Theo dõi báo trên:
Trong 28 năm làm việc dưới bóng cây đa cổ thụ phố Hàng Trống, nơi đóng tòa soạn Báo Nhân Dân, tôi nhiều lần tự đặt ra câu hỏi ấy nhưng chưa tìm được lời giải đáp. Ngay cả những bạn từng làm việc ở báo Đảng tại An toàn khu Việt Bắc trước Ngày Giải phóng Thủ đô Hà Nội cũng chẳng mấy ai tường, bởi hầu hết anh chị em về làm ở đấy sau khi Báo Nhân Dân xuất hiện đã vài ba năm. Năm 1981, từ TP Hồ Chí Minh ra Hà Nội sau mấy năm bôn ba hầu khắp miền nam viết bài, tôi được Ban Biên tập báo phân công chỉ đạo làm gấp Phòng Truyền thống của báo để kịp khai trương vào ngày kỷ niệm 30 năm ngày báo ra số đầu (11-3-1951 - 11-3-1981), câu hỏi ấy càng làm tôi trăn trở. Nghe nói có hai người “trong cuộc” là Thép Mới và Hoàng Tùng, nhưng Tổng Biên tập Hoàng Tùng kiêm nhiệm nhiều việc bận túi bụi, có nhiều ngày cuối giờ làm việc chiều mới về phố Hàng Trống chỉ đạo, duyệt bài. Nhà báo Thép Mới thì thường xuyên ở TP Hồ Chí Minh nơi đặt Văn phòng đại diện Báo Nhân Dân sau ngày giải phóng miền nam mà anh là người chịu trách nhiệm chính, và ít lâu sau làm Trưởng cơ quan Thường trú của báo Đảng ở Nam Bộ.
Đồng chí Trường Chinh, Thép Mới và Hà Xuân Trường duyệt bản thảo Báo Nhân Dân số đầu tiên năm 1951. Ảnh tư liệu
Năm 1985, tôi được cử làm Tổng Biên tập tạp chí Người làm báo, cơ quan ngôn luận đầu tiên của Hội Nhà báo Việt Nam, câu hỏi trên đối với tôi lại là một trong những vấn đề hàng đầu, do tạp chí Người làm báo mở chuyên mục Tìm hiểu và giới thiệu các cơ quan báo chí đầu đàn của báo chí Việt Nam đương đại như báo Nhân Dân, báo Cứu Quốc, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam… Nhà báo Hoàng Tùng vẫn bận, còn bận hơn trước, bởi anh vừa được bầu làm Ủy viên Ban Bí thư Trung ương phụ trách công tác tư tưởng - văn hóa và khoa giáo. May sao, nhà báo Thép Mới đã được cấp trên chỉ định làm Phó Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, vì vậy dù định cư ở miền nam anh vẫn phải ra vào thường xuyên Hà Nội - TP Hồ Chí Minh. Tôi đã tìm gặp anh và đặt với anh câu hỏi trên. Sau đây là những điều Thép Mới một trong số mấy người trong cuộc phát biểu. Tôi ghi tóm tắt ý kiến của anh thành bài báo ngắn, đăng tạp chí Người làm báo số 3 năm 1985, ký bút danh Thép Mới.
Nơi họp tòa soạn là một cái rẫy của đồng bào
Mùa xuân năm 1951, Đại hội toàn quốc lần thứ II của Đảng họp tại Việt Bắc từ ngày 11 đến ngày 19 tháng 2 năm 1951.
Đại hội thông qua Nghị quyết xuất bản Báo Nhân Dân, cơ quan trung ương của Đảng Lao động Việt Nam. Ban Biên tập đầu tiên của báo Đảng gồm tám người thì có đến năm vị là Ủy viên Bộ Chính trị và Ban Bí thư Trung ương: các đồng chí Trường Chinh, Phạm Văn Đồng, Hoàng Quốc Việt, Nguyễn Chí Thanh, Lê Văn Lương.
