Trong đó, bất động sản là một trong những lĩnh vực chủ lực thu hút dòng vốn này. Sau khi dịch bệnh được kiểm soát vào năm 2022, dòng vốn FDI đầu tư vào bất động sản bắt đầu quay trở lại, ghi nhận ở mức 4,5 tỷ USD, tăng 26% so với năm trước.

Ông Nguyễn Anh Tuấn - Phó Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng: Các nhà đầu tư nước ngoài hiện vẫn rất quan tâm với thị trường bất động sản Việt Nam, nhất là bất động sản công nghiệp, du lịch và nghỉ dưỡng.

+ Ông có đánh giá thế nào về dòng vốn FDI đầu tư vào lĩnh vực bất động sản tại Việt Nam, trong giai đoạn trước và sau khi đại dịch COVID-19 xuất hiện?

- Theo ghi nhận của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thu hút FDI vào lĩnh vực bất động sản có xu hướng tăng trưởng rất rõ rệt. Từ mức tổng vốn đầu tư đạt 671 triệu USD vào năm 2010, thì đến năm 2018 đã tăng lên gấp gần 10 lần, đạt 6,61 tỷ USD, chiếm 18,6% tổng vốn đăng ký của cả nước.

Trong giai đoạn dịch bệnh bùng phát (2019 - 2021), dòng vốn FDI chảy vào tất cả các ngành đều có xu hướng giảm đi, tổng vốn đăng ký FDI vào lĩnh vực bất động sản cũng giảm so với những năm trước.

Cụ thể, năm 2019, tổng vốn đăng ký FDI vào lĩnh vực bất động sản đạt 3,88 tỷ USD, giảm 41% so với năm 2018, năm 2021 đạt 2,64 tỷ USD, giảm khoảng 37% so với năm 2020.

Sau khi dịch bệnh được kiểm soát vào năm 2022, dòng vốn FDI đầu tư vào bất động sản bắt đầu quay trở lại, ghi nhận ở mức 4,5 tỷ USD, tăng 26% so với năm trước.

Lũy kế đến nay, thu hút FDI cả nước đạt hơn 440,5 tỷ USD, trong đó đầu tư vào lĩnh vực bất động sản đạt 66,4 tỷ USD, chiếm 15,1% tổng vốn đầu tư. Bất động sản là lĩnh vực đứng thứ hai về thu hút đầu tư, sau lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo.

Trong đó, đã có 48 quốc gia/vùng lãnh thổ đầu tư vào lĩnh vực kinh doanh bất động sản, dẫn đầu đầu tư là Singapore, tiếp theo là Hàn Quốc, British Virgin Islands và Nhật Bản.

Về địa phương đã có 45 tỉnh/thành phố có đầu tư FDI vào lĩnh vực bất động sản, trong đó TP. Hồ Chí Minh dẫn đầu cả nước với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt trên 16 tỷ USD, chiếm 24,7% tổng vốn đầu tư, tiếp theo là Hà Nội, Bình Dương và Bà Rịa Vũng Tàu.

Về quy mô dự án, phần lớn doanh nghiệp FDI tham gia vào lĩnh vực bất động sản tại Việt Nam là doanh nghiệp có quy mô lớn, với hình thức ngày càng đa dạng và chất lượng hơn. Nhiều dự án FDI đầu tư vào lĩnh vực bất động sản có quy mô lên đến hàng tỷ USD.

+ Theo ông, những yếu tố thuận lợi nào đang tạo ra xung lực thu hút dòng vốn FDI vào bất động sản?

- Trên thực tế, Việt Nam có nhiều yếu tố tích cực thu hút vốn FDI nói chung và vốn FDI vào bất động sản nói riêng. Một số thuận lợi như chính trị ổn định, an toàn, vị trí địa lý chiến lược, thuận lợi, nằm ở trung tâm của khu vực, dễ dàng kết nối với các nền kinh tế lớn; Hệ thống luật pháp, chính sách về nhà ở và kinh doanh bất động sản thông thoáng và đang ngày càng được hoàn thiện.

Hệ thống cơ sở hạ tầng tiếp tục được chú trọng đầu tư, hoàn thiện. Hiện nay, Chính phủ đang triển khai quyết liệt kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 và kế hoạch đầu tư phục vụ phục hồi phát triển kinh tế - xã hội,

Trong đó sẽ tập trung đầu tư phát triển nhiều công trình hạ tầng quan trọng như: đường cao tốc, các trục ven biển, sân bay, cảng biển, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển ngành bất động sản.

Tính hấp dẫn trong đầu tư bất động sản tại Việt Nam tốt hơn các nước trong khu vực vì có khả năng sinh lời cao hơn cả thị trường Thái Lan, Hongkong và Singapore… vì giá nhà ở tại Việt Nam đang thấp hơn.

