Phát biểu khai mạc Diễn đàn, đồng chí Trần Thị Lan - Quyền Tổng Biên tập Tạp chí Người Làm Báo cho biết, trong bối cảnh hiện nay, việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng môi trường văn hoá trong cơ quan báo chí” là hoạt động rất có ý nghĩa đối với các cơ quan báo chí và những người làm báo để hiện thực hóa mục tiêu “Xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại” theo Văn kiện Đại hội XIII của Đảng và triển khai chỉ đạo của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc, cuối năm 2021 vừa qua. Và cũng đúng theo tinh thần của Ban Tuyên giáo Trung ương, đó là giá trị tốt đẹp của văn hóa là cội nguồn sức mạnh, giúp dân tộc Việt Nam trường tồn.

Với sứ mệnh vẻ vang của người chiến sĩ xung kích trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, mỗi người làm báo cần xác định rõ trách nhiệm của mình trong việc gìn giữ, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, thắp lên ngọn lửa tri thức và lòng nhân ái trong toàn xã hội.

"Có thể khẳng định thời gian qua, vị trí, vai trò, trách nhiệm của báo chí cách mạng Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc là vô cùng quan trọng; mỗi cán bộ, phóng viên, biên tập viên và người làm báo trong cơ quan báo chí là tấm gương điển hình cho sự nghiệp đó, do đó việc phát huy tinh thần văn hóa báo chí ở mỗi cơ quan báo chí, mỗi người làm báo đã và đang đóng vai trò quan trọng giúp cho cơ quan báo chí nâng cao hiệu quả trong quá trình hoạt động nghiệp vụ của đơn vị mình, phục vụ tốt sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc", đồng chí Trần Thị Lan nhấn mạnh.

Đồng chí Trần Thanh Lâm - Uỷ viên Đảng đoàn Hội Nhà báo Việt Nam, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương cho rằng, Diễn đàn và ký kết thi đua "Xây dựng môi trường văn hoá trong cơ quan báo chí và văn hoá của người làm báo Việt Nam" được tổ chức trong bối cảnh rất ý nghĩa - đúng vào ngày thành lập của Hội nhà báo Việt Nam - ngôi nhà chung của giới báo chí cả nước và hướng tới Kỷ niệm 98 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam. Theo đồng chí Trần Thanh Lâm, lãnh đạo Đảng và Nhà nước khi nói đến báo chí luôn dành sự quan tâm, tình cảm đặc biệt. Trong các văn kiện của Đại hội không bao giờ là không nhắc đến báo chí, nghị quyết Đại hội XIII của Đảng có nhắc đến xây dựng hệ thống báo chí cách mạng phải chuyên nghiệp, hiện đại và nhân văn. Yếu tố nhân văn - con người và văn hoá luôn được đề cao và đặt lên hàng đầu. 

Vì lẽ đó, ngày 21/6/2022, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ TT&TT, Hội Nhà báo Việt Nam và Báo Nhân dân đã chính thức phát động phong trào thi đua xây dựng môi trường văn hoá trong các cơ quan báo chí và xây dựng văn hoá người làm báo. Nhìn lại 1 năm, có thể thấy đây là phong trào thi đua có ý nghĩa, có sức lan toả và đang được các cơ quan báo chí và người làm báo trong cả nước tích cực hưởng ứng. Theo báo cáo nhanh, nhiều cơ quan báo chí, tạp chí đã tổ chức ký cam kết thi đua, phát động trong tập thể cán bộ công nhân viên, phóng viên, người làm báo trong đơn vị mình - đó là một niềm vui rất lớn.

"Hôm nay 13 cơ quan tạp chí cùng ngồi với nhau từ sáng kiến của 3 cơ quan tạp chí là Người làm báo, Cơ khí Việt Nam và Giao thông Vận tải tổ chức Diễn đàn và ký kết dưới sự bảo trợ của Hội Nhà báo Việt Nam - đây là điều chúng tôi vô cùng phấn khởi thể hiện một sự quyết tâm và khí thế cao", đồng chí Trần Thanh Lâm chia sẻ.

Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Lưu Đình Phúc - Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ TT&TT cho biết, buổi lễ hôm nay đánh dấu sự hưởng ứng với một phong trào lớn trong làng báo, khẳng định nỗ lực vượt lên khó khăn mà mỗi tạp chí đang đối mặt. 

