Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc vừa ký ban hành Quyết định số 15/2020/QĐ-TTg về thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch COVID-19.

Quyết định 15/2020/QĐ-TTg đã cụ thể hóa Nghị quyết 42/NQ-CP ngày 9/4/2020 của Chính phủ, theo đó, quy định rõ từng nhóm đối tượng, quy trình và thủ tục, trách nhiệm từng bộ, ban ngành và chính quyền địa phương trong thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân khi triển khai gói hỗ trợ 62.000 tỷ đồng.

Ngày 9/4/2020, Chính phủ ban hành Nghị quyết 42/NQ-CP về các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch COVID-19. Đây là Nghị quyết có ý nghĩa vô cùng lớn trong việc bảo đảm an sinh xã hội, góp phần giữ vững ổn định xã hội trong bối cảnh dịch COVID-19 có diễn biến phức tạp và có xu hướng kéo dài, gây ảnh hưởng lớn đến đời sống của người dân. Tuy nhiên, vừa qua, quá trình triển khai gói hỗ trợ ở các cấp địa phương vẫn đang tắc do chưa có hướng dẫn cụ thể.

Theo Quyết định 15/2020/QĐ-TTg, người lao động tạm hoãn hợp đồng lao động hoặc nghỉ việc không hưởng lương sẽ được hỗ trợ khi có đủ các điều kiện: Có thời gian tạm hoãn hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương thời hạn của hợp đồng từ 1 tháng liên tục trở lên, tính từ ngày 1/4/2020 đến hết ngày 30/6/2020 và thời điểm tạm hoãn hợp đồng lao động hoặc nghỉ việc không hưởng lương từ ngày 1/4/2020 đến hết ngày 1/6/2020.

Người lao động đang tham gia BHXH bắt buộc tính đến thời điểm ngay trước khi tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động hoặc nghỉ việc không hưởng lương; người lao động làm việc tại các doanh nghiệp không có doanh thu hoặc không còn nguồn tài chính để trả lương do ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19.

Với nhóm người lao động bị chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc nhưng không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp, điều kiện để được hưởng hỗ trợ là người lao động có giao kết hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trước thời điểm ngày 1/4/2020 và đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc;

Người lao động chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trong khoảng thời gian từ ngày 1/4 đến hết ngày 15/6/2020 nhưng không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp theo quy định. Người lao động không có thu nhập hoặc có thu nhập thấp hơn mức chuẩn cận nghèo quy định tại Quyết định số 59/2015/QĐ-TTg ngày 19/11/2015 của Thủ tướng Chính phủ.

Về hỗ trợ người lao động không có giao kết hợp đồng lao động bị mất việc làm (lao động tự do), Quyết định 15/2020/QĐ-TTg quy định, người lao động được hỗ trợ khi có đủ các điều kiện: mất việc làm và có thu nhập thấp hơn mức chuẩn cận nghèo tại Quyết định số 59/2015/QĐ-TTg ngày 19/11/2015 của Thủ tướng Chính phủ, trong thời gian từ 1/4/2020 đến ngày 30/6/2020; cư trú hợp pháp tại địa phương; thuộc lĩnh vực phi nông nghiệp, làm một trong những công việc: bán hàng rong, buôn bán nhỏ lẻ không có địa điểm cố định; thu gom rác, phế liệu; bốc vác, vận chuyển hàng hóa; lái xe mô tô 2 bánh chở khách, xe xích lô chở khách; bán lẻ xổ số lưu động; tự làm hoặc làm việc tại các hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống, lưu trú, du lịch, chăm sóc sức khỏe.

Căn cứ vào điều kiện và tình hình thực tế, UBND cấp tỉnh quyết định các đối tượng được hỗ trợ khác ngoài các đối tượng nêu trên từ nguồn ngân sách địa phương và các nguồn huy động hợp pháp khác.

Thông tin Chính phủ thực hiện gói hỗ trợ khoảng 62 nghìn tỷ đồng cho khoảng 20 triệu đối tượng bị tác động nặng nề từ đại dịch COVID-19 được người lao động rất trông chờ. Trong 20 triệu đối tượng bị ảnh hưởng, có khoảng 5 triệu lao động tự do, hơn 2 triệu hộ nghèo; hơn 4,3 triệu là một bộ phận đối tượng bảo trợ xã hội và người có công.

Với nhóm đối tượng là người có công với cách mạng; hộ nghèo, hộ cận nghèo; đối tượng bảo trợ xã hội, điều kiện để được hưởng hỗ trợ là người có công với cách mạng đang hưởng trợ cấp ưu đãi hằng tháng (bao gồm cả thân nhân người có công đang hưởng trợ cấp ưu đãi hằng tháng, thương binh đang hưởng chế độ mất sức lao động hằng tháng) trong danh sách hưởng trợ cấp tháng 4/2020.

Người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo trong danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo đến ngày 31/12/2019 của địa phương được cấp có thẩm quyền quyết định công nhận theo chuẩn nghèo quốc gia quy định tại Quyết định số 59/2015/QĐ-TTg ngày 19/11/2015 của Thủ tướng Chính phủ; đối tượng bảo trợ xã hội đang hưởng chính sách trợ cấp xã hội hằng tháng, trong danh sách hưởng trợ cấp xã hội tháng 4/2020.

Với người sử dụng lao động vay vốn để trả lương ngừng việc đối với người lao động, các điều kiện để được hưởng hỗ trợ cụ thể là: Có từ 20% hoặc từ 30 người lao động trở lên đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc phải ngừng việc từ 1 tháng liên tục trở lên; đã trả trước tối thiểu 50% tiền lương ngừng việc cho người lao động trong khoảng thời gian từ ngày 1/4/2020 đến hết ngày 30/6/2020.

Người sử dụng lao động đang gặp khó khăn về tài chính, không cân đối đủ nguồn để trả lương ngừng việc cho người lao động, đã sử dụng hết quỹ dự phòng tiền lương để trả lương cho người lao động ngừng việc.

Ngoài ra, người sử dụng lao động không có nợ xấu tại các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại thời điểm ngày 31/12/2019.

Quyết định 15/2020/QĐ-TTg nêu rõ, điều kiện để được hưởng hỗ trợ đối với hộ kinh doanh, là các hộ có doanh thu do cơ quan thuế thực hiện quản lý thuế năm 2020 dưới 100 triệu đồng, được xác định tại thời điểm ngày 15/1/2020 theo quy định của pháp luật quản lý thuế.

Hộ kinh doanh tạm ngừng kinh doanh từ ngày 1/4/2020 theo Quyết định của Chủ tịch UBND cấp tỉnh triển khai thực hiện Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 27/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ.

Quyết định 15/2020/QĐ-TTg cũng quy định rõ về hồ sơ, trình tự, thủ tục thực hiện các chính sách hỗ trợ. Đáng chú ý, quá trình giải quyết hồ sơ đã rút gọn còn 10 ngày làm việc, đối với một số nhóm đối tượng thời gian giải quyết hồ sơ chỉ còn 5 đến 6 ngày.

Quyết định cũng phân cấp rõ tới từng cơ quan chức năng, nhiệm vụ tham gia của các ngành liên quan như lao động, thương binh và xã hội; bảo hiểm xã hội; ngân hàng; tài chính; công đoàn...

T.Toàn