Mức độ đô thị hóa nhanh và tầng lớp trung lưu ngày càng tăng tại Việt Nam là điều kiện rất thuận lợi để phát triển thị trường bất động sản.

Việc thu hút nhiều dự án FDI trong lĩnh vực bất động sản giúp đa dạng hóa các loại hình bất động sản tại Việt Nam. Trong những năm gần đây, bất động sản công nghiệp, nhà ở và chung cư cao cấp, bất động sản nghỉ dưỡng, bất động sản chăm sóc sức khỏe... đã tăng lên rõ rệt bên cạnh loại hình truyền thống như bất động sản nhà ở.

+ Vậy còn khó khăn thì sao, thưa ông?

- Quả thật, hệ thống pháp luật về thị trường bất động sản chưa đồng bộ, rõ ràng và còn phức tạp, sửa đổi không kịp thời, như quy định về condotel (căn hộ và khách sạn), officetel (văn phòng và khách sạn) đến nay gần như vẫn chưa được giải quyết đáng kể.

Thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư, xây dựng, đấu thầu, đặc biệt là đất đai vô cùng phức tạp, dẫn đến việc thực hiện dự án đầu tư bị kéo dài.

Công tác quy hoạch còn nhiều bất cập, thiếu đồng bộ, nhất là tại những khu đô thị mới. Tín dụng bất động sản và hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp đang bị kiểm soát chặt chẽ.

+ Việt Nam còn ưu điểm nào khác có thể thu hút thêm vốn FDI vào bất động sản không, thưa ông?

- Hiện nay, nhiều nhà đầu tư nước ngoài vẫn đánh giá cao thị trường bất động sản Việt Nam, trước hết là dựa vào dân số hấp dẫn. Số lượng khách hàng tầng lớp trung lưu và thượng lưu ngày càng tăng, đi kèm với quá trình đô thị hóa nhanh tại các thành phố lớn, tất cả những yếu tố này tạo ra điểm hấp dẫn khi đầu tư vào phân khúc nhà ở.

Tiếp đến là phân khúc bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng, cùng một số phân khúc mới xuất hiện tại Việt Nam như bất động sản chăm sóc sức khỏe cũng đang là một triển vọng lớn của Việt Nam.

Hơn nữa, các nhà đầu tư nước ngoài cũng đang dành sự quan tâm đặc biệt tới bất động sản nhà ở và văn phòng. Xu hướng này đến từ nhu cầu của khách hàng ngày một cao trong khi giá thành vẫn hợp lý khi so sánh giá bất động sản ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM với các thị trường lân cận như Singapore, Thượng Hải, Thâm Quyến… hứa hẹn sẽ trở thành điểm sáng của ngành bất động sản trong thời gian sắp tới.

+ Để tiếp tục thu hút thêm vốn FDI vào thị trường bất động sản, theo ông, chúng ta cần phải cải thiện điều gì?

- Với những khó khăn tôi đã nêu ở trên, trước mắt, Việt Nam cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện các quy định về pháp lý về thị trường bất động sản, đặc biệt là loại hình bất động sản mới, như thành phố thông minh, bất động sản nghỉ dưỡng, bất động sản kết hợp với chăm sóc sức khỏe, condotel, officetel… phù hợp với thông lệ quốc tế.

Đồng thời, tiếp tục tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh hấp dẫn, cạnh tranh, thông thoáng, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về chính sách để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, điều hành linh hoạt, đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ, đáp ứng nhu cầu dòng vốn tín dụng phục vụ phát triển thị trường bất động sản. Tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, người mua nhà và nhà đầu tư được nhanh chóng tiếp cận nguồn vốn tín dụng. Giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ thị trường bất động sản.

Cơ quan chức năng cần khẩn trương ban hành và nâng cao chất lượng công tác quy hoạch để đảm bảo phân bố hợp lý, tương ứng với sự phát triển của cơ sở hạ tầng. Tiếp tục hoàn thiện và nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng nói chung và cơ sở hạ tầng giao thông nói riêng để tạo nền tảng cho sự phát triển của thị trường bất động sản.

Việt Nam cũng cần chủ động thu hút đầu tư có chọn lọc, hướng đến các nhà đầu tư có năng lực tài chính tốt, đồng thời đề cao trách nhiệm của nhà đầu tư đối với môi trường, xã hội trong quá trình đầu tư tại Việt Nam.

Ngoài ra, chúng ta cần thực hiện nghiêm túc và hiệu quả công tác cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho các dự án FDI vào lĩnh vực bất động sản nhằm lựa chọn các dự án có chất lượng phù hợp, tránh dự án đầu tư ảo, dự án chậm triển khai.

+Xin chân thành cảm ơn ông!

Trần Định (Thực hiện)