Đó là thông tin Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Võ Tuấn Nhân cung cấp cho báo chí tại phiên họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 4/9 liên quan tới vụ cháy ở Công ty Cổ phần Bóng đèn phích nước Rạng Đông (Công ty Rạng Đông).

Vụ cháy Công ty Rạng Đông là sự cố mất an toàn về hóa chất

Theo Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân, rất may mắn là 3 kho chứa Amalgam của Công ty Rạng Đông chưa bị cháy, nghĩa là một khối lượng lớn thủy ngân không bị phát tán ra môi trường.

Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho biết, theo báo cáo của Công ty Rạng Đông thì lượng thuỷ ngân bị phát tán sau vụ cháy là 15,1kg. Tuy nhiên, theo số liệu của các nhà khoa học tính toán thì khối lượng thuỷ ngân bị phát tán ra môi trường vào khoảng 27,2 kg.

Theo Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân, kết quả lấy mẫu quan trắc, phân tích chất lượng môi trường không khí, đất, nước, chất thải rắn (tro xỉ sau khi cháy) của Sở Tài nguyên Môi trường TP Hà Nội, Viện Sức khoẻ nghề nghiệp và Môi trường (Bộ Y tế), Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc (Tổng cục Môi trường) từ ngày 30/8 đến 1/9 cho thấy, có 1/12 mẫu nước mặt có giá trị thuỷ ngân vượt quy chuẩn Việt Nam 1,3 lần tại điểm quan trắc trên sông Tô Lịch, cách cống xả gom nước thải của Công ty tại ngõ 320 Khương Đình 1,5 km.

Có 1/8 mẫu nước thải có giá trị thuỷ ngân vượt 2,76 lần tại điểm quan trắc hố ga cạnh xưởng Led trong Công ty; 12/13 mẫu trầm tích, bùn đáy có giá trị thuỷ ngân vượt quy chuẩn Việt Nam. Điểm quan trắc tại sông Tô Lịch, cách cống xả gom nước thải của Công ty ngõ 320 Khương Đình 1 km có giá trị thuỷ ngân cao nhất, vượt quy chuẩn 6,1 lần. 1/6 mẫu không khí có giá trị thuỷ ngân vượt quy chuẩn 1,02 lần tại điểm quan trắc trong khuôn viên nhà kho bị cháy của Công ty.

So sánh với các tiêu chuẩn khuyến cáo của WHO và châu Âu, Mỹ, Canada tại các điểm quan trắc chất lượng không khí xung quanh: Tổng cục Môi trường đã bố trí 4 vị trí lấy mẫu hấp phụ thuỷ ngân (bằng bẫy vàng theo công nghệ Nhật Bản) theo hướng phát tán của dòng khí tại vị trí hàng rào của kho sản phẩm bị cháy, tại khoảng cách 200 m, 500 m và 1000 m tính từ hàng rào kho sản phẩm bị cháy.

Kết quả cho thấy, trong khoảng từ hàng rào đến khoảng cách 200 m, các mẫu hấp phụ thuỷ ngân đều có giá trị nằm trong ngưỡng khuyến cáo của WHO và châu Âu (ngưỡng ảnh hưởng đến sức khoẻ con người tại đô thị).

Các điểm quan trắc không khí trong khuôn viên Công ty phía trước khu cháy (trạm oxy) và trong nhà kho bị cháy có giá trị thuỷ ngân trong môi trường không khí cao vượt ngưỡng khuyến cáo của WHO và Mỹ từ 10 đến 30 lần (ngưỡng ảnh hưởng rất xấu đến sức khoẻ con người).

Có 2/9 điểm quan trắc nước mặt có giá trị thuỷ ngân nằm ngoài khoảng khuyến cáo của WHO ảnh hưởng đến sức khoẻ con người đó là điểm hồ Hạ Đình và điểm sông Tô Lịch tại điểm cách ngõ 320 Khương Đình 1,5 km về phía hạ lưu.

Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cũng cho biết, nồng độ thủy ngân quan trắc được trong môi trường đất tại các vị trí quan trắc đều không vượt quá ngưỡng có thể gây hại cho môi trường và sức khoẻ con người theo khuyến cáo của Canada nhưng mẫu đất trong khuôn viên vườn hoa của Công ty có hàm lượng thủy ngân cao hơn các vị trí khác.

Từ kết quả quan trắc phân tích chất lượng môi trường không khí xung quanh sau sự cố so sánh với khuyến cáo của WHO và châu Âu cho thấy, phạm vi vùng có nguy cơ ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ người dân trong khoảng bán kính 500m tính từ hàng rào của kho sản phẩm bị cháy ra xung quanh, ông Nhân cho biết.

"Có thể thấy vụ cháy xảy ra ở Công ty Rạng Đông là sự cố cháy nổ, mất an toàn về hóa chất và môi trường, được đánh giá quy mô ảnh hưởng mức độ trung bình. Tuy nhiên, làm thiệt hại rất lớn về tài sản, gây ô nhiễm môi trường, không khí, nước mặt, trầm tích, có ảnh hưởng, tác động xấu đến sức khỏe, môi trường xung quanh”, ông Nhân nhấn mạnh.

