(CLO) Để xác định một vật gây án là hung khí nguy hiểm thì tối thiểu người xác định phải nhìn thấy hung khí, sờ thấy được hung khí để từ đó xem xét đánh giá hình dáng, độ dài, độ cứng, có sắc nhọn hay không… và đặc biệt là khả năng gây thương tích của hung khí...
Tuy nhiên, trong vụ án Nguyễn Văn Toàn (SN 1968 tại Đồng Tiến, Yên Thế, Bắc Giang) không có vật chứng nhưng cơ quan tố tụng vẫn cho rằng đó là hung khí nguy hiểm.
Như báo Nhà báo và Công luận đã thông tin, theo Kết luận điều tra của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang, Cáo Trạng của Viện Kiểm sát và lời khai của anh Đặng Văn Trường (1976 tại Đồng Tiến, Yên Thế, Bắc Giang), vụ việc xảy ra vào ngày 24/1/2018 khi anh Trường cầm dao quắm lên bãi gom củi rồi đốt.
Sau khi đốt được một lúc thì có Vũ Văn Phong (SN1968 tại Phồn Xương, Yên Thế, Bắc Giang) và Nguyễn Văn Toàn (SN1968 tại Đồng Tiến, Yên Thế, Bắc Giang) là bảo vệ của lâm trường đến ngăn lại và yêu cầu lên UBND xã giải quyết vì cho rằng Trường đang đốt củi tại diện tích đất của lâm trường, ông Phong đã giằng co con dao quắm với Trường khiến lưỡi dao va vào trán ông Trường chảy máu.
Lời khai của ông Trường cho rằng lúc đó Toàn ở phía sau dùng một đoạn gậy gỗ vụt nhiều nhát vào vùng vai và cánh tay ông Trường.Sau đó, Trường đã làm đơn tố cáo và cơ quan cảnh sát điều tra huyện Yên Thế đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can về hành vi cố ý gây thương tích đối với Vũ Văn Phong và Nguyễn Văn Toàn.
Kết luận giám định cho thấy ông Trường bị tổn thương với tỉ lệ 22% sức khỏe và cơ quan cảnh sát điều tra huyện Yên Thế đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can về hành vi cố ý gây thương tích đối với Vũ Văn Phong và Nguyễn Văn Toàn.
Ngoài ba người trong cuộc ẩu đả thì không có ai khác chứng kiến sự việc xảy ra. Ông Trường khai sau khi bị Toàn dùng gậy đánh, ông còn bị ông Phong dùng sống lưng dao quắm vụt vào lưng mình.
Ban đầu ông Trường đề nghị xử lý hình sự đối với đối với Vũ Văn Phong và cả ông Nguyễn Văn Toàn. Tại Đơn tố giác tội phạm,ông Trường cho rằng Phong có hành vi dùng vũ lực cướp dao, dùng dao chém thẳng vào đầu, sau khi anh Trường ngã xuống tiếp tục dùng lưng dao đánh khiến anh Trường bất tỉnh;
Bất ngờ sau đó ông Trường xin miễn trách nhiệm hình sự đối với ông Vũ Văn Phong, chỉ đề nghị xử lý hình sự đối với Nguyễn Văn Toàn. Kết quả là ông Phong bị xử lý hành chính về hành vi xâm hại đến sức khỏe người khác, còn Nguyễn Văn Toàn bị khởi tố, bắt tạm giam về tội cố ý gây thương tích.
Phân tích tính pháp lý trong vụ án, Luật sư Quách Thành Lực – Đoàn luật sư thành phố Hà Nội đã nêu lên 3 vấn đề mấu chốt chưa được cơ quan chức năng làm rõ dẫn đến dấu hiệu oan sai trong vụ việc.
