Thanh tra tỉnh Lai Châu vừa ban hành thông báo công khai nội dung kết luận thanh tra việc quản lý, sử dụng đất, việc thực hiện pháp luật về đầu tư tại 4 dự án thủy điện trên địa bàn tỉnh Lai Châu gồm: Thủy điện Nậm Na 1 (Công ty Cổ phần Điện lực Tây Bắc làm chủ đầu tư); Thủy điện Nậm Ban 2 (Công ty Cổ phần Thủy điện Nậm Ban 2 làm chủ đầu tư); Thủy điện Nậm Nghẹ (Công ty Điện lực Lai Châu làm quản lý A phần xây lắp); Thủy điện Nậm Cấu 2 (Công ty Cổ phần Kinh doanh xi măng Miền Bắc làm chủ đầu tư).

Theo nội dung Kết luận thanh tra, việc lập hồ sơ thực hiện đầu tư xây dựng dự án thủy điện của các chủ đầu tư khi trình các cơ quan chức năng có dự án còn chưa đầy đủ, nội dung còn phải chỉnh sửa, bổ sung, tiến độ thực hiện một số dự án còn kéo dài.

Chủ đầu tư dự án thủy điện Nậm Cấu 2, việc lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường và Hồ sơ đăng ký Chủ nguồn thải chất thải nguy hại trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt còn chậm. Dự án hoàn thành và phát điện thương mại nhưng chưa hoàn thiện xong hồ sơ nghiệm thu hoàn thành để Sở Công thương ban hành thông báo theo quy định.

Việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động, các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại và các biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc cho người lao động của Chủ đầu tư dự án thủy điện Nậm Na 1 còn có nội dung chưa đảm bảo theo quy định tại Khoản 1, Điều 13 Luật An toàn, vệ sinh lao động.

Công tác quản lý, vận hành khai thác công trình thủy điện, Chủ đầu tư chưa lập cơ sở dữ liệu đập, hồ chứa thủy điện (thủy điện Nậm Na 1, Nậm Ban 2, Nậm Cấu 2); Chưa lắp đặt quan trắc khí thượng thủy văn (thủy điện Nậm Na 1, Nậm Nghẹ, Nậm Cấu 2); Chưa cắm các biển cảnh báo trong phạm vi bảo vệ đập, hồ chứa nước và vùng hạ du (thủy điện Nậm Cầu 2); Phương án ứng phó thiên tai và Phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp còn có nội dung chưa đảm bảo quy định (thủy điện Nậm Ban 2).

Việc quản lý, sử dụng đất một số dự án còn chưa đảm bảo quy định, thi công các hạng mục công trình dự án khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, thuê đất theo quy định. Sử dụng diện tích đất đã giao cho đơn vị khác quản lý, sử dụng khi chưa hoàn tất thủ tục mua bán tải sản và xin thuê đất theo quy định.

Việc xác định nghĩa vụ tài chính của một số dự án còn có sai sót trong việc áp sai giá tính tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước; Kê khai, nộp và thực hiện các thủ tục về miễn, giảm tiền thuê đất chưa đảm bảo dẫn đến tổng số tiền thuê đất, tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước phải truy thu theo quy định là 595.835.129 đồng.

Việc nộp tiền DVMTR của chủ đầu tư dự án thủy điện Nậm Ban 2 còn chưa đảm bảo thời gian theo hợp đồng ủy thác đã ký kết, theo văn bản xác nhận của Quỹ BV&PT rừng tỉnh ngày 10/12/2020 đơn vị còn nợ tiền DVMTR quý III/2020 là 1.831.881.492 đồng.   

Công tác phối hợp của Chủ đầu tư dự án thủy điện Nậm Na 1, Nậm Cấu 2 với chính quyền các địa phương trong việc xem xét giải quyết các kiến nghị của nhân dân liên quan đến việc bồi thường, hỗ trợ đối với diện tích đất bị ảnh hưởng khi thực hiện dự án còn chưa kịp thời.

Thanh tra tỉnh Lai Châu chỉ rõ, những tồn tại, hạn chế, sai phạm nêu trên trách nhiệm trước hết thuộc chủ đầu tư, đơn vị tư vấn, các đơn vị thi công, đơn vị quản lý điều hành của dự án. Trách nhiệm liên quan thuộc các cơ quan quản lý Nhà nước, chính quyền địa phương nơi thực hiện dự án, trong việc hướng dẫn, giải quyết các thủ tục hành chính, đền bù giải phóng mặt bằng, công tác kiểm tra, giám sát việc triển khai và thực hiện các dự án thủy điện tại địa bàn.

Thanh tra tỉnh kiến nghị thu nộp ngân sách số tiền tính thiếu về cấp quyền khai thác tài nguyên nước, tiền thuê đất phát hiện qua thanh tra hơn 590 triệu đồng.

Kiến nghị UBND tỉnh Lai Châu chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Công thương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn, giải quyết các thủ tục hành chính liên quan đến việc triển khai thực hiện các dự án thủy điện trên địa bàn tỉnh. Chỉ đạo các doanh nghiệp đầu tư xây dựng các dự án thủy điện trên địa bàn tỉnh thực hiện nghiêm túc các quy định pháp luật về đầu tư, quản lý, sử dụng đất, nhất là trong việc đảm bảo an toàn hồ, đập chứa nước. Phối hợp chặt chẽ với chính quyền các địa phương giải quyết kịp thời các kiến nghị của nhân dân liên quan đến việc triển khai, thực hiện dự án thủy điện.

Kiến nghị UBND huyện Phong Thổ, Mường Tè phối hợp với chủ đầu tư trong việc giải quyết các kiến nghị của 7 hộ dân xã Ma Ly Pho liên quan đến thực hiện Dự án Thủy điện Nậm Na 1; 53 hộ dân bản Nậm Cấu, xã Bum Tở liên quan thực hiện Dự án Thủy điện Nậm Cấu 1, 2 về việc đề nghị xem xét bồi thường, hỗ trợ đối với diện tích đất, hoa màu, tài sản bị ảnh hưởng.

Chỉ đạo UBND các xã nơi thực hiện dự án, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát cộng đồng trong việc thực hiện quy định pháp luật của các chủ đầu tư, phối hợp giải quyết kịp thời các kiến nghị, phản ánh của nhân dân, cũng như kiến nghị, phản ánh, đến các cơ quan có thẩm quyền để xem xét giải quyết.