Đại hội toàn quốc của Đảng vừa bế mạc, một buổi trưa mùa xuân, vào khoảng từ ngày 19 đến ngày 25 tháng hai năm 1951 - theo lời kể của Thép Mới - đồng chí Trường Chinh, Tổng Bí thư Trung ương Đảng và đồng chí Tố Hữu, khi đó là Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, họp bàn việc ra số đầu Báo Nhân Dân. Nơi làm việc là một cái rẫy của đồng bào, cạnh địa điểm họp Đại hội toàn quốc, thuộc xã Vinh Quang huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang. Bàn ghế làm việc là mấy thân cây gỗ đồng bào làm rẫy vừa ngả xuống. Người giúp việc hai đồng chí là Thép Mới, phóng viên báo chí tại Đại hội Đảng. Đồng chí Phan Nghiêm, phóng viên điện ảnh tại Đại hội, nhận rõ ý nghĩa lịch sử của sự kiện, lặng lẽ vác máy ra quay cảnh hai đồng chí lãnh đạo của Đảng trực tiếp biên tập số báo đầu tiên của Báo Nhân Dân trong khung cảnh hết sức đặc biệt, đánh dấu “một thời Việt Bắc”. Đoạn phim tư liệu điện ảnh dài bảy phút ấy được tách riêng, không nằm trong bộ phim tài liệu về Đại hội toàn quốc lần thứ II của Đảng.
Số Báo Nhân Dân đầu tiên đề ngày 11-3-1951 được vinh dự công bố Chính cương, Điều lệ của Đảng. Bài chính luận chính của số báo đầu là bài viết của đồng chí Trường Chinh lần đầu tiên công khai giới thiệu Chủ tịch Hồ Chí Minh là người lãnh đạo của Đảng và của đất nước ta: “Hồ Chí Minh, Người sáng lập, rèn luyện và lãnh đạo Đảng ta…” . Bài có in kèm ký họa chân dung Bác Hồ do họa sĩ Lê Minh Hiền vẽ. Ông là thành viên Đoàn nghệ sĩ hội họa, nhiếp ảnh và điện ảnh Nam Bộ, được Đảng bộ Nam Bộ cử ra Việt Bắc làm việc tại chỗ cho đồng bào miền nam có dịp được thưởng thức những hình ảnh về Đại hội và lãnh tụ Hồ Chí Minh.
Bài tường thuật tổng hợp về Đại hội giới thiệu những thông tin khái quát của tiến trình Đại hội, ý nghĩa lịch sử của sự kiện ấy, với cố gắng tạo ấn tượng sâu sắc, đáp ứng tình cảm của toàn Đảng, toàn dân đang phấn khởi chờ đón việc Đảng ra công khai. Tất cả gói gọn trong một bài, nhan đề “Đại hội chúng ta…” (Bài của Thép Mới). Nội dung bài viết có tính bao quát, nhờ phóng viên được cấp trên tạo điều kiện cho trực tiếp tham dự và theo dõi các cuộc thảo luận, với bầu không khí và tinh thần toát lên từ Đại hội của Đảng. Từ đó Thép Mới đã sáng tạo nên hình thức, thể loại, bút pháp theo phong cách độc đáo của mình. Bài được hai đồng chí chủ trì việc làm số đầu của báo Nhân Dân rất khuyến khích, hoan nghênh.
Còn phải băng rừng hai ngày đường
Cuộc họp quyết định số 1 Báo Nhân Dân sẽ ghi ngày 11-3-1951. Tất cả các bài, tin, tranh minh họa số báo ấy đều được hai đồng chí phụ trách là Trường Chinh và Tố Hữu đọc lại một lượt, sau đó cho ý kiến cụ thể về cách trình bày các trang báo, rồi giao cho Thép Mới nhiệm vụ trực tiếp mang bản thảo đến nhà in. Từ Ngòi Trinh là nơi họp Đại hội lần thứ II của Đảng, và cũng là nơi biên tập số đầu Báo Nhân Dân, đến chỗ cơ quan báo làm việc từ trước là Khuôn Câm (Chợ Chu), Thép Mới phải đi mất một ngày rưỡi đường rừng, vòng sau lưng dãy núi Hồng. Về đến cơ quan ở Khuôn Câm, anh trình bày toàn bộ số báo với đồng chí Hoàng Tùng, người trực tiếp phụ trách. Hai đồng chí Trường Chinh và Tố Hữu quyết định sẽ đưa tên Hoàng Tùng lên mặt báo với tư cách Tổng Biên tập, ghi tại trang cuối Báo Nhân Dân. Đây là điều cần thiết về mặt pháp lý, chứng tỏ Đảng tôn trọng các luật lệ Nhà nước đã ban hành về việc xuất bản, phát hành báo chí trong hoàn cảnh kháng chiến.
