Phải 1 năm nữa, thị trường mới có đà hồi phục

Tính tới cuối quý II/2023, thị trường bất động sản Việt Nam vẫn đang duy trì trạng thái trầm lắng. Cả cung lẫn cầu đều rất thấp, chưa thể tạo ra sức bật cho thị trường.

TS Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam nhận xét, thị trường tiếp tục gặp nhiều khó khăn, trong tình trạng thanh khoản kém và nguồn cung rất hạn chế.

“Nguyên nhân chủ yếu do các vấn đề pháp lý chưa được tháo gỡ và việc tiếp cận nguồn vốn bị hạn chế, một số vụ việc xảy ra trong nửa cuối năm 2022 làm ảnh hưởng đến niềm tin của nhà đầu tư và nhìn chung, một số vấn đề “căn cơ” của thị trường chưa được giải quyết”, TS Nguyễn Văn Khôi nói.

Theo một nghiên cứu của Hiệp hội bất động sản Việt Nam, nguồn cung nhà ở thương mại mới sụt giảm chủ yếu do việc siết chặt các thủ tục pháp lý của các dự án bất động sản, dòng vốn cho thị trường bị thu hẹp.

Đơn cử như Ngân hàng Nhà nước chủ trương đẩy mạnh tín dụng vào các lĩnh vực ưu tiên, sản xuất kinh doanh trong khi kiểm soát chặt chẽ các khoản cấp tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như bất động sản. Do đó, trong 6 tháng đầu năm 2023, nguồn cung nhà ở đã giảm tới 50% so với 6 tháng cuối năm 2022.

Về tổng lượng giao dịch, trong 6 tháng qua có khoảng 187.000 giao dịch thành công, giảm tới 63,17% so với 6 tháng cuối năm 2022. Điều hiếm khi xảy ra tại thị trường Việt Nam, đó là giá chung cư tại các địa phương giảm từ 3-7% so với kỳ trước, nhà ở riêng lẻ giảm từ 7-10% so với kỳ trước, đất nền tại các dự án giảm khoảng từ 9-12%.

Riêng phân khúc chung cư, do nguồn cung xuống thấp, đa phần các dự án giảm giá thuộc phân khúc cao cấp. Trong khi đó, phân khúc bình dân gần như “tuyệt chủng”, hầu như không phát sinh lượng tồn kho. 

TS Nguyễn Văn Khôi dự báo, thị thị trường bất động sản Việt Nam hết năm 2023 còn trầm lắng, chỉ có thể phục hồi, phát triển lành mạnh hơn, minh bạch hơn và chuẩn mực hơn từ quý II hoặc quý III năm 2024 nhờ những bước tiến về môi trường pháp lý.

Đơn cử như triển vọng tăng trưởng kinh tế khả quan; sự phát triển hạ tầng đồng bộ, hiện đại; xu hướng chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ của cách mạng công nghiệp 4.0; sự đa dạng của các nguồn lực tài chính... 

Kiến nghị lãi vay xây dựng nhà ở thương mại dưới 7%

Theo TS Nguyễn Văn Khôi, hiện nay, hàng  ngàn dự án dừng lại do vướng mắc về quy định pháp lý; về vốn hạn chế, như tín dụng ngân hàng, trái phiếu doanh nghiệp. Có trường hợp gặp vướng mắc liên quan tới việc điều chỉnh quy hoạch, vướng giải phóng mặt bằng, biến động nguyên vật liệu,...

Do đó, để thị trường có lực bứt phá, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam kiến nghị lãi vay để phát triển nhà ở thương mại phù hợp với thu nhập nên dưới 7%/năm. Trong khi nhà ở xã hội kiến nghị 6%/năm đối với chủ đầu tư và 4,5% đối với người mua nhà.

Đồng thời, khơi thông dòng vốn trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp, tạo điều kiện hỗ trợ doanh nghiệp và hướng dẫn doanh nghiệp chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp đúng quy định pháp luật; Giãn nợ cho doanh nghiệp những khoản nợ đến kỳ hạn trả nợ.

Ông Khôi cũng đề nghị rút gọn quy trình thủ tục đầu tư, nhất là với dự án nhà ở xã hội, cải tạo chung cư cũ. Chính quyền địa phương sớm điều chỉnh quy hoạch và xác định vị trí đất cho đầu tư nhà ở xã hội.

Trong dài hạn, ông Khôi đề nghị cơ quan chức năng sớm ban hành sửa đổi Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản nhằm đồng bộ, tránh chồng chéo. Các cơ chế chính sách đủ hấp dẫn với chủ đầu tư và nhà đầu tư, khách hàng mua bất động sản;...

“Chính quyền địa phương cần chủ động giải quyết theo thẩm quyền và phối hợp các bộ, ngành, giải quyết phần công việc liên quan và đề xuất báo chính phủ”, TS Nguyễn Văn Khôi nói.