1. Không có vật chứng vẫn xác định được người thực hiện hành vi phạm tội.
Người dân có quyền báo tin về hành vi phạm tội, cơ quan điều tra khi tiếp nhận nguồn tin này có trách nhiệm, nghĩa vụ áp dụng quy định của Bộ luật tố tụng hình sự để xác định sự chính xác, trung thực của nguồn tin đó.
Điều 15 về xác định sự thật của vụ án Bộ luật hình sự quy định rõ: “Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng. Người bị buộc tội có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình vô tội.
Trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải áp dụng các biện pháp hợp pháp để xác định sự thật của vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ, làm rõ chứng cứ xác định có tội và chứng cứ xác định vô tội, tình tiết tăng nặng và tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của người bị buộc tội.”
Để xác định sự thật của vụ án, Cơ quan tiến hành tố tụng phải có trách nhiệm chứng minh.
Hoạt động chứng minh được thực hiện thông qua đánh giá chứng cứ khách quan, quan trọng nhất là vật chứng Điều 89 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 xác định: “Vật chứng là vật được dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội, vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm, tiền hoặc vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội hoặc có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án.”
Tin báo về tội phạm chỉ là khởi đầu để cơ quan tiến hành tố tụng thực hiện hoạt động xác minh, điều tra thu thập, đánh giá chứng cứ tiến tới chứng minh có hay không hành vi phạm tội. Hoạt động điều tra xác định sự thật của vụ án không có còn đường nào khác ngoài nguồn chứng cứ, quan trọng nhất là chứng cứ.
Trong vụ án Nguyễn Văn Toàn bị cáo buộc thực hiện hành vi cố ý gây thương tích bằng gậy gỗ theo đúng quy định của Bộ luật tố tụng hình sự đây là nguồn chứng cứ tối quan trọng trong hoạt động chứng minh của cơ quan điều tra. Nếu không thu thập được vật chứng, hung khí là chiếc gậy gỗ thì việc kết luận nguyên nhân dẫn đến hậu quả chỉ là suy diễn và tưởng tượng.
Bản kết luận giám định pháp ý số 362/PYQG-CV ngày 16/10/2018 ghi nhận “Thương tích vùng vai, gãy mỏm cùng vai trái do vật tày tác động. Đơn khởi tố vụ án ngày 20/03/2018 (Bút lục số 53 ), Biên bản ghi lời khai (Bút lục 236, 248, 252) của bị hại Đặng Văn Trường đều khẳng định: Vũ Văn Phong có hành vi dùng vũ lực cướp dao chém thẳng vào đầu. Sau khi anh Trường ngã xuống thì Phong dùng lưng dao đánh liên tiếp vào người. Đặc biệt Biên bản ghi lời khai ngày 26/02/2018 (Bút lục số 242) Trường khai: “Bị cả Phong và Toàn đánh, Phong đánh cả vào vai và lưng”.
Vật tày ở đây là vậy gì? Là chiếc gậy gỗ tưởng tượng hay là sống dao loại bằng do đối tượng Vũ Văn Phong sử dụng để gây thương tích.
Trong vụ án này cơ quan điều tra không thu giữ được vật chứng là gậy gỗ chỉ thu được vật chứng là con dao bằng có chiều dai 45 cm, con dao quắm dài 87 cm. Tuy nhiên dù không thu được vật chứng là gậy gỗ những cơ quan điều tra vẫn hướng tới khẳng định ông Toàn sử dụng gậy gỗ để gây thương tích mà loại trừ khả năng ông Phong có thể gây thương tích bằng sống con dao bằng - vật chứng này đã thu thập được.
Không khó để nhận thấy đây là một sự bất thường, thiếu lô gic trong điều tra của điều tra viên Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Yên Thế.
2. Không có vật chứng nhưng cơ quan tố tụng vẫn cho rằng đó là hung khí nguy hiểm.
Để xác định một vật gây án là hung khí nguy hiểm thì tối thiểu người xác định phải nhìn thấy hung khí, sờ thấy được hung khí để từ đó xem xét đánh giá hình dáng, độ dài, độ cứng, có sắc nhọn hay không… và đặc biệt là khả năng gây thương tích của hung khí.
