Theo đó, phần mềm gián điệp là những ứng dụng chạy nền cài đặt trên điện thoại, được sử dụng để theo dõi hoạt động của thiết bị và hoàn toàn có thể có mục đích xấu. Các phần mềm như vậy thường hoạt động khi người dùng không hề hay biết, do đó chúng hay được gọi là “stalkerware”.

Mặc dù có chức năng khác nhau, nhưng chúng cho phép truy cập thông tin thiết bị, tin nhắn SMS, hình ảnh, tin nhắn trực tuyến, định vị, và trong một số trường hợp, có thể ngầm ghi âm và quay hình người dùng.

Mặc dù việc cài đặt phần mềm gián điệp trên thiết bị của người dùng yêu cầu quyền truy cập vật lý, nhưng chúng có thể thực hiện nhanh chóng qua việc tải ứng dụng trực tiếp từ trang web của nhà phân phối.

Năm 2018, các sản phẩm của Kaspersky Lab đã phát hiện chương trình gián điệp trên 58.487 thiết bị di động - chứng tỏ mối đe dọa đang ở mức nghiêm trọng. Mặc dù việc xâm phạm quyền riêng tư như vậy rất phổ biến cũng như dễ thực hiện, tuy nhiên ở hầu hết các quốc gia, giải pháp cho tình trạng này vẫn còn mơ hồ.

Hiện tại, Kaspersky Lab đã phát triển tính năng mới cho phép cảnh báo người dùng KIS trên Android nếu phát hiện có chương trình gián điệp đang chạy trên thiết bị của họ.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu Kaspersky Lab cũng tiến hành nghiên cứu kỹ hơn về các phần mềm gián điệp. Báo cáo chỉ ra, những phần mềm tự giới thiệu có tính năng phát hiện chương trình theo dõi lại thường chứa những ứng dụng theo dõi người dùng. Nghiên cứu cho thấy, bên cạnh hành vi xâm phạm quyền riêng tư, các chương trình như vậy thường thiếu các biện pháp bảo vệ dữ liệu người dùng khi bị tấn công; 5/10 chương trình phát hiện gián điệp được phân tích đã vi phạm hoặc rất dễ bị tấn công bảo mật;...

Nghiên cứu mà Kaspersky Lab thực hiện cũng cho thấy phạm vi của ngành công nghiệp “phần mềm gián điệp”. Ngay cả những chương trình đã tuyên bố hoặc chính thức ngừng hoạt động vẫn tiếp tục được bán trên thị trường thông qua các kênh truyền thông xã hội chính thức và các mô hình nhượng quyền thương mại.

Alexey Firsh, chuyên gia bảo mật tại Kaspersky Lab cho biết: “Chúng tôi đang hướng đến những hoạt động mà một số tổ chức truyền thông và tổ chức phi Chính phủ (NGO) như Tổ chức biên giới điện tử (Electronic Frontier Foundation) đang làm để cải thiện quyền riêng tư và loại bỏ mối đe dọa mà phần mềm gián điệp gây ra trên khắp thế giới. Chúng tôi đã được truyền cảm hứng rất nhiều từ các hoạt động của họ. Hiện chúng tôi tiến hành gắn cờ đối với ứng dụng có chạy ngầm phần mềm gián điệp với thông báo cụ thể nhằm cảnh báo người dùng về các mối đe dọa. Chúng tôi tin rằng người dùng có quyền được biết...”

Bạn đọc có thể xem báo cáo đầy đủ về ứng dụng gián điệp tại securelist.com.

K.Giang