứ Ba vừa rồi, trước khi nói thêm rằng các hệ thống tương tự của Mỹ cũng đang được chuyển giao.

Ông Rafael Loss, chuyên gia quốc phòng tại Hội đồng quan hệ đối ngoại châu Âu (ECFR), nói rằng các hệ thống mới có khả năng tăng cường đáng kể khả năng phòng thủ của Ukraine.

"Khi họ nhận được ngày càng nhiều hệ thống tối tân hơn mà họ có thể tích hợp vào hệ thống hiện có của mình, [...] các cuộc tấn công tên lửa hàng loạt sẽ khó thực hiện hơn đối với Nga và có nhiều khả năng là sẽ có ít dân thường hơn và ít mục tiêu quân sự hơn bị đánh trúng", ông nói.

Nhưng ông nói thêm rằng hệ thống này chưa từng được sử dụng trên chiến trường thực trước đây. Ông Loss cũng nói rằng việc chuyển giao là một tín hiệu quan trọng cho thấy những nỗ lực lâu dài của NATO nhằm trang bị cho Ukraine hệ thống phòng thủ tốt hơn do phương Tây sản xuất.

Mặc dù đã được phát triển từ những năm 1990 và đã trải qua nhiều lần thử nghiệm, nhưng phiên bản IRIS-T đang được chuyển giao cho Ukraine là một hệ thống cực kỳ mới có giá lên tới 140 triệu USD. Các cuộc thử nghiệm cuối cùng được tiến hành vào cuối năm 2021 và quân đội Đức, Bundeswehr, chưa mua bất kỳ chiếc nào. Các phiên bản cũ hơn của hệ thống trước đây đã được Thụy Điển và Na Uy mua lại.

Hệ thống này được sản xuất bởi Diehl Defense, có trụ sở tại Überlingen, miền nam nước Đức, có nhiệm vụ cung cấp khả năng che phủ tầm trung cho các thành phố nhỏ và quân đội.

Mỗi hệ thống bao gồm ba phương tiện: bệ phóng tên lửa, radar và radar điều khiển hỏa lực, tích hợp hậu cần và hỗ trợ. Các tên lửa, sử dụng hình ảnh hồng ngoại để xác định mục tiêu, được cho là có tầm bắn 40 km và độ cao tối đa 20 km và được trang bị radar với tầm ngắm lên tới 250 km. Tên lửa cũng có thể triển khai 360 độ xung quanh bệ phóng.

Theo Diehl, hệ thống này hoạt động hiệu quả nhất khi là một phần của hệ thống "phòng không nhiều lớp", chẳng hạn như kết hợp với hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot PAC-3 do Mỹ sản xuất, có tầm bắn tối đa cao hơn.

Theo báo cáo trên tờ Welt am Sonntag từ tháng 7, Ukraine đã xin phép chính phủ Đức mua 11 hệ thống IRIS-T. Nước này cũng yêu cầu Đức hỗ trợ tài chính cho việc mua bán, với số tiền có thể lên tới khoảng 1,5 tỷ euro.

Mặc dù Thủ tướng Đức Olaf Scholz ban đầu hứa sẽ có ít nhất một hệ thống IRIS-T được cung cấp cho Ukraine vào tháng 6, nhưng sau đó chính phủ nói rằng những hệ thống đầu tiên sẽ chỉ được chuyển giao vào cuối năm nay. Bây giờ ba hệ thống IRIS-T tiếp theo dự kiến ​​sẽ được chuyển giao vào năm tới.

Ông Rafael Loss cho rằng nút thắt nhiều khả năng nằm ở khâu sản xuất hơn chính trị, vì các hệ thống như vậy phải được xây dựng theo thứ tự. Ông nói: “Một số hệ thống mà Ukraine sẽ nhận từ Đức vốn là đơn đặt hàng của Ai Cập từ trước đó".

Quốc Thiên (theo DW)