Tại các tiểu mục 2.1 và 2.2 mục 2 của Nghị quyết 02/2003/NQ-HĐTP đã hướng dẫn: “.2.2. Phương tiện nguy hiểm là công cụ, dụng cụ được chế tạo ra nhằm phục vụ cho cuộc sống của con người (trong sản xuất, trong sinh hoạt) hoặc vật mà người phạm tội chế tạo ra nhằm làm phương tiện thực hiện tội phạm hoặc vật có sẵn trong tự nhiên mà người phạm tội có được và nếu sử dụng công cụ, dụng cụ hoặc vật đó tấn công người khác thì sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng hoặc sức khỏe của người bị tấn công. (a). Về công cụ, dụng cụ: Ví dụ: búa đinh, dao phay, các loại dao sắc, nhọn…; (b). Về vật mà người phạm tội chế tạo ra: Ví dụ: thanh sắt mài nhọn, côn gỗ… c. Về vật có sẵn trong tự nhiên: Ví dụ: gạch, đá, đoạn gậy cứng, chắc, thanh sắt…”. Khái niệm này đồng nhất với khái niệm hung khí nguy hiểm.
Không thu được vật chứng là gây gỗ thì lấy cơ sở đâu mà cơ quan điều tra đánh giá được gậy đó có cứng hay không, có cạnh nhỏ sắc hay không, độ dài, rộng khả năng gây nguy hiểm cho tính mạng, sức khỏe người bị tấn công.
Chứng cứ: “Chứng cứ là những gì có thật, được thu thập theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định, được dùng làm căn cứ để xác định có hay không có hành vi phạm tội, người thực hiện hành vi phạm tội và những tình tiết khác có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án.” (Điều 86 Bộ luật tố tụng hinh sự năm 2015).
Điều đầu tiên để một vật trở thành chứng cứ đó là “có thật” - Vật có thật phải tồn tại, hiện hữu để sờ, nắm được từ đó xem xét đánh giá tính chất của vật thì đã không được cơ quan điều tra đảm bảo.
Đối với vụ án này nếu chỉ thông qua lời khai, xem xét dấu vết trên cơ thể, thực nghiệm điều tra lại cho người đóng thế, đối chất thông tin không có sự tham gia kiểm chứng của luật sư nhưng đã đều được sắp xếp ăn khớp, thể hiện tính khách quan nhưng việc quan trọng và mấu chốt là vật chứng lại không thu thập được vậy làm sao có thể xác định hành vi, người thực hiện, mối quan hệ nhân quả.
Trong vụ án này chỉ có ba người tham gia gồm Đặng Văn Trường (bị hại), Vũ Văn Phong, Nguyễn Văn Toàn người thực hiện hành vi, có lời khai mâu thuẫn, giám định không xác định được cơ chế hình thành vết thương, thực nghiệm điều tra sử dụng người đóng thế, không mời luật sư tham gia thì việc không thu giữ được vật chứng thì không thể đủ cơ sở chứng minh được người phạm tội, hành vi phạm tội.
3. Bị hại thay đổi lời khai - oan sai bắt đầu? Liệu có thông cung để ép người đóng thế?
Trong hồ sơ vụ án hình sự những lời khai đầu tiên, càng gần thời điểm xảy ra sự việc có tính chân thực cao nhất, phản ánh đúng sự thật khách quan của sự việc.
