Chiều 13/9/2021, tại chương trình Phiên họp thứ 3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long trình bày Báo cáo của Chính phủ về tình hình thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và ban hành văn bản quy định chi tiết năm 2021.

Đặc biệt, đề cập đến kết quả xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết, Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết, tính từ ngày 01/10/2020 đến ngày 26/8/2021, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ có nhiệm vụ xây dựng, ban hành 99 văn bản quy định chi tiết. Đến nay, đã ban hành 91/99 văn bản. Bên cạnh đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ còn có nhiệm vụ xây dựng, ban hành 55 văn bản quy định chi tiết 05 luật có hiệu lực từ ngày 01/01/2022.

Về chất lượng của văn bản quy định chi tiết thông qua công tác thẩm định, kiểm soát thủ tục hành chính và kiểm tra, xử lý văn bản, Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho biết, từ tháng 10/2020 đến tháng 7/2021, Bộ Tư pháp đã kiểm tra theo thẩm quyền 3.393 văn bản, phát hiện và có kết luận, kiến nghị xử lý đối với 69 văn bản trái pháp luật về thẩm quyền, nội dung, 05 văn bản không phải là văn bản QPPL nhưng có chứa quy phạm pháp luật. Trong số văn bản trái pháp luật đã phát hiện, không có văn bản quy định chi tiết.

Về việc xem xét, xử lý trách nhiệm người đứng đầu cơ quan cấp dưới để xảy ra chậm, nợ ban hành trong việc ban hành văn bản quy định chi tiết, Bộ trưởng nhấn mạnh, Về phía Chính phủ, tại các phiên họp, Thủ tướng Chính phủ đã xem xét, nhắc nhở trực tiếp các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ để xảy ra tình trạng chậm ban hành văn bản quy định chi tiết, xác định đó là một trong những tiêu chí để lấy phiếu tín nhiệm đối với các thành viên của Chính phủ. Nhiều Bộ trưởng đã trực tiếp chỉ đạo công tác xây dựng pháp luật. Tại các cuộc họp giao ban của các bộ tiếp tục dành nhiều thời gian cho công tác xây dựng pháp luật, tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của đơn vị, cá nhân trong công tác xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Bộ trưởng Bộ Tư pháp cũng chỉ ra một số hạn chế, bất cập như công tác triển khai thi hành luật, pháp lệnh trong một số trường hợp còn chưa kịp thời, hiệu quả chưa cao. Việc ban hành văn bản quy định chi tiết để có hiệu lực đồng thời với văn bản được quy định chi tiết vẫn chưa được thực hiện triệt để, vẫn còn tình trạng chậm, nợ ban hành văn bản quy định chi tiết. Công tác phối hợp trong xây dựng văn bản pháp luật giữa các bộ, ngành chưa thực sự chặt chẽ, hiệu quả. Việc tuyên truyền, phổ biến các quy định của Hiến pháp, luật, pháp lệnh trong một số lĩnh vực đôi khi thực hiện chưa kịp thời, hiệu quả chưa cao.

Thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Tư pháp nhấn mạnh cần tiếp tục xác định việc triển khai thi hành Hiến pháp là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên. Ưu tiên xây dựng, trình các dự án luật, pháp lệnh thuộc Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021 và 2022, nhất là các dự án luật để thể chế hóa các Văn kiện Đại hội XIII, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư, kinh doanh và tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, nhất là trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp. Tổ chức thi hành kịp thời, hiệu quả các luật, pháp lệnh. Tiếp tục nghiên cứu xây dựng, ban hành 63 văn bản quy định chi tiết.

Trong quá trình xây dựng, ban hành luật, pháp lệnh, nghị quyết thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đề xuất chủ động nghiên cứu, rà soát kỹ hệ thống pháp luật để tham mưu kịp thời hoàn thiện môi trường pháp lý, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong đầu tư, kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của Nhân dân.

 Trong giai đoạn soạn thảo cần phát huy tinh thần trách nhiệm, tránh lợi ích cục bộ; kiểm soát chặt chẽ các quy định, thủ tục hành chính gây phiền hà, khó khăn cho doanh nghiệp, người dân; chú trọng việc lấy ý kiến rộng rãi của đông đảo tầng lớp nhân dân, nhất là đối tượng chịu sự tác động của văn bản; xác định rõ các nội dung giao quy định chi tiết tại dự thảo luật, pháp lệnh, nghị quyết; chuẩn bị đầy đủ các dự thảo văn bản quy định chi tiết trình kèm theo khi trình dự án, dự thảo luật, pháp lệnh, nghị quyết.

Trong quá trình xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết cần tập trung nguồn lực để tổ chức soạn thảo, trình bảo đảm đúng tiến độ, thời hạn; áp dụng nguyên tắc một văn bản để quy định chi tiết nhiều nội dung được giao.