Trong một tuyên bố gửi hãng tin Guardian, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, nói rằng có tới 60 tàu ngũ cốc Ukraine có thể được gửi vào giữa năm 2023 tới một số quốc gia nghèo nhất thế giới ở châu Phi.

Trong một câu chuyện của Nga cho rằng phản ứng của phương Tây đối với cuộc chiến tại Ukraine đã làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu lương thực tồn tại ở châu Phi, Tổng thống Zelenskiy cho biết các tàu di chuyển ra khỏi cảng Odesa của Ukraine có thể đến các điểm nóng nhân đạo như Sudan, Yemen và Somalia nhưng chỉ chừng nào nước này nhận được tài trợ quốc tế để trợ cấp cho ngũ cốc Ukraine.

Chương trình này đang được tổ chức bởi sự kết hợp của các tổ chức chính phủ, tổ chức phi chính phủ và các tập đoàn tư nhân. Ba con tàu đầu tiên dự kiến rời cảng Odesa đến Sudan, Somalia và Yemen, mặc dù một con tàu do Đức tài trợ đã rời đi Ethiopia.

Tổng thống Ukraine nhận định lý do khởi động chương trình này là nhân dịp kỷ niệm Holodomor, khi hàng triệu người Ukraine thiệt mạng trong nạn đói từ năm 1932-1933. Chương trình đang được hỗ trợ bởi một nhóm điều phối quốc tế mới để ngăn chặn nạn đói.

Ông Zelenskiy cho biết trong một tuyên bố: “Ngay cả khi đất nước phải vật lộn với tình trạng thiếu lương thực, đất nông nghiệp bị tàn phá và mất điện trên diện rộng, chúng tôi sẽ không bao giờ quên vai trò của mình với tư cách là quốc gia toàn cầu có trách nhiệm - đặc biệt là quốc gia từng trải qua nạn đói. Châu Phi đang rất cần lương thực và Ukraine sẵn sàng hỗ trợ những người dễ bị tổn thương trong giờ phút cần thiết của họ”.

Andriy Yermak, người đứng đầu văn phòng tổng thống Ukraine cho rằng, đây là thời điểm lịch sử quan trọng không chỉ đối với Ukraine mà còn đối với tất cả các quốc gia đang đối mặt với tình trạng thiếu lương thực trầm trọng do xung đột đang diễn ra. Yermark kêu gọi cộng đồng quốc tế, bao gồm cả các tổ chức tư nhân, giúp tài trợ chi phí gửi lương thực đến các quốc gia đang bị nạn đói hoành hành.

Tuần trước, Nga đã đồng ý gia hạn thỏa thuận ngũ cốc hành lang Biển Đen thêm 120 ngày nữa. Kể từ khi thỏa thuận được đưa ra lần đầu tiên – dỡ bỏ lệnh phong tỏa của Nga đối với ngũ cốc của Ukraine qua Biển Đen đối với Thổ Nhĩ Kỳ – tổng cộng 11 triệu tấn sản phẩm nông nghiệp của Ukraine đã đến 38 quốc gia.

Nhưng một số quốc gia nghèo nhất đã bị loại khỏi thị trường do giá ngũ cốc cao. Cơ chế mới được thiết kế để đảm bảo rằng áp lực thị trường gửi ngũ cốc đến các khu vực giàu có như châu Âu có thể được chống lại. Bản chất của chương trình, mang tên Ngũ cốc từ Ukraine, là các quốc gia tham gia dự án mua nông sản từ các nhà sản xuất Ukraine – ưu tiên là các doanh nghiệp vừa và nhỏ – và chuyển chúng đến các quốc gia sắp chết đói.

Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) đã đồng ý cung cấp tới 20 triệu đô la thông qua Chương trình Lương thực Thế giới của Liên hợp quốc. James Cleverly, thư ký ngoại giao Anh, cũng công bố ngân sách bổ sung trong chuyến thăm Ukraine tuần này.

Ai Cập và Madagascar phụ thuộc vào Nga hoặc Ukraine đối với hơn 70-80% lúa mì của họ, trong khi Somalia nhập khẩu hơn 90% nhu cầu lúa mì của họ. Eritrea nhập khẩu 100% ngũ cốc từ Ukraine và Nga.

Lê Na (Theo Guardian)