Sự việc gây thương tích xảy ra ngày 24/01/2018, ngay sau đó ngày 25/01/2018 bị hại Đặng Văn Trường có đơn trình báo, được UBND xã Đồng Tiến ký đóng dấu, khẳng đinh: “Ngay lập tức anh Phong lao vào cướp dao của tôi, rồi dùng dao chém thẳng vào đầu tôi, do phản xạ của tôi, tôi đã nắm được chuôi dao nhưng lưỡi vẫn dao chém vào đầu tôi... anh Phong dùng lưng con dao liên tiếp đập vào lưng tôi, lúc đó tôi chảy nhiều máu bất tỉnh… ”.(Bút lục 43)
Tại Biên bản ghi lời khai ngày 26/02/2018 (Bút lục số 242) Trường khai: “Bị cả Phong và Toàn đánh, Phong đánh cả vào vai và lưng”.
Thời điểm này ý chí của người bị hại hoàn toàn không bị tác động của bên thứ ba làm sai lệch sự việc, đây là phản xạ ngay lập tức trung thực về người gây ra thương tích.
Tuy nhiên sau này mọi lời khai của bị hại Toàn đều khai theo hướng chỉ có Nguyễn Văn Toàn dùng dậy gỗ vụ gây thương tích cho Trường.
Người bị hại có những lời khai mâu thuẫn, lời mô tả người thực hiện hành vi gây thương tích, hung khí gây thương tích có sự thay đổi từ chủ thể này sang chủ thể khác. Điều đáng tiếc cơ quan điều tra đã không xem xét cụ thể, đánh giá việc thay đổi lời khai của người bị hại có nguyên nhân do đâu, có bị tác động để khai sai, khai mâu thuẫn với những lời khai ban đầu hay không. Lời khai mâu thuẫn trên có thể được làm rõ thông qua hoạt động thực nghiệm điều tra nhưng khi tiến hành hoạt động thực nghiệm điều tra Luật sư đã không được mời tham dự.
(CLO) Thời gian vừa qua, huyện Đoan Hùng (tỉnh Phú Thọ) đã đầu tư và triển khai nhiều dự án đường giao thông để phục vụ việc phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Tuy nhiên, một số công trình thực hiện thi công có dấu hiệu không tuân thủ theo quy trình thủ tục của pháp luật hiện hành.
(CLO) Đội tuyển futsal nữ Việt Nam đánh bại futsal nữ Thái Lan tỷ số 2-1 để giành ngôi vô địch giải futsal nữ Đông Nam Á 2024 tại Philippines. Ngay sau trận chung kết diễn ra tối 21/11, Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) đã thưởng nóng 600 triệu đồng cho đội nhà.
(CLO) Vào thứ Năm (21/12) Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cùng cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant trong chính quyền của ông, cũng như thủ lĩnh Ibrahim Al-Masri của Hamas với cáo buộc phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người trong cuộc xung đột ở Gaza.
(CLO) Chiều 21/11, tại trụ sở Quốc hội Campuchia ở thủ đô Phnom Penh, ngay sau lễ đón, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Chủ tịch Quốc hội Campuchia Samdech Khuon Sudary đã dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao hai nước tiến hành hội đàm.
(CLO) Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Vương quốc Campuchia, chiều 21/11, tại trụ sở Quốc hội Campuchia ở thủ đô Phnom Penh, thay mặt Nhà nước Campuchia, Chủ tịch Quốc hội Samdech Khuon Sudary đã trao tặng Huân chương Công trạng hạng Đại Thập tự của Nhà nước Campuchia cho Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn.
(CLO) Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế, cũng như chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các vùng biển được xác lập phù hợp với Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982).
(CLO) Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đề nghị các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Hàn Quốc coi Việt Nam là điểm đến chiến lược cho xây dựng các trung tâm nghiên cứu và phát triển, ứng dụng công nghệ cao.
(CLO) Theo PGS.TS.BS Trịnh Thị Diệu Thường, trong bối cảnh y học hiện đại phát triển vượt bậc, xu hướng kết hợp giữa y học cổ truyền và y học hiện đại ngày càng được quan tâm, mở ra hướng đi mới trong việc nâng cao hiệu quả điều trị và giảm thiểu tác dụng phụ.
