Đây là một trong những vai trò, trách nhiệm của báo chí với biến đổi khí hậu ở ĐBSCL mà Phó TBT báo Tuổi Trẻ - Nhà báo Lê Xuân Trung đã đưa ra tại Hội thảo truyền thông về biến đổi khí hậu ở ĐBSCL diễn ra vào chiều 17/6/2019 tại TP.HCM, do Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành chủ trì.

Hội thảo truyền thông về biến đổi khí hậu ở ĐBSCL thu hút đông đảo lãnh đạo và phóng viên các cơ quan thông tấn báo chí đến chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm nhằm tăng cường hơn nữa vai trò, trách nhiệm của báo chí đối với những tác động biến đổi khí hậu lên ĐBSCL.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành cho biết, việc nâng cao nhận thức về chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu của toàn xã hội thông qua truyền thông, báo chí và sự hỗ trợ của các đối tác quốc tế là vô cùng quan trọng, cần thiết. Trong thời gian qua, chủ đề về tài nguyên và môi trường nói chung và thích ứng biến đổi khí hậu nói riêng luôn được các cơ quan thông tấn, báo chí quan tâm, thường xuyên tổ chức thông tin, tuyên truyền. Ưu tiên thời lượng, dung lượng đăng phát, đổi mới phương thức truyền thông… qua đó góp phần quan trọng trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng về biến đối khí hậu, nâng cao trách nhiệm, vai trò của các cơ quan quản lý nhà nước trong hoạch định chiến lược, chính sách và tổ chức thực hiện chính sách về thích ứng với biến đổi khí hậu, phát triển bền vững.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Lê Công Thành, truyền thông về biến đổi khí hậu cũng đang gặp phải các khó khăn, hạn chế, như việc hiểu về các vấn đề của biến đổi khí hậu chưa thực sự đầy đủ và toàn diện. Phương pháp truyền thông chưa thực sự phong phú, hấp dẫn, thu hút người dân. Dung lượng, thời lượng, nội dung truyền thông về biến đổi khí hậu chưa thực sự đáp ứng so với yêu cầu thực tiễn hiện nay. Đặc biệt là tính lan tỏa, tính chuyên nghiệp của truyền thông về biến đổi khí hậu chưa cao, chưa thật sự thu hút được sự quan tâm của các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp và sự vào cuộc của các cơ quan chức năng.

Theo đó, tại hội thảo lần này, Thứ trưởng Lê Công Thành kỳ vọng, các diễn giả là các nhà khoa học, lãnh đạo cơ quan báo chí truyền thông, đối tác phát triển quốc tế có nhiều kiến thức khoa học, kinh nghiệm về biến đổi khí hậu, sẽ là cơ hội tốt để nâng cao hiệu quả truyền thông, tăng cường nguồn lực cho hoạt động thích ứng biến đổi khí hậu trong thời gian tới.

Tại hội thảo, Nhà báo Lê Xuân Trung – Phó TBT báo Tuổi Trẻ cho rằng, trong bối cảnh có quá nhiều sự kiện và vấn đề thời sự hàng ngày cần đưa tin nhanh ngay lập tức nên nhà báo chưa dành sự qua  tâm đúng mức đến biến đổi khí hậu. Trong khi đó các nhà khoa học, chuyên gia công bố các kết quả nghiên cứu, tác động của biến đổi khí hậu thường mang tính học thuật, khô khan, nhiều số liệu… nên các nhà báo khó có thể “tiêu hóa” thành sản phẩm báo chí đơn giản, dễ hiểu nhất cho bạn đọc đại chúng.

Để “tiêu hóa” được các kết quả khảo sát, nghiên cứu, đánh giá… của các cơ quan chuyên môn, nhà báo Lê Xuân Trung cho rằng các nhà báo phải trao đổi, phỏng vấn, chất vấn các cơ quan quản lý nhà nước trung ương và địa phương. Thậm chí phải đặt hàng chuyên gia trong và ngoài nước thật sự am hiểu về biến đổi khí hậu để cùng phân tích, tranh luận, phản biện. Vì vậy muốn có những bài báo phân tích đủ sức thuyết phục, nhà báo không thể không “đứng trên vai” chuyên gia. Từ đó, tự bồi dưỡng, tích lũy để trở thành chuyên gia, đủ sức phân tích, bình luận các vấn đề về biến đổi khí hậu…

Cũng tại hội thảo, còn nhiều tham luận về truyền thông với biến đổi khí hậu ở ĐBSCL của các chuyên gia, lãnh đạo các cơ quan báo chí cũng đã được đưa ra chia sẻ. Cụ thể, nhà báo Lê Quốc Hưng - Giám đốc cơ quan thường trú VOV tại ĐBSCL chia sẻ với tham luận “Thuận thiên để thích ứng, biến “nguy” thành “cơ”, GS.TS Mai Trọng Nhuận với “Chia sẻ, mong đợi từ truyền thông về biến đổi khí hậu ở ĐBSCL”, Điều phối viên chương trình Đồng bằng, Cố vấn chính của Bộ trưởng Bộ Cơ sở Hạ tầng và Quản lý Nước, Hà Lan - ông Robbert Moree với “Thích ứng với các vấn đề về nước và khí hậu tại các nước đồng bằng” và “Định hướng hỗ trợ của các đối tác phát triển cho ĐBSCL” của bà Madhu Raghunath, Trưởng nhóm Phát triển bền vững - Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam.

Thanh Hải