Doanh nghiệp bất động sản “đói” dòng tiền

Trong gần 2 năm xuất hiện đại dịch Covid-19, các doanh nghiệp bất động sản đã phải đối mặt với vô vàn khó khăn. Đơn cử như việc giá nguyên vật liệu, giá nhân công liên tục tăng cao, sức thanh khoản của thị trường chậm,...

Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất mà các doanh nghiệp bất động sản đang phải đối mặt, chính là “đói” dòng tiền.

Bà Nguyễn Thị Thanh Hương, CEO của Đại Phúc Land cho biết: Trong đợt bùng phát lần này, các lệnh giãn cách xã hội, hạn chế đi lại đã làm “đổ vỡ” kế hoạch ra mắt sản phẩm của nhiều chủ đầu tư bất động sản. Điều này dẫn tới việc các chủ đầu tư không có sản phẩm bán ra thị trường, đồng nghĩa với việc không có doanh thu.

Tuy nhiên, trong khi thị trường đứng im, các chủ đầu tư vẫn phải chi phí phát sinh hàng tháng, như tiền lương nhân viên, trả phí cho các nhà thầu xây dựng. Và khoản chi nặng nhất là tiền lãi vay ngân hàng mỗi tháng.

“Hầu hết, các chủ đầu tư đều phát triển dự án dựa vào tiền đi vay ngân hàng. Trong bối cảnh dịch bệnh khó khăn như hiện nay, việc phải gánh tiền lãi hàng tháng là áp lực rất lớn với chủ đầu tư”, bà Hương nói.

Đồng tình với nhận định này, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA) cho biết: Nếu so sánh các chủ đầu tư bất động sản giống con người, thì thiếu dòng tiền giống như việc cơ thể bị “thiếu ô-xy”, khiến doanh nghiệp bị “ngộp thở” ngay lập tức.

Phân tích rõ hơn về điều này, Chủ tịch HoREA nói: Cái khó “thiếu dòng tiền” có liên quan trực tiếp đến “cái khó về tín dụng”. Trong lúc này lãi suất vay ngân hàng chưa giảm như kỳ vọng, chủ đầu tư vẫn phải trả lãi ngân hàng đều đặn hàng tháng. 

Chủ tịch HoREA nói: Hiện tại, nhiều chủ đầu tư phải chạy đôn chạy đáo vay mượn, thậm chí phải “vay nóng” để trả lương, và trả lãi ngân hàng, nhất là các khoản vay tín dụng đến hạn. 

Theo quy chế hoạt động của ngân hàng, trong trường hợp chủ đầu tư không trả được các khoản vay đáo hạn, ngay lập tức ngân hàng tự động chuyển sang “nợ xấu”, hoặc nhóm “nợ xấu hơn”. Khi phải rơi vào nhóm nợ xấu, chủ đầu tư sẽ lâm vào “bế tắc”, không thể tiếp cận được các khoản vay mới để vượt qua khó khăn.

“Kẹt tiền, kẹt vốn, bị mất thanh khoản là rủi ro lớn nhất của mọi doanh nghiệp, trong đó có cả chủ đầu tư bất động sản phải đương đầu. Việc kẹt vốn dẫn đến tình trạng doanh nghiệp bị chết trên đống tài sản” của chính mình”, ông Châu thẳng thắn chia sẻ.

Trước tình cảnh này, ông Châu mong muốn các ngân hàng giảm lãi vay; gia hạn thời gian trả nợ, khoanh nợ đáo hạn, không chuyển sang nợ “xấu”, hoặc nhóm nợ “xấu hơn”. Đồng thời, các ngân hàng tạo điều kiện cho doanh nghiệp được tiếp cận khoản vay tín dụng mới  để thực hiện dự án. 

“Doanh nghiệp mà “sống được” thì ngân hàng mới “sống khỏe” được”, ông Châu nhấn mạnh.

HoREA kiến nghị giãn nợ

Trong gần hai năm qua, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo quyết liệt các ngân hàng thương mại thực hiện các giải pháp hỗ trợ khá hiệu quả cho doanh nghiệp. 

Các ngân hàng đã thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, miễn, giảm lãi suất cho vay cho khoảng gần 800.000 khách hàng, bao gồm các doanh nghiệp, hộ gia đình với dư nợ gần 2 triệu tỷ đồng.

Trong đó, đã giảm lãi vay trực tiếp, gián tiếp cho những khoản vay cũ hay khoản vay mới cho doanh nghiệp khoảng 18.830 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, hầu như các doanh nghiệp bất động sản chưa được các ngân hàng xem xét hỗ trợ thỏa đáng vì vẫn bị coi là lĩnh vực kinh doanh tiềm ẩn rủi ro.

Mới đây, 16 ngân hàng thương mại đã tự nguyện thống nhất cam kết các giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp, với số lãi vay sẽ được cắt giảm khoảng 20.300 tỷ đồng từ nay đến cuối năm. 

Riêng 4 ngân hàng lớn nhất là Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank còn cam kết giảm thêm 1.000 tỷ đồng tiền lãi của mỗi ngân hàng để giảm lãi vay cho các khách hàng với mức giảm lãi suất từ 0,5%-1,5% tuỳ từng trường hợp, đồng thời có ngân hàng đưa mức lãi suất cho vay trung, dài hạn xuống còn 7%/năm. 

Trên cơ sở đó, ông Lê Hoàng Châu kiến nghị Ngân hàng Nhà nước cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Đồng thời, Chủ tịch HoREA đề nghị Ngân hàng Nhà nước cho phép các tổ chức tín dụng, chủ động xem xét quyết định việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ của khách hàng, bao gồm doanh nghiệp bất động sản, hộ gia đình, cá nhân, và được áp dụng đối với số dư nợ phát sinh trong khoảng thời gian từ 23/01/2020 đến ngày 30/06/2022.

“Việc xem xét cho khách hàng được vay vốn mới, sẽ hỗ trợ thiết thực hơn cho các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp bất động sản bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, giúp giảm chi phí vốn vay, giảm chi phí đầu vào, được tiếp cận các khoản vay mới, để có thêm thời gian dần phục hồi sản xuất, kinh doanh trong điều kiện bình thường mới”, ông Châu nói.

Ngoài ra, ông Châu kiến nghị Ngân hàng Nhà nước khuyến nghị các ngân hàng thương mại xem xét giảm lãi cho vay khoảng 2%/năm cho các khách hàng là hợp lý hợp tình, đảm bảo hài hoà lợi ích của các bên.

Ông Lê Hoàng Châu cho biết: Không thể có chuyện nền kinh tế phát triển bình thường, nếu có tình trạng hầu hết doanh nghiệp bị khó khăn, thua lỗ, còn các ngân hàng thì lãi to được. Tuy nhiên, thực tế số liệu công bố lợi nhuận “khủng” của không ít ngân hàng thương mại trong năm 2020 và 6 tháng đầu năm 2021 nhìn khá “phản cảm”, tương phản với bức tranh chung của nền kinh tế.

Bởi có quá nhiều doanh nghiệp và người dân đang phải chật vật đối phó với vô vàn khó khăn.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp cũng cần thấu hiểu và chia sẻ với những “cái khó riêng” của các ngân hàng thương mại vì ngân hàng cũng là doanh nghiệp, phải tự chịu trách nhiệm về kết quả kinh doanh, nên ngân hàng và doanh nghiệp cần cùng nhau giải quyết hài hoà lợi ích của các bên.