(CLO) Ngày 21/11, Tổ Công tác triển khai Đề án 06 của Chính phủ và Ban Chỉ đạo cải cách hành chính, chuyển đổi số, thực hiện Đề án 06 thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị Giao ban thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm Đề án 06 của Chính phủ trên địa bàn Thành phố.
(CLO) Hồi 00h15' ngày 21/11/2024, tại vũ trường New MDM ở địa chỉ Lô 26D, phường Đông Khê, quận Ngô Quyền, thành phố Hải Phòng, phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy - Công an thành phố chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng Công an thành phố tiến hành kiểm tra vũ trường New MDM.
(CLO) Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn, ngày 22/11, Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An đêm có mưa vài nơi, ngày nắng. Khu vực từ Hà Tĩnh và Quảng Bình mưa rào, cục bộ có nơi mưa to. Khu vực từ Quảng Trị đến Bình Định có mưa vừa, mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to và dông. Các khu vực khác có mưa rào và dông.
(CLO) Ngày 21/11, Hội Nông dân tỉnh Lạng Sơn đã tổ chức hội nghị Chủ tịch UBND tỉnh đối thoại với nông dân năm 2024 với chủ đề “Khơi dậy khát vọng làm giàu để phát triển đất nước phồn vinh hạnh phúc, phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh”.
(CLO) Sau 'lùm xùm' tại gói thầu “Cung cấp trang thiết bị dụng cụ an toàn phục vụ công tác sản xuất kinh doanh năm 2024”, mới đây, thêm những gói thầu của Công ty Điện lực Sơn La 'dính' kiến nghị của nhà thầu.
(CLO) Hồi 00h15' ngày 21/11/2024, tại vũ trường New MDM ở địa chỉ Lô 26D, phường Đông Khê, quận Ngô Quyền, thành phố Hải Phòng, phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy - Công an thành phố chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng Công an thành phố tiến hành kiểm tra vũ trường New MDM.
(CLO) Ngày 21/11, UBND xã Krông Năng, huyện Krông Pa (Gia Lai) cho biết, đã có báo cáo về việc bé gái 4 tuổi bị xâm hại tình dục tại buôn Ia Sóa, xã Krông Năng.
(CLO) Ngày 20/11, Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an có Thư khen gửi Công an TP Hà Nội về thành tích đấu tranh, triệt phá đường dây tội phạm xuyên quốc gia, sử dụng công nghệ cao hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân, phong tỏa số tài sản trị giá hơn 2.000 tỷ đồng.
(CLO) Ngày 20/11, Công an TP Kon Tum (tỉnh Kon Tum) cho biết, vừa bắt giữ thành công Trần Thành Long (SN 1967, trú xã Trung Hoà, huyện Chương Mỹ, TP Hà Nội) khi đối tượng vừa xuống sân bay Tân Sơn Nhất.
(CLO) Liên quan đến hành vi vi phạm trong công tác quản lý đất đai tại xã Phong Niên, huyện Bảo Thắng, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lào Cai đã ra Quyết định khởi tố bị can, thực hiện Lệnh bắt bị can để tạm giam, Lệnh khám xét nơi ở, nơi làm việc đối với 2 bị can để điều tra về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".
(CLO) Ngày 20/11, theo thông tin từ Viện Kiểm sát nhân nhân huyện An Lão (TP. Hải Phòng) cho biết, cơ quan CSĐT Công an huyện An Lão vừa tiến hành khởi tố vụ án, khởi tố bị can và tạm giam 2 đối tượng cướp tài sản để tiến hành điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.
(CLO) Sáng 20/11, thông tin từ Cơ quan CSĐT Công an tỉnh An Giang cho biết, vừa ra Quyết định khởi tố bị can và Lệnh bắt tạm giam đối với Nguyễn Văn Giỏi (SN 1991, Phó Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Nam Hào Kiệt) để điều tra, làm rõ hành vi vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng.