“Phương Tây đang ép chúng tôi”

Trong những bình luận trực tiếp đầu tiên trước công chúng về cuộc khủng hoảng kéo dài gần 6 tuần, ông Putin cho thấy không có dấu hiệu sẽ từ bỏ việc theo đuổi các yêu cầu an ninh mà phương Tây đã cương quyết từ chối.

Ông Putin nói trong cuộc họp báo với Thủ tướng Hungary khi đến thăm nước này, một trong số quốc gia NATO đang cố gắng can thiệp khi cuộc khủng hoảng ngày càng gia tăng.

Ông Putin đã mô tả một kịch bản tiềm năng trong tương lai mà theo đó Ukraine sẽ gia nhập NATO và sau đó nỗ lực tái chiếm bán đảo Crimea, vùng lãnh thổ mà Nga chiếm giữ vào năm 2014.

"Hãy tưởng tượng Ukraine là một thành viên NATO và bắt đầu các hoạt động quân sự. Chúng ta có phải gây chiến với NATO không? Có ai đưa ra suy nghĩ đó không? Rõ ràng là không", ông nói.

Nga đã điều hơn 100.000 quân đến biên giới Ukraine và các nước phương Tây nói rằng họ lo ngại Putin có thể đang lên kế hoạch xâm chiếm nước láng giềng.

Nga phủ nhận điều này, nhưng cho biết họ có thể thực hiện các hành động quân sự không xác định trừ khi các yêu cầu an ninh của họ được đáp ứng. Các nước phương Tây nói rằng bất kỳ cuộc tấn công nào của Nga cũng sẽ mang lại các biện pháp trừng phạt đối với Moscow.

Cũng trong ngày hôm qua, Ngoại trưởng Sergei Lavrov đã có cuộc hội đàm với người đồng cấp bên phía Mỹ Antony Blinken. Ông Lavrov nói Điện Kremlin muốn phương Tây tôn trọng một thỏa thuận năm 1999 mà không quốc gia nào có thể củng cố an ninh của mình bằng cái giá của nước khác. Ông đã nêu ra hiến chương được ký kết tại Istanbul bởi các thành viên của Tổ chức An ninh và Hợp tác ở Châu Âu, bao gồm Mỹ và Canada.

Ngoại trưởng Lavrov cho biết Blinken chấp nhận sự cần thiết phải thảo luận thêm về vấn đề này, trong khi một quan chức của Mỹ nhấn mạnh sự cần thiết về việc Moscow cần rút quân.

Vị quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ này nói: "Nếu Tổng thống Putin thực sự không có ý định chiến tranh hoặc thay đổi chế độ, thì đây là thời điểm để rút quân và tham gia vào một cuộc thảo luận nghiêm túc".

Ukraine chỉ là công cụ?

Putin đã không nói công khai về cuộc khủng hoảng Ukraine kể từ ngày 23/12, để lại sự mơ hồ về lập trường cá nhân của mình trong khi các nhà ngoại giao từ Nga và phương Tây đã tham gia vào các vòng đàm phán lặp đi lặp lại.

Phát biểu của ông hôm thứ Ba phản ánh một quan điểm thế giới, trong đó Nga cần phải tự bảo vệ mình trước một Mỹ hiếu chiến và thù địch. Ông Putin nói, Washington không quan tâm đến an ninh của Ukraine, mà chủ yếu là kiềm chế Nga.

Ông nói: “Ukraine chỉ là một công cụ để đạt được mục tiêu này. Điều này có thể được thực hiện theo nhiều cách khác nhau, bằng cách lôi kéo chúng ta vào một loại xung đột vũ trang nào đó, buộc chúng ta phải chịu các biện pháp trừng phạt khắc nghiệt mà họ đang nói ở Mỹ hiện nay".

Hôm thứ Ba, Thủ tướng Anh Boris Johnson cũng đã gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskiy ở Ukraine và cáo buộc Putin gí súng vào đầu Ukraine để yêu cầu thay đổi cấu trúc an ninh ở châu Âu.

Johnson nói: "Điều quan trọng là Nga phải lùi lại và chọn con đường ngoại giao. Và tôi tin rằng điều đó vẫn có thể xảy ra. Tất nhiên là chúng tôi muốn tham gia đối thoại, nhưng chúng tôi đã sẵn sàng các biện pháp trừng phạt, chúng tôi cung cấp hỗ trợ quân sự và chúng tôi cũng sẽ tăng cường hợp tác kinh tế".

Johnson cho biết bất kỳ cuộc tấn công nào của Nga vào Ukraine sẽ dẫn đến một thảm họa quân sự và nhân đạo. Ông nói: “Có 200.000 người đàn ông và phụ nữ ở Ukraine. Họ sẽ kháng cự rất, rất ác liệt và đẫm máu. Tôi nghĩ rằng những người mẹ ở Nga nên suy ngẫm về thực tế đó và tôi rất hy vọng rằng Tổng thống Putin sẽ lùi lại và chúng ta tham gia vào đối thoại".

Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Zelenskiy, người đã nhiều lần gạt đi viễn cảnh về chiến tranh sắp xảy ra, đã ký sắc lệnh tăng cường vũ trang thêm 100.000 quân trong vòng 3 năm. Ông giải thích việc tăng quân "không phải vì chúng ta sắp xảy ra chiến tranh ... mà là để sớm sẽ có hòa bình ở Ukraine trong tương lai".

Hoàng Anh