Về giải pháp khắc phục hậu quả vụ cháy, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức cuộc họp liên ngành, đề nghị công ty Rạng Đông khẩn trương cô lập khu vực bị cháy, che chắn nhà xưởng bằng tôn, bạt để tránh phát tán thuỷ ngân trôi chảy ra môi trường khi trời mưa, phòng chống khả năng thuỷ ngân bốc hơi gây ô nhiễm không  khí khi trời nắng nóng lên.

Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng sẽ phối hợp với đơn vị chức năng tiến hành tẩy độc khu vực bị cháy, thống kê lượng hoá chất phát tán ra môi trường, đề nghị các cơ quan tổ chức kiểm tra sức khoẻ công nhân, người lao động trong công ty. Viện nghiên cứu môi trường và các chuyên gia Nhật cũng sẽ tiếp tục cùng theo dõi, đánh giá, quản lý rủi ro môi trường sau vụ cháy.

Về giải pháp lâu dài, theo Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân, quan điểm của Bộ là các đô thị lớn, không chỉ Hà Nội, phải có kế hoạch di dời và lộ trình thích hợp để đưa các nhà máy có nguy cơ ô nhiễm ra khỏi khu dân cư. Bộ đề nghị Hà Nội nhân dịp này tạo điều kiện để đưa Công ty Rạng Đông cũng như những nhà máy có sử dụng nguồn hoá chất, có nguy cơ ô nhiễm sẽ di dời ra khỏi khu vực dân cư.

Chính sách hình sự đặc biệt là chính sách khoan hồng của pháp luật

Tại cuộc họp báo, phóng viên cũng đề nghị Bộ Công an cho biết vì sao ông Nguyễn Bắc Son không được Cơ quan Điều tra đề nghị áp dụng chính sách hình sự đặc biệt? Ngoài ra, đường đi của hơn 6 triệu USD mà 4 quan chức nhận hối lộ từ Phạm Nhật Vũ như thế nào, đặc biệt là 3 triệu USD mà ông Son đã khai nhận?

Trả lời câu hỏi, Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, kết luận điều tra vụ án AVG đã được ban hành ngày 31/8 vừa qua. Những ngày qua, các phương tiện truyền thông, báo chí đã thông tin tương đối đầy đủ về các nội dung Cơ quan điều tra - Bộ Công an kết luận về vụ án, hành vi của các đối tượng, ông Ngọc nói.

Về chính sách hình sự đặc biệt, theo Thứ trưởng Bộ Công an, đây là chính sách khoan hồng của pháp luật Việt Nam nhằm ghi nhận sự hợp tác tích cực của những người có hành vi phạm tội đối với cơ quan điều tra, đối với pháp luật, thành thật khai báo, khắc phục hậu quả.

"Chúng tôi cũng kiến nghị áp dụng với những người đã tích cực hợp tác, thành khẩn với cơ quan điều tra. Trong quá trình điều tra, chúng tôi điều tra một cách toàn diện và kết quả đến đâu chúng tôi kết luận đến đó", Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cho biết.

Về vụ án Nhật Cường, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cũng thông tin, Bộ Công an đã phối hợp với các cơ quan chức năng, Viện Kiểm sát, khởi tố với 3 tội danh và hiện nay vẫn đang trong thời gian điều tra, sẽ có kết luận đảm bảo đúng người, đúng tội, xử lý theo quy định của pháp luật.

Bộ Nội vụ chưa nhận được báo cáo của tỉnh Sóc Trăng

Phóng viên cũng nêu vấn đề, vừa qua, lãnh đạo tỉnh Sóc Trăng đã báo cáo Bộ Nội vụ về việc bà Hồ Thị Cẩm Đào, Trưởng Ban Dân vận, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh tổ chức đám cưới hoành tráng cho con trai. Được biết, lãnh đạo tỉnh cũng đã báo cáo Ban Bí thư và chờ cấp trên quyết định hình thức xử lý kỷ luật tiếp theo. Phóng viên đề nghị Bộ Nội vụ cho biết, Sóc Trăng đã báo cáo về việc này như thế nào?

Trả lời câu hỏi, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng cho biết: Tại cuộc họp báo Chính phủ tháng 7 nội dung này cũng đã được báo chí đề cập, sau đó Bộ Nội vụ cũng có quan điểm thực hiện nghiêm túc theo quy định của pháp luật.

Theo ông Nguyễn Duy Thăng, ngay sau họp báo, ngày 2/8/2019, Bộ Nội vụ đã có văn bản yêu cầu UBND tỉnh Sóc Trăng báo cáo về vụ việc này nhưng đến nay chưa nhận được báo cáo của UBND tỉnh Sóc Trăng.

Ông Nguyễn Duy Thăng cho biết thêm: Ngày 25/8, thông tin trên báo chí có cho biết ông Vi Văn Thông, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Sóc Trăng có thông tin là Thường vụ Sóc Trăng đã xem xét vụ việc và chỉ đưa ra mức xử lý là rút kinh nghiệm. Tuy nhiên, ông Thăng cho rằng, theo quan điểm của Bộ Nội vụ, khi nhận được báo cáo của UBND tỉnh Sóc Trăng và theo thẩm quyền quản lý cán bộ, Bộ Nội vụ sẽ có trách nhiệm trao đổi với Ban Công tác đại biểu Quốc hội để xem xét, báo cáo cấp thẩm quyền xử lý theo đúng quy định.

Thế Vũ