Báo Nhà báo và Công luận nhận được phản ánh của người dân về việc Chủ đầu tư “Dự án Xây dựng khu trưng bày gốm sứ và dịch vụ phục vụ khách tham quan làng nghề Bát Tràng” (tại khu vực Đầm Bề, xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm, TP. Hà Nội) là Liên danh Công TNHH Sản xuất gốm sứ và du lịch Bát Tràng – Công ty TNHH xuất nhập khẩu Xuân Thủy (địa chỉ tại xóm 5, thôn Giang Cao, xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm, TP. Hà Nội) có nhiều dấu hiệu vi phạm pháp luật về môi trường. Cụ thể, chủ đầu tư đã dùng nhiều mét khối đất thải, chất thải không rõ nguồn gốc để tiến hành san lấp mặt bằng dự án thuộc khu vực Đầm Bề, xã Bát Tràng.

Quá trình thâm nhập thực tế, phóng viên nhận thấy  phản ánh của người dân là có cơ sở, khi tại khu đất thuộc dự án trên, chủ đầu tư đã mua một lượng đất lớn để tiến hành san lấp mặt bằng. Trong đó, có nhiều khối đất, bùn màu đen lẫn rác thải bốc mùi hôi thối, nguy cơ gây ô nhiễm nghiêm trọng nguồn nước ngầm.

Để tìm hiểu rõ hơn về sự việc trên, phóng viên đã liên hệ với Chủ tịch UBND xã Bát Tràng – ông Phạm Văn May. Trong buổi làm việc, ông May tỏ ra thờ ơ, vô trách nhiệm với sự việc. Ông May cho biết: “Đây đúng là dự án của Liên danh Công ty TNHH sản xuất gốm sứ và du lịch Bát Tràng, chỗ nhà Thủy Toan đấy. Hiện dự án đã được cấp phép xây dựng rồi, hôm trước UBND huyện cũng có kiểm tra trước khi cấp phép. Còn việc người ta san lấp bằng đất gì xã không biết, anh ra hỏi doanh nghiệp chứ...”.

Tiếp đó, phóng viên đã liên hệ với đại diện Chủ đầu tư dự án là bà Nguyễn Thị Toan. Tại buổi làm việc, bà Toan phủ nhận việc mua đất về san lấp mặt bằng dự án. Tuy nhiên, khi phóng viên đưa ra hình ảnh, video về việc dự án đang san lấp bằng nhiều đất thải, đất lẫn rác thải thì bà Toan lại cho rằng: “Khi tiếp nhận dự án trên bề mặt toàn gạch đá không trồng được cây nên chị có mua một số đất trải trên bề mặt để trồng cây. Người này bán, người kia chở xe chị không quan tâm, lấy đất ở đâu chị không quan tâm đến cái đó”.

Sau khi báo Nhà báo và Công luận phản ánh sự việc tới UBND huyện Gia Lâm, đơn vị này đã chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) chủ trì, phối hợp cùng UBND xã Bát Tràng tiến hành kiểm tra, xác minh.

Ngày 13/5/2018, UBND huyện Gia Lâm đã có văn bản số 1072/UBND-TN&MT phản hồi báo Nhà báo và Công luận trong đó cho biết: Trong văn bản có nêu ý kiến của chủ đầu tư dự án tại biên bản làm việc ngày 9/5/2019: “Sau khi có thông báo khởi công dự án ngày 11/12/2018 gửi UBND xã Bát Tràng, chủ dự án đã thực hiện san gạt mặt bằng và đổ bổ sung đất phục vụ việc trồng cây do diện tích trồng cây của dự án lớn. Khối lượng đất đổ khoảng 50m3. Về nguồn gốc loại đất đổ vào khu vực dự án, chủ dự án không nắm rõ nguồn gốc, việc mua bán đất không lập thành giấy tờ. Hiện nay, cây trồng trên đất vẫn phát triển bình thường”.

Như vậy, việc chủ đầu tư dự án đã thừa nhận việc mua đất không rõ nguồn gốc, không lập giấy tờ. Điều đó, cho thấy việc đổ nhiều đất thải vào dự án đã được chủ đầu tư phó mặc cho đơn vị vận chuyển và bán đất. Không nắm rõ về nguồn gốc đất, không lập giấy tờ mua bán, không quan tâm đến việc thi công san lấp mặt bằng của dự án thì chủ đầu tư liệu có biết đất là bẩn hay sạch và khối lượng chính xác?

Văn bản của UBND huyện Gia Lâm cũng cho biết: “Trước khi thực hiện rào ranh giới khu đất, chủ dự án đã phát hiện có hiện tượng đổ trộm chất thải làng nghề (sản phẩm hư hỏng lẫn rác thải sinh hoạt, bùn lắng cặn) vào khu vực dự án và liền kề xung quanh khu vực dự án. Chủ dự án cho rằng chất thải làng nghề Bát Tràng có thể tận dụng san nền mà không cần qua xử lý. Chủ dự án đề nghị cơ quan chức năng phân tích đất, trường hợp đất là chất thải làm ảnh hưởng đến môi trường, chủ dự án hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật và khắc phục hậu quả”.

 Phải chăng đây là sự trả lời “gian dối” cơ quan chức năng trong quá trình kiểm tra dự án này? Những chất thải làng nghề Bát Tràng có thể tận dụng san nền mà không cần qua xử lý, điều này đã vi phạm Thông tư số 08/2017/TT-BXD ngày 16/5/2017 của Bộ Xây dựng “Quy định về quản lý chất thải rắn xây dựng”, bởi chủ dự án không phân loại chất thải, không xử lý đã cho san lấp một cách ào ào tạo mặt bằng  dự án.

Ngày 9/5/2019, UBND huyện Gia Lâm đã tổ chức lấy mẫu đất để thực hiện phân tích theo quy chuẩn QCVN 07:2009/BTNMT – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về ngưỡng chất thải nguy hại. Kết quả phân tích sớm nhất có được sau 07 ngày.

UBND huyện Gia Lâm có chỉ đạo: Sau khi phân tích đất cho kết quả là chất thải nguy hại, có yếu tố ảnh hưởng đến môi trường, UBND huyện sẽ ban hành quyết định xử lý vi phạm hành chính theo quy định tại Điều 41 Nghị định số 33/2017/NĐ-CP ngày 3/4/2017 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước và khoáng sản.

Dư luận đang chờ câu trả lời và cách xử lý của UBND huyện Gia Lâm về vụ việc trên. Có thể, những khối đất thải, bùn thải kia được chủ dự án san lấp sẽ “thoát” được vi phạm “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về ngưỡng chất thải nguy hại”. Tuy nhiên, sẽ là tiền lệ xấu để nhiều cá nhân, doanh nghiệp tiến hành thi công san lấp mặt bằng một cách tùy tiện trước sự thiếu giám sát, quản lý chặt chẽ của cơ quan chức năng.

Nhà báo và Công luận sẽ tiếp tục thông tin.

Quốc Trần