Theo thống kê, trong năm 2019, ủy ban kiểm tra (UBKT) các cấp trong Đảng bộ tỉnh Đắk Nông đã tiếp nhận và xử lý 285 đơn thư tố cáo, phản ánh, trong đó cấp tỉnh 134 đơn; cấp huyện và đương đương 138 đơn; cấp cơ sở nhận 13 đơn. Qua phân loại, UBKT các cấp phải giải quyết theo quy trình là 26 đơn, trong đó cấp huyện giải quyết 17 đơn, cấp cơ sở giải quyết 9 đơn. Kết quả giải quyết, chưa có cơ sở kết luận giải quyết 6 đảng viên; tố sai 10 đảng viên; tố đúng và đúng một phần 17 đảng viên, trong đó kết luận có 12 đảng viên vi phạm, phải thi hành và đã thi hành kỷ luật 5 đảng viên. Nội dung đơn thư tố cáo tập trung nhiều trong lĩnh vực quản lý đất đai, bảo vệ rừng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; phẩm chất, đạo đức, lối sống; thiếu tinh thần trách nhiệm và công tác cán bộ…

Từ thực tiễn giải quyết đơn thư tố cáo đối với tổ chức đảng và đảng viên của UBKT các cấp trong thời gian qua cho thấy, tình hình đơn thư gửi về UBKT các cấp có chiều hướng tăng, diễn biến phức tạp, trong đó nội dung đơn thư tố cáo tập trung nhiều ở các lĩnh vực quản lý đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; công tác cán bộ… Nhiều trường hợp người gửi đơn thư tố cáo chưa nắm rõ quy định của Đảng và pháp luật Nhà nước dẫn đến gửi đơn thư tố cáo vượt cấp, gửi cùng lúc nhiều cấp, nhiều ngành, cá biệt có trường hợp mặc dù đã được UBKT Tỉnh ủy mời gặp, hướng dẫn để được cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết theo quy định nhưng vẫn nhiều lần gửi về UBKT Tỉnh ủy. Thực trạng đơn thư tố cáo giấu tên, mạo tên gửi đến UBKT các cấp chiếm tỷ lệ khá cao, nội dung đơn thư không vì mục đích xây dựng Đảng mà có ý đồ cá nhân, cố tình bịa đặt, vu khống, nhằm hạ bệ, giảm uy tín lẫn nhau, gây mất đoàn kết nội bộ…

Trong năm 2020 để làm tốt công tác giải quyết đơn thư tố cáo nhằm phục vụ tốt đại hội đảng các cấp, việc nâng cao trách nhiệm giải quyết đơn thư tố cáo đối với tổ chức đảng và đảng viên của cấp ủy và UBKT các cấp, nhất là trách nhiệm các đồng chí bí thư đứng đầu cấp ủy các cấp có vai trò rất quan trọng.

Các tổ chức đảng có thẩm quyền phải nâng cao trách nhiệm để giải quyết thực sự công tâm, khách quan, kịp thời, đúng nguyên tắc, phương châm, quy trình, thủ tục theo quy định của Đảng đối với các trường hợp đơn thư tố cáo tổ chức đảng và đảng viên; kết luận rõ đúng, sai, chính xác, cụ thể những trường hợp có khuyết điểm, vi phạm, nhất là những trường hợp liên quan đến nhân sự cấp ủy khóa mới và đại biểu đi dự đại hội đảng các cấp.

Trong đó, một vấn đề cần lưu ý là những trường hợp tố cáo tổ chức đảng, đảng viên thuộc thẩm quyền nhưng chưa xem xét, giải quyết được hoặc đang giải quyết nhưng không thể kết thúc trước khi khai mạc đại hội do không đủ thời gian theo quy định thì kịp thời báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của ban thường vụ cấp ủy cấp mình; đồng thời, báo cáo ủy ban kiểm tra cấp trên. Những trường hợp tố cáo có liên quan đến đại hội nhận được trong vòng 25 ngày làm việc đối với cấp ủy cơ sở và 30 ngày làm việc đối với cấp trên cơ sở trở lên tính từ ngày nhận được tố cáo đến ngày khai mạc đại hội thì chưa tiến hành giải quyết, nhưng phải tổng hợp đầy đủ, báo cáo ban thường vụ cấp ủy cấp mình, UBKT cấp trên và chuyển hồ sơ cho UBKT và ban thường vụ cấp ủy khóa mới xem xét, giải quyết.

Các cấp ủy đảng tăng cường sự chỉ đạo, hướng dẫn của UBKT cấp trên đối với UBKT cấp dưới trong công tác giải quyết đơn thư tố cáo; đồng thời, phối hợp chặt chẽ giữa UBKT với các cơ quan, tổ chức có liên quan để giải quyết tố cáo. Trong quá trình giải quyết tố cáo đối với tổ chức đảng và đảng viên, UBKT các cấp phải nghiêm túc thực hiện đúng phương pháp công tác đảng, tuân thủ nguyên tắc, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nghĩa là thực hiện đầy đủ quy trình nghiệp vụ, thủ tục trong kiểm tra Đảng đối với nội dung giải quyết đơn thư, tố cáo đối với tổ chức đảng và đảng viên.

Lực lượng chủ yếu của các tổ chức đảng trong giải quyết tố cáo là UBKT các cấp, vì thế cán bộ kiểm tra các cấp phải thường xuyên cập nhật, nắm chắc chính sách, pháp luật Nhà nước, đường lối, quy định của Đảng liên quan đến nội dung tố cáo nêu; nắm vững kiến thức nghiệp vụ chuyên môn kiểm tra và nghiệp vụ chuyên ngành liên quan đến nội dung tố cáo; đồng thời, phải có bản lĩnh chính trị, trung thực; khách quan, thận trọng, trong sáng trong quá trình được giao nhiệm vụ xem xét, giải quyết. Trong quá trình tiến hành thẩm tra, xác minh, UBKT các cấp phải thực hiện khách quan, kỹ lưỡng, chính xác công tâm các nội dung giải quyết; xử lý và đề nghị xử lý phải thấu tình, đạt lý, bảo đảm tính nghiêm minh để răn đe, giáo dục, ngăn chặn.

Cấp ủy và UBKT các cấp phải quan tâm chỉ đạo, đôn đốc thực hiện các kết luận, kiến nghị giải quyết; xem xét, xử lý kịp thời về mặt Đảng đối với đảng viên đồng bộ với xử lý chính quyền, tổ chức đảng vi phạm và người tố cáo sai sự thật với mục đích, động cơ xấu. Có như vậy, công tác này mới góp phần giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật Đảng, pháp luật của Nhà nước, hạn chế đơn thư vượt cấp, tái tố, giấu tên, nhất trong thời điểm hiện nay khi các tổ chức cơ sở đảng tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đảng hội Đảng bộ tỉnh, nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Trâm Anh