Ở góc độ quản lý, cơ quan chỉ đạo cũng như cơ quan quản lý đặc biệt quan tâm đến mảng tạp chí, khi quy hoạch báo chí diễn ra nhiều cơ quan báo xuống tạp chí hoặc sáp nhập với nhau đã phát sinh nhiều vấn đề - đó cũng là một nỗi trăn trở lớn. Trong bối cảnh khó khăn như hiện nay thì tạp chí càng có nhiều thách thức hơn so với báo. Song, không phải vì thế mà chùn bước.

Cục trưởng Cục Báo chí cho rằng, văn hoá luôn được nói đến là phạm trù mang tính dân tộc, đại chúng và khoa học - để phát huy điều này báo chí cũng như tạp chí phải coi đó như một phương pháp luận - làm sao để tác phẩm luôn mang tính dân tộc trong bối cảnh hội nhập, lan toả trong công chúng và mang tính khoa học. Khoa học ở đây liên quan đến chuyển đổi số trong quản trị toà soạn.

"Nói đến văn hoá của cơ quan báo chí, văn hoá người làm báo theo quan điểm của tôi cần xử lý tốt 5 mối quan hệ: Đó là mối quan hệ giữa báo chí và công chúng; giữa báo chí và tổ chức cá nhân; giữa báo chí trong mối quan hệ về chính trị pháp luật và đạo đức, trong mối quan hệ giữa phóng viên và lãnh đạo và mối quan hệ giữa phóng viên với nhau. Nếu xử lý hài hoà tất cả những mối quan hệ này sẽ thành công trong việc xây dựng môi trường văn hoá trong cơ quan báo chí nói chung và tạp chí nói riêng", đồng chí Lưu Đình Phúc nhấn mạnh.

Phát biểu đáp từ, đồng chí Nguyễn Văn Hường - Tổng Biên tập Tạp chí Giao thông Vận tải khẳng định, sau buổi tọa đàm hôm nay, lãnh đạo các cơ quan tạp chí sẽ đem tinh thần, ý kiến chỉ đạo của các đồng chí lãnh đạo vào triển khai thực hiện hiệu quả Kế hoạch 154 của Ban Tuyên giáo Trung ương và Quyết định 70A của Hội Nhà báo Việt Nam về Phong trào "Xây dựng môi trường văn hoá trong các cơ quan báo chí". Tuỳ từng chức năng nhiệm vụ của cơ quan mình sẽ chuyển hoá 6 tiêu chí văn hoá của cơ quan báo chí và 6 tiêu chí của người làm báo để làm sao phát huy hiệu quả hoạt động của từng cơ quan báo chí và người làm báo trong nhiệm vụ vẻ vang của mình.

Trong khuôn khổ buổi lễ, Lễ ký kết được tiến hành với 13 cơ quan tạp chí cam kết xây dựng môi trường văn hoá trong các cơ quan báo chí. Duy trì thường xuyên liên tục tạo thành nề nếp, để từ đó tạo nên nhiều tác phẩm báo chí có chất lượng, giàu giá trị văn hoá tốt đẹp, góp phần khơi dậy, định hướng những dòng chảy văn hoá tích cực trong đời sống xã hội của đất nước.

Tiếp theo Lễ ký kết, các đại biểu tham gia thảo luận và trao đổi về chương trình hành động xây dựng môi trường văn hoá trong các cơ quan báo chí cũng như những kiến nghị giải pháp nhằm xây dựng môi trường văn hoá trong cơ quan báo chí và nâng cao văn hoá của người làm báo.

Các đại biểu đều nhất trí với quan điểm: Văn hoá phải từ mỗi người làm báo, xây dựng văn hoá là xây dựng con người; hôm nay là dịp trao đổi những kinh nghiệm hay và cách làm thiết thực cần được lan toả. Các đại biểu nhắc đến sự đồng thuận, vai trò của người đứng đầu, văn hoá thể hiện trong tác nghiệp, trong kiểm soát nghiệp vụ, thực thi đạo đức nghề nghiệp, trong xây dựng nhân cách. Văn hoá của người làm báo phải được rèn giũa, truyền đạt cho lớp kế cận, tạo ra sự phát triển bền vững. Nếu viết sai do nghiệp vụ kém hay do trục lợi cá nhân sẽ làm mai một đi văn hoá người làm báo, suy giảm uy tín, thương hiệu của cơ quan báo chí. Phản ánh sự thật phải vì cộng đồng, công chúng muốn biết mọi thứ nhưng báo chí không phải lúc nào cũng chạy theo những điều công chúng muốn biết.

