(CLO) Mang trong người di chứng của bệnh tai biến, không chồng, không con, không biết nương tựa vào ai thế nhưng những năm cuối đời, bà Trần Thị Mão lại bất lực rơi vào cảnh trắng tay. Bà Mão không chỉ sửng sốt vì toàn bộ tài sản bỗng dưng thuộc về người khác mà còn đau đớn vì không hoàn thành nghĩa vụ trông coi tài sản do cha mẹ để lại...

Chưa xem xét yếu tố thừa kế

Bà Trần Thị Mão (SN1953) ở thôn Huỳnh Cung, xã Tam Hiệp, huyện Thanh Trì, Hà Nội cho hay: Bố mẹ bà (đã mất trước năm 1981) có hai người con là bà và chị gái bà là bà Trần Thị Ưng. Tài sản hai chị em bà cùng thừa hưởng từ cha mẹ (không có di chúc) là mảnh đất tại thửa số 128, tờ bản đồ số 03, diện tích 394m² và một ngôi nhà cấp 4, giờ đây đã xập xệ, cũ nát. Bà Ưng và bà Mão sống độc thân, không ai lập gia đình.

Năm 2013, bà Ưng mất (Giấy chứng tử số 78 do UBND xã Tam Hiệp cấp ngày 21/12/2013). Sau khi chị gái mất, bà Mão mới đi khai nhận tài sản thừa kế theo pháp luật thì phát hiện thửa đất này chỉ mình chị gái bà đứng tên chủ sử dụng, đồng thời bà Ưng đã chuyển nhượng cho ông Trần Đức Sỹ và bà Văn Thị Thu Huyền (ở Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội) từ năm 2007.

Quá bất ngờ trước việc mất tài sản, đặc biệt nỗi niềm đau đáu trước nghĩa vụ trông coi tài sản của cha mẹ để lại không hoàn thành, bà Mão đau đơn hơn nữa bởi bản thân bà bỗng dưng trở thành người sống nhờ trên nhà của người khác. Bà Mão cũng không thể hiểu tại sao tài sản do cha mẹ để lại lại chỉ mang tên chị gái mà không có phần thừa kế của bà?

Không thể chấp nhận điều phi lý này, bà Mão đã làm đơn kiến nghị, đơn khiếu nại tới UBND huyện Thanh Trì về việc chứng thực Hợp đồng mua bán nhà và chuyển quyền sử dụng đất giữa bà Ưng với ông Trần Đức Sỹ và bà Văn Thị Thu Huyền do Phòng Tư pháp ký chứng thực tại số 470/quyển số 01/CC-CT ngày 28/6/2007 và việc UBND huyện Thanh Trì đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) cho ông Trần Đức Sỹ và bà Văn Thị Thu Huyền mà không có ý kiến của bà.

Tại Văn bản số 70/UBND-TN&MT ngày 21/01/2015, UBND huyện Thanh Trì trả lời đơn khiếu nại của bà Trần Thị Mão: việc chứng thực Hợp đồng mua bán nhà và chuyển quyền sử dụng đất giữa bà Trần Thị Ưng với ông Trần Đức Sỹ và bà Văn Thị Thu Huyền là đúng, đồng thời UBND huyện đã bác đơn khiếu nại của bà.

Bà Mão tiếp tục có đơn khiếu nại tới UBND huyện Thanh Trì với nội dung: UBND huyện Thanh Trì cấp GCNQSDĐ lại chỉ cấp cho mình bà Ưng, không xem xét đến quyền lợi của đồng thừa kế của bà Mão, làm xâm hại nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bà. Đồng thời, bà Mão khẳng định giữa bà và bà Ưng không có bất kỳ một văn bản nào liên quan đến việc phân chia tài sản, từ chối hay tặng cho tài sản do cha mẹ hai chị em bà để lại.

Do vậy, bà Mão đề nghị UBND huyện Thanh Trì hủy GCNQSDĐ đã cấp cho bà Ưng nhưng không được UBND huyện Thanh Trì xem xét giải quyết. Khó hiểu hơn, UBND huyện Thanh Trì vẫn lấy nội dung kết luận số 70/UBND-TNMT ngày 21/01/2015 – nội dung trả lời cho nội dung khác được bà Mão khiếu nại trước đó để trả lời cho nội dung khiếu nại này. Theo đó, UBND huyện Thanh Trì kết luận "…Kể từ nay, UBND huyện Thanh Trì, phòng Tài nguyên và Môi trường huyện sẽ không tiếp nhận đơn của bà Trần Thị Mão yêu cầu giải quyết về nội dung nêu trên, nếu bà Trần Thị Mão không cung cấp được tài liệu, chứng cứ mới" (Văn bản số 2450/UBND-TN&MT ngày 04/11/2015 của UBND huyện Thanh Trì).

