Kiềm chế lĩnh vực sản xuất chip của Trung Quốc

Đề xuất hạn chế của Washington sẽ mở rộng lệnh cấm bán các hệ thống tiên tiến nhất cho Trung Quốc, nhằm ngăn cản kế hoạch trở thành quốc gia dẫn đầu thế giới về sản xuất chip của Trung Quốc.

Nếu Hà Lan đồng ý với đề xuất này của Mỹ, họ sẽ mở rộng đáng kể phạm vi và loại thiết bị sản xuất chip hiện bị cấm nhập khẩu vào Trung Quốc, có khả năng giáng một đòn nghiêm trọng vào các nhà sản xuất chip Trung Quốc từ Công ty Quốc tế Sản xuất chất bán dẫn Thượng Hải (SMIC) đến Công ty Hua Hong Semiconductor.

Theo Bloomberg, các quan chức Mỹ đang vận động các đối tác Hà Lan của họ ngăn cấm ASML bán một số hệ thống in thạch bản cực tím sâu đời cũ hoặc DUV. Những chiếc máy này là thế hệ đi sau tiên tiến nhưng vẫn là phương pháp phổ biến nhất để tạo ra một số loại chip kém tiên tiến hơn được dùng cho ô tô, điện thoại, máy tính và thậm chí cả robot.

Biên lai lưu ký Mỹ của ASML mở rộng mức lỗ lên tới 8,3%, mức giảm trong ngày lớn nhất kể từ tháng 3/2020, theo báo cáo ban đầu của Bloomberg. Cổ phiếu của Nikon, một đối thủ nhỏ hơn của công ty Hà Lan trong lĩnh vực công nghệ sản xuất chip, đã giảm tới 8,6% tại Tokyo – trên đà tiến đến mức giảm mạnh nhất trong gần 2 năm qua. SMIC và Hua Hong cũng giảm hơn 1% trong phiên giao dịch đầu giờ tại Hong Kong hôm 6/7.

Vấn đề này nảy sinh trong chuyến thăm của Thứ trưởng Thương mại Mỹ Don Graves đến Hà Lan và Bỉ vào cuối tháng 5 và đầu tháng 6 để thảo luận về các vấn đề chuỗi cung ứng. Trong chuyến đi đó, ông Graves cũng đã đến thăm trụ sở của ASML tại Veldhoven và gặp Giám đốc điều hành Peter Wennink.

Chính phủ Hà Lan vẫn chưa đồng ý với bất kỳ hạn chế bổ sung nào đối với xuất khẩu của ASML sang các nhà sản xuất chip Trung Quốc, điều này có thể làm tổn hại đến quan hệ thương mại của nước này với Trung Quốc, người dân cho biết. ASML đã không thể vận chuyển các hệ thống in thạch bản cực tím, hoặc EUV tiên tiến nhất của mình, có giá khoảng 160 triệu euro/chiếc cho Trung Quốc vì công ty không thể xin được giấy phép xuất khẩu từ chính phủ Hà Lan.

Việc Mỹ thúc đẩy ASML diễn ra khi Tổng thống Joe Biden đang cân nhắc việc nới lỏng một số thuế quan từ thời Trump đối với hàng tiêu dùng từ Trung Quốc. Trong khi Trung Quốc có thể hoan nghênh một động thái như vậy vào thời điểm quan hệ căng thẳng giữa hai cường quốc, chính quyền của ông Biden vẫn tiếp tục nỗ lực của người tiền nhiệm nhằm hạn chế Trung Quốc tiếp cận công nghệ của Mỹ.

Bộ Thương mại Hoa Kỳ và Bộ Ngoại giao Hà Lan từ chối bình luận.

“Cuộc thảo luận này không hề mới. Không có quyết định nào được đưa ra và chúng tôi không muốn suy đoán hoặc bình luận về những tin đồn, ”một phát ngôn viên của ASML cho biết.

Tạo sức ép từ nhiều phía

Việc ASML thống trị thị trường thiết bị in thạch bản đồng nghĩa với việc việc Trung Quốc tiếp tục cắt đứt quyền tiếp cận với các sản phẩm của mình. Điều này sẽ làm suy yếu tham vọng của quốc gia châu Á trong việc tự sản xuất các linh kiện điện tử quan trọng hơn.

Alex Capri, một nhà nghiên cứu của Quỹ Hinrich có trụ sở tại châu Á, cho biết: “Thị phần của Trung Quốc trên thị trường thiết bị chip toàn cầu là không đáng kể, cho biết việc sản xuất chip là“ điểm nghẽn ”trong kế hoạch tăng trưởng cơ bán dẫn của Trung Quốc.

Các quan chức Mỹ cũng đang cố gắng gây áp lực lên Nhật Bản để ngừng vận chuyển công nghệ tương tự cho các nhà sản xuất chip Trung Quốc, một trong những nguồn tin cho biết. Nikon của Nhật Bản cạnh tranh với ASML trong lĩnh vực này.

Theo Founder Securities có trụ sở tại Trung Quốc, ASML đã bán được 81 hệ thống ArFi vào năm 2021, so với 4 hệ thống từ Nikon, mang lại cho công ty Hà Lan 95% thị phần.

Vào tháng 6, Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte cho biết ông phản đối việc xem xét lại quan hệ thương mại với Trung Quốc và kêu gọi EU phát triển các chính sách của riêng mình đối với Bắc Kinh. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Hà Lan sau Đức và Bỉ.

ASML cũng đang cáo buộc một công ty công nghệ Trung Quốc được hỗ trợ bởi chính phủ nước này có khả năng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ .

Các nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm ngăn chặn xuất khẩu thiết bị sản xuất chip bắt đầu dưới thời chính quyền Trump. Washington đã gây sức ép với Chính phủ Hà Lan để ngăn chặn việc bán các hệ thống in thạch bản của EUV, vốn được yêu cầu để sản xuất các chất bán dẫn tinh vi nhất và trong đó ASML độc quyền.

Các nhà sản xuất thiết bị chip lớn của Mỹ bao gồm Applied Materials Inc. và Lam Research Corp. đã bị cấm bán một số sản phẩm tiên tiến nhất định cho SMIC do lo ngại về an ninh quốc gia. Lệnh cấm DUV tiềm năng có thể ảnh hưởng nhiều hơn đến SMIC và các công ty khác ở Trung Quốc.

Johnson Wang, một nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Đài Loan cho biết: “Thiết bị in thạch bản là thiết bị khó thay thế nhất đối với Trung Quốc khi sản xuất chất bán dẫn. Nếu không có thiết bị in thạch bản DUV của nước ngoài, sự phát triển của ngành công nghiệp chip của Trung Quốc có thể bị dừng lại”.

Sơn Tùng (Theo Bloomnerg)