Tổng Biên tập Hoàng Tùng ngay tối hôm đó đọc toàn bộ bản thảo số báo, còn dặn dò thêm Thép Mới một số ý kiến về việc in ấn, xuất bản, phát hành. Sáng hôm sau Thép Mới lại một mình cuốc bộ, mang toàn bộ bài vở đến nhà in Việt Hưng, xí nghiệp mới được thành lập đặt ở chân Đèo Khế, gần trục giao thông quan trọng cho tiện việc phát hành báo đi khắp cả nước. Từ Khuôn Câm đến Đèo Khế lại mất thêm một nửa ngày đường.
Bản thảo các bài vở vừa đến nơi, toàn bộ công nhân nhà in lao vào sắp chữ suốt ngày đêm với khí thế hào hứng chưa từng có.
Những tệp Báo Nhân Dân đầu tiên vừa ra khỏi máy in, đã có các anh quân bưu đợi sẵn hỏa tốc mang về Mặt trận Đường số 18 bên dòng sông Bạch Đằng cho kịp đến tay các chiến sĩ trước giờ mở màn Chiến dịch.
Theo Phan Quang (Báo Nhân dân cuối tuần)
Thích
(CLO) Điện Kremlin hôm thứ Sáu cho biết cuộc tấn công vào Ukraine bằng tên lửa đạn đạo siêu thanh mới phát triển là một thông điệp gửi tới phương Tây rằng Nga sẽ đáp trả gay gắt bất kỳ hành động "liều lĩnh" nào của phương Tây nhằm ủng hộ Ukraine.
(CLO) Số liệu thống kê cho thấy mỗi ngày, cảng hàng không quốc tế Nội Bài có gần 15.000 lượt xe thanh toán bằng tiền mặt, tài xế phải dừng xe trước trạm thu phí đầu vào lấy thẻ và trả tiền mặt tại cửa ra, dễ dẫn tới ùn tắc cục bộ.
(CLO) Một mỏ vàng khổng lồ với trữ lượng ước tính hơn 1.000 tấn đã được phát hiện ở miền nam Trung Quốc, hãng thông tấn Xinhua đưa tin, trích dẫn nguồn tin từ cục địa chất tỉnh Hồ Nam.
(CLO) Chiều ngày 22/11, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về Hội và nâng cao chất lượng tham mưu trong công tác văn phòng của Hội Nhà báo khu vực phía Bắc.
(CLO) Hàng trăm tài liệu, cổ vật có niên đại cách ngày nay hơn 2.000 năm, phản ánh sự hình thành và phát triển của nền văn hóa Đông Sơn trên đất Vĩnh Phúc.
(CLO) Ngày 22/11, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có Quyết định xử phạt Công ty cổ phần chứng khoán SmartInvest gần 1,4 tỷ đồng vì hàng loạt vi phạm.
(CLO) Bất chấp những thách thức từ cuộc chiến tranh xâm lược của Nga, kinh tế Ukraine đã tăng trưởng 4.2% trong 10 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái, theo thông báo của Bộ Kinh tế Ukraine vào ngày 18 tháng 11.
(CLO) Triều Tiên và Nga vừa ký kết một thỏa thuận mới nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế sau các cuộc hội đàm tại Bình Nhưỡng trong tuần này, theo Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên (KCNA).
(CLO) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai vừa phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 thực hiện điều tra, phỏng vấn sâu người dân vùng lũ lịch sử gây chết và mất tích nhiều người ở xã Phúc Khánh.
(CLO) Trong những tuần gần đây, các hãng sản xuất ô tô lớn trên thế giới đã liên tiếp công bố kế hoạch cắt giảm nhân sự và đóng cửa nhà máy khi họ chật vật tìm kiếm lợi nhuận từ các dòng xe điện (EV) và đối mặt với làn sóng cạnh tranh từ những sản phẩm giá rẻ hơn.
(CLO) Chính quyền Tổng thống Joe Biden vừa thông báo với Quốc hội kế hoạch xóa 4,65 tỷ USD khoản nợ mà Ukraine đang gánh chịu, theo một bức thư do Bloomberg News thu thập được.
(CLO) Hai anh em họ từ Nghệ An ra Hà Nội học nghề cắt tóc. Tuy nhiên, cả hai lại rủ nhau buôn ma túy và bị Công an bắt giữ.
(CLO) Ngày 22/11, Toà án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh mở phiên toà sơ thẩm xét xử các bị cáo: Xeng và Sisavanh Yongyaerlor (cùng SN 1988, trú huyện Khăm Cợt, tỉnh Bolikhămxay, Lào) về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”.
(CLO) Ngày 22/11, tại Nhà Thái Học thuộc Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã diễn ra Vòng Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
(CLO) Ngày 22/11, Hội môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đã công bố Bộ Quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp mới nhằm nâng cao uy tín, chất lượng và trách nhiệm của môi giới.
(CLO) Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền vừa ký ban hành Quyết định số 6068/QĐ-UBND ngày 22/11/2024 về việc công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê hữu Bùi, Bùi 2, Gò Khoăm, sạt lở bờ sông Bùi trên địa bàn huyện Chương Mỹ.
(CLO) Ngày 22/11, tại Nhà Thái Học thuộc Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã diễn ra Vòng Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
(CLO) Ngày 22/11, Quốc hội thảo luận dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp. Dự thảo luật được Chính phủ trình Quốc hội đề xuất ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp cho báo điện tử, truyền hình, phát thanh giảm 5%, về mức 15%; với báo in vẫn tiếp tục áp dụng mức ưu đãi 10% như hiện nay.
(CLO) Ngày 22/11, Báo Giáo dục và Thời đại đã tổ chức trao giải cuộc thi viết Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường. Cuộc thi do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức, Báo Giáo dục và Thời đại là đơn vị thường trực.
(CLO) Ngày 22/11, tại Trung tâm Báo chí TPHCM, Sở Thông tin và Truyền thông (TT-TT) TPHCM tổ chức Hội nghị hướng dẫn đặt hàng truyền thông các cơ quan báo chí.
(CLO) Sáng 22/11, tại Văn Miếu-Quốc Tử Giám đã diễn ra Triển lãm Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
Sáng 22/11, Bộ Tư pháp tổ chức Lễ phát động Giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ nhất nhằm góp phần tích cực xây dựng Bộ, ngành Tư pháp ngày càng phát triển. Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh, Trưởng Ban Tổ chức Giải chủ trì buổi lễ.
(CLO) Ngày 21/11, tại Hà Nội, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại của thuốc lá.
(CLO) Ngày 21/11, Báo Kiểm toán tổ chức Hội nghị tập huấn thông tin về tài chính công, kiểm toán tài chính công cho phóng viên chuyên trách đưa tin hoạt động của Kiểm toán nhà nước (KTNN) nhằm trang bị kiến thức, thông tin về hoạt động kiểm toán của KTNN.
(CLO) Hướng đến các hoạt động kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), ngày 21/11 Chi bộ và Chi hội Báo Nhà báo và Công luận phối hợp tổ chức Chương trình “Về nguồn và Trao thẻ hội viên" cho các phóng viên, biên tập viên tại Di tích lịch sử Quốc gia Địa điểm Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên.
(NB&CL) “Chúng tôi đi sâu tìm hiểu câu chuyện cơ chế đặt hàng đào tạo giáo viên giữa trường sư phạm và địa phương. Vì sao các trường đào tạo sư phạm sẵn sàng đáp ứng “cung”, nhưng các địa phương chưa mặn mà đặt hàng?... Trước những vướng mắc, bất cập trong thực tiễn triển khai, việc sửa đổi, bổ sung và điều chỉnh Nghị định 116 là yêu cầu, đòi hỏi hết sức cấp thiết” - nhà báo Lê Thu đại diện nhóm tác giả vừa đoạt giải đặc biệt Giải Báo chí toàn quốc Vì sự nghiệp Giáo dục Việt Nam với tác phẩm “Nghị định 116 về đặt hàng đào tạo giáo viên “Cung” hào hứng - “Cầu” thờ ơ” (do nhóm tác giả Lê Thị Thu, Lê Thị Hằng, Trần Hữu Hưng, Nguyễn Văn Cường thực hiện) đã chia sẻ như vậy trong cuộc trò chuyện với Báo Nhà báo & Công luận về loạt bài.
