Theo quy hoạch phát triển TP HCM giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong vòng 5 năm tới, thành phố sẽ mở rộng mô hình đô thị đặc biệt với một trung tâm chính và 6 đô thị trực thuộc.

Trong đó, TP Thủ Đức tiếp tục đóng vai trò là đô thị loại I, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển khoa học - công nghệ. Đồng thời, 5 huyện ngoại thành gồm Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè và Cần Giờ sẽ được quy hoạch thành các đô thị vệ tinh theo mô hình mới, đóng vai trò là cửa ngõ quan trọng của thành phố.

Sau năm 2030, TP HCM sẽ hình thành hệ thống đô thị đa trung tâm, bao gồm: khu đô thị trung tâm, đô thị Thủ Đức, đô thị Củ Chi - Hóc Môn, đô thị Bình Chánh, đô thị Quận 7 - Nhà Bè và đô thị sinh thái biển Cần Giờ. Đặc biệt, khu đô thị lấn biển Cần Giờ với quy mô 2.870 ha sẽ trở thành điểm nhấn chiến lược trong quá trình phát triển đô thị ven biển.

Hướng đi mới cho các đô thị vệ tinh

Trước đây, TP HCM từng triển khai mô hình đô thị đa trung tâm thông qua quy hoạch khu đô thị Nam Sài Gòn (Quận 7, Quận 8, Bình Chánh) và khu đô thị Tây Bắc (Củ Chi, Hóc Môn). Tuy nhiên, do hạn chế về hạ tầng kỹ thuật và xã hội, các khu đô thị này chưa phát triển đồng bộ như mong đợi.

Lần này, các đô thị vệ tinh sẽ được xây dựng theo hướng phát triển độc lập, tạo điều kiện cân bằng nguồn lao động tại chỗ và giảm áp lực lên khu vực trung tâm. Mỗi đô thị sẽ có định hướng phát triển riêng, phù hợp với thế mạnh từng khu vực.

Theo kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn, để đô thị vệ tinh thực sự phát huy hiệu quả, cần phải đảm bảo đầy đủ các yếu tố hạ tầng như bệnh viện, trường học, giao thông và khu vui chơi giải trí. Nếu không có sự đầu tư đúng mức, người dân vẫn phải di chuyển vào trung tâm để sử dụng dịch vụ, làm mất đi ý nghĩa của mô hình đô thị vệ tinh.

Vì vậy, từ nay đến năm 2030, các huyện cần tập trung hoàn thiện hệ thống hạ tầng trước khi thực hiện chuyển đổi mô hình đô thị.

Sẵn sàng chuyển đổi, đón đầu cơ hội mới

Nhằm đón đầu cơ hội phát triển, các huyện đang tích cực triển khai kế hoạch nâng cấp hạ tầng. Cụ thể, huyện Nhà Bè đang điều chỉnh quy hoạch để tối ưu hóa thế mạnh về cảng biển, tập trung vào phát triển logistics, trung tâm triển lãm và các tuyến đường chiến lược. Đồng thời, địa phương cũng khai thác quỹ đất nhằm thu hút đầu tư, xây dựng đô thị vệ tinh kiểu mẫu, hướng đến nâng cấp lên thành phố trực thuộc TP HCM trong tương lai, kết hợp cùng Quận 7.

Tại huyện Cần Giờ, chính quyền địa phương xác định quy hoạch mới là cơ hội quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng và thực hiện Nghị quyết 12 của Thành ủy TP HCM về định hướng phát triển đến năm 2030. Trong thời gian tới, huyện sẽ tập trung vào ba dự án trọng điểm đóng vai trò động lực chính: Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, cầu Cần Giờ và Khu đô thị lấn biển Cần Giờ.

Việc triển khai đồng bộ các dự án hạ tầng sẽ giúp TP HCM đạt được mục tiêu mở rộng mô hình đô thị vệ tinh, tạo động lực phát triển bền vững cho toàn thành phố.