Nhà báo Dương Thanh Bình - Tổng Biên tập Tạp chí Cơ khí Việt Nam cho biết, với mục tiêu tạo dựng một môi trường làm việc tích cực, năng động, sáng tạo; đồng thời, nâng cao ý thức, trách nhiệm của đội ngũ đảng viên và cán bộ, phóng viên, người lao động phát huy vai trò của các tổ chức, đoàn thể cơ quan trong xây dựng lề lối, nền nếp làm việc khoa học, trật tự, kỷ cương, phong cách ứng xử chuẩn mực, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng hoạt động của cơ quan, Tạp chí Cơ khí Việt Nam đã ban hành Kế hoạch “Xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan”. Trong đó, tập trung xây dựng môi trường văn hóa với các nội dung như: Xây dựng văn hóa giờ giấc làm việc; văn hóa giao tiếp, ứng xử; văn hóa trang phục; văn hóa bài trí nơi làm việc;  văn hóa hội họp; văn hóa nhận xét, đánh giá, góp ý, phê bình…

Ngoài ra, Tạp chí tổ chức đào tạo, bồi dưỡng, qua đó từng bước xây dựng đội ngũ cán bộ, phóng viên, nhân viên có trình độ, có phong cách làm việc chuyên nghiệp, có khả năng làm chủ công nghệ mới trong mọi hoạt động, đặc biệt là công nghệ báo chí hiện đại; nâng cao tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, phóng viên, trong việc thực hành tiết kiệm, chống lại các biểu hiện lãng phí, tiêu cực.

Đánh giá văn hoá là sự kết tinh qua nhiều năm, nhiều thế hệ, nhà báo Nguyễn Thùy Dương - Tổng Biên tập Tạp chí Thương gia cho rằng, mỗi dân tộc, mỗi cơ quan, đơn vị đều có những văn hoá riêng trên cơ sở những nguyên tắc chung, Tạp chí Thương gia luôn muốn tạo ra một môi trường làm việc khoa học, chuyên nghiệp, tôn trọng con người. Tính nhân văn không chỉ giữa người với người mà còn thể hiện trong những bài viết, những góc nhìn có văn hoá, viết về cái xấu, sự vi phạm cũng phải trên tinh thần xây dựng...

Tại Lễ ký kết, đồng chí Vũ Thị Hà - Trưởng Ban Công tác Hội chia sẻ, Ban Công tác Hội là đơn vị trực tiếp theo dõi các chi hội, các tạp chí, chúng tôi có thể khẳng định đây là diễn đàn hết sức sáng tạo và ý nghĩa.

Theo đồng chí Vũ thị Hà, 12 tiêu chí được Hội Nhà báo Việt Nam ban hành là những nội dung rất thiết thực đối với hoạt động báo chí. Thực hiện được 12 tiêu chí ấy sẽ thúc đẩy, lan tỏa sự tham gia tích cực của các tập thể, từng cá nhân trong thực hiện nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền về văn hóa, tạo ra các sản phẩm báo chí giàu chất văn hóa, lan tỏa những giá trị tốt đẹp của văn hóa, đạo đức, lòng nhân ái, góp phần xây dựng con người có nhân cách và xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh.

Mỗi người làm báo cần xác định rõ trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; thắp lên ngọn lửa tri thức và lòng nhân ái trong toàn xã hội. Mỗi cơ quan báo chí phải là một tấm gương đi đầu trong xây dựng văn hóa công sở và văn hóa cơ quan.

Kết luận Diễn đàn, đồng chí Lưu Đình Phúc cho rằng, những nội dung hôm nay được chia sẻ rất sâu sắc. Với tư cách là cơ quan quản lý nhà nước cùng với chỉ đạo của Hội Nhà báo Việt Nam, cơ quan báo chí văn hoá, người làm báo có văn hoá cần làm tốt một số nội dung như: Thực hiện đúng tôn chỉ mục đích, tin bài chuyên sâu, chuyên ngành; tạp chí theo đúng nghĩa, có quy trình, quy định trong quản trị toà soạn, quản trị xuất bản, quản trị nhân sự, tài chính. Quy định về đạo đức công vụ, tạo bầu không khí làm việc dân chủ, thân thiện, xây dựng văn hoá chia sẻ, giải quyết tốt mâu thuẫn nhỏ, người đứng đầu phải gương mẫu vun vén cho cái chung.

Đồng chí Lưu Đình Phúc nhấn mạnh đến hoạt động tác nghiệp khách quan vì lợi ích chung, cần luôn cân nhắc các yếu tố chính trị pháp lý đối ngoại, đấu tranh chống tiêu cực phản biện chính sách phải đi đến cùng, đấu tranh hướng tới giá trị nhân văn vì con người.

Hoà Giang - Sơn Hải