Mong lời hứa sớm trở thành hiện thực

Tại buổi làm việc của PV với UBND xã Tam Hiệp về nội dung trên, bà Trương Thị Tuyết Mai, cán bộ địa chính xã cho biết: Thửa đất bà Mão đang khiếu nại được xã lưu ở 2 hệ bản đồ. Ở hệ bản đồ đo năm 1992, lập năm 1995 thuộc thửa đất có số 304, tờ số 04, diện tích 305m² chủ sử dụng Trần Thị Ưng; thời hạn lâu dài, đất thổ cư, nguồn gốc đất do cha ông để lại.

Ở hệ bản đồ đo năm 1994, lập năm 1996 thuộc thửa đất số 128, tờ số 03, diện tích 394m² chủ sử dụng Trần Thị Ưng; thời hạn lâu dài, đất thổ cư, nguồn gốc đất do cha ông để lại. Năm 2003, bà Ưng được cấp GCNQSDĐ số W888488 theo Quyết định số 980/QĐ-UBND ngày 04/10/2003 của UBND huyện Thanh Trì. Năm 2007, bà Ưng đã chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho ông Trần Văn Sỹ và bà Văn Thị Thu Huyền.

Bà Mai cho biết thêm: Năm 2002, bà Ưng nộp hồ sơ xin xét duyệt cấp GCNQSDĐ. Hội đồng xét duyệt cấp GCNQSDĐ đã xem xét và thống nhất đồng ý cấp GCQSDĐ cho nhiều hộ gia đình, trong đó có trường hợp của bà Ưng. Khi xét duyệt cấp GCNQSDĐ, xã đã căn cứ hồ sơ địa chính do xã lưu trữ thấy mang tên bà Ưng và cấp cho bà Ưng chứ chưa xem xét đến yếu tố thừa kế.

Mặc dù trên hồ sơ pháp lý, bà Ưng đã chuyển nhượng nhà đất cho ông Trần Đức Sỹ và bà Văn Thị Thu Huyền nhưng tới năm 2014, trước khi bà Mão có đơn khiếu nại thì việc đóng thuế nhà đất vẫn do bà Ưng và bà Mão thực hiện.

Về nội dung kê khai 01 GCNQSDĐ ở 01 sào, 02 thước, cấp năm 1956 có ghi trong mục hồ sơ nộp kèm theo Đơn xin cấp CGNQSDĐ đất của bà Ưng đề ngày 12/9/2002, bà Mai khẳng định xã hiện không lưu tài liệu này trong hồ sơ quản lý. Còn đại diện UBND huyện Thanh Trì cho biết sẽ kiểm tra lại. Tuy nhiên, đây chỉ là tài liệu tham khảo.

Trong buổi làm việc với UBND huyện Thanh Trì, ông Nguyễn Danh Huy, Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện khẳng định với PV: trình tự, thủ tục cấp GCNQSD đất cho bà Ưng là đúng theo quy định của pháp luật. Căn cứ hồ sơ địa chính xã trình cấp, trong đó có việc từ năm 1992, sổ địa chính đã mang tên bà Trần Thị Ưng nên huyện đã căn cứ xét duyệt. Hơn thế nữa, trong thời gian công khai và hoàn thiện hồ sơ trình UBND huyện cấp GCNQSD đất cho bà Ưng, UBND xã không nhận được bất cứ khiếu nại nào của công dân liên quan đến thửa đất. Còn việc tại sao sổ địa chính chỉ mang tên bà Ưng, không có tên bà Mão, đó là yếu tố lịch sử.

Cũng tại buổi làm việc, ông Đặng Đức Quỳnh, Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Trì cho biết: UBND huyện sẽ có văn bản trả lời nội dung đơn khiếu nại của bà Mão, đề nghị hủy việc cấp GCNQSDĐ số W888488 cho bà Ưng theo quy định của pháp luật.

Như vậy, theo lời khẳng định của ông Đặng Đức Quỳnh, rõ ràng UBND huyện Thanh Trì đã có những động thái mới trong tiến trình giải quyết vụ việc nhằm bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho bà Trần Thị Mão. Thiết nghĩ, lãnh đạo UBND huyện Thanh Trì cần sớm bắt tay vào cuộc, biến lời hứa thành những việc làm thiết thực để sớm trả lại những lợi ích chính đáng cho bà Mão và hơn tất cả là trả lại niềm tin vào chính quyền để giúp người đàn bào neo thân sớm ổn định cuộc sống bình an.

Phương Linh