Ngày 21/4/1950 “Hội những người viết báo kháng chiến” ra đời tại xóm Roòng Khoa, xã Điềm Mặc, huyện Định Hóa. Từ đây, các nhà báo có tổ chức Hội với tên gọi rất đỗi thân quen: Hội Nhà báo Việt Nam. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ vai trò to lớn của Hội: “Đó là một tổ chức chính trị và nghề nghiệp. Nhiệm vụ của Hội Nhà báo là phải làm cho hội viên đoàn kết chặt chẽ, giúp đỡ nhau để nâng cao trình độ chính trị và nghề nghiệp”. Người cũng giao trách nhiệm lớn lao cho cán bộ, hội viên: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng, cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ!”. Lời dạy chí cốt, chí tình ấy của Người, các thế hệ Nhà báo Việt Nam nối tiếp nhau thực hiện, miết mải đồng hành cùng sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc, suốt 70 năm qua. 70 năm qua, để đảm nhiệm và hoàn thành tốt sứ mệnh lịch sử được Đảng và Nhà nước giao phó, chưa bao giờ là chuyện dễ dàng đối với những người làm công tác Hội. Truyền thống càng vẻ vang, thì tương lai phải tiếp bước ra sao, phát triển thế nào cho xứng với vị thế trong thời cuộc nhiều thử thách là những suy tư mà ông Thuận Hữu, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập báo Nhân dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam chia sẻ với báo Nhà báo & Công luận.

+ Kể từ ngày thành lập (21/4/1950-21/4/2020), Hội Nhà báo Việt Nam và giới báo chí cả nước luôn nhận được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng và Nhà nước, không ngừng nỗ lực phấn đấu vươn lên góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hội Nhà báo Việt Nam đã vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý, trong đó có Huân chương Hồ Chí Minh và Huân chương Sao vàng. 70 năm với nhiều mốc son đáng tự hào, đề nghị  Chủ tịch đánh giá khái quát về những đóng góp và vai trò của Hội Nhà báo Việt Nam?

- Từ ngày thành lập Hội qua 10 nhiệm kỳ Đại hội, tổ chức Hội luôn bám chắc mục tiêu Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng trong từng thời kỳ cách mạng, nên báo chí luôn nhịp bước cùng đất nước, trở thành lực lượng xung kích không thể thiếu trong sự nghiệp cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng. Suốt 2 cuộc kháng chiến cứu nước, giành độc lập dân tộc, thống nhất nước nhà, hàng ngàn nhà báo đã tay súng tay bút giáp trận với quân thù. Năm trăm nhà báo đã anh dũng hy sinh trong tư thế của người chiến sĩ. 70 năm qua, các thế hệ nhà báo luôn đồng cam cộng khổ với nhân dân, dấn thân vì nghề nghiệp, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thân yêu.

Vì vậy, Hội Nhà báo Việt Nam ngày càng có vị thế vững chắc trong hệ thống chính trị, thực sự là điểm tựa vững vàng và tin cậy của giới báo chí Việt Nam, xứng đáng là tổ chức chính trị, xã hội và nghề nghiệp của những người làm báo Việt Nam.

Những thuộc tính chính trị, xã hội, nghề nghiệp của Hội gắn bó hữu cơ với nhau, tạo tiền đề cho các nhà báo phấn đấu thực hiện mục tiêu cuối cùng là phục vụ sự nghiệp cách mạng của Đảng, của Nhà nước và nhân dân. Với sứ mệnh đó, kể từ ngày thành lập đến nay, Hội Nhà báo Việt Nam là tổ chức duy nhất của tất cả người làm báo cách mạng trong cả nước.

Những hội viên nhà báo có quyền tự hào và tin tưởng về Hội Nhà báo Việt Nam. Suốt dặm trường cách mạng, Hội Nhà báo Việt Nam luôn theo sát cổ vũ, động viên, khích lệ, bồi dưỡng chính trị, nghề nghiệp và đạo đức cho hội viên; xây dựng một nền báo chí cách mạng chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại; góp phần ngăn chặn cái hư, cái xấu; bảo vệ cái phải, cái đúng trong hoạt động báo chí.

+ Ông luôn trăn trở: “Truyền thống càng vẻ vang, thì tương lai phải tiếp bước ra sao, phát triển thế nào cho xứng với vị thế trong thời cuộc nhiều thử thách”. Có phải vì thế mà ngay từ đầu nhiệm kỳ, các cấp Hội Nhà báo Việt Nam đã chủ động đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, củng cố và nâng cao vai trò và vị trí của Hội Nhà báo Việt Nam trong thời kỳ mới. Đặc biệt là công tác củng cố tổ chức Hội và xây dựng bộ máy làm công tác Hội các cấp dường như được Đảng đoàn, Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Hội Nhà báo Việt Nam quan tâm đặc biệt, thưa Chủ tịch?

- Thực hiện Nghị quyết Đại hội X với 11 nhiệm vụ trọng tâm, hoạt động của tổ chức Hội có nhiều chuyển biến tích cực đi vào chiều sâu; vai trò, chất lượng và hiệu quả hoạt động của Hội ngày càng nâng cao, tạo sự lan tỏa trong đời sống xã hội. Bộ máy tổ chức các cấp Hội được kiện toàn và phát triển, số lượng hội viên tăng nhanh, điều kiện hoạt động được cải thiện.

Hội nghị tổng kết công tác Hội hàng năm được đổi mới về nội dung và hình thức theo chủ đề trọng tâm của từng năm, được các cấp Hội và hội viên đồng tình cao.

Đảng Đoàn Hội Nhà báo Việt Nam đã phối hợp với các cơ quan chức năng, lãnh đạo các tỉnh, thành phố, bộ, ban, ngành để chỉ đạo các cấp Hội tổ chức tổng kết 15 năm thực hiện Chỉ thị 37-CT/TƯ của Ban Bí thư T.Ư Đảng. Tôi rất vui mừng vì ngày 8/4 vừa qua, Ban Bí thư T.Ư Đảng đã có Chỉ thị Số 43-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam trong tình hình mới, thể hiện sự quan tâm sâu sắc và hiệu quả của Đảng đối với các cấp Hội và hội viên. Đây là đợt sinh hoạt chính trị sôi nổi, rộng rãi từ T.Ư xuống các địa phương, đơn vị, tiếp tục khẳng định và nâng cao vị trí, vai trò của Hội NHà báo với tư cách là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp duy nhất của người làm báo Việt Nam có hệ thống tổ chức chặt chẽ từ Trung ương đến các địa phương.

Nhiều hoạt động, công tác trọng tâm chủ yếu đã được triển khai thực hiện tốt, như: Tăng cường công tác giáo dục, chính trị, tư tưởng, nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp của hội viên, bảo vệ quyền hành nghề hợp pháp của phóng viên- nhà báo và tập hợp, đoàn kết đội ngũ những người làm báo. Triển khai thực hiện Quy định về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo, quy định về người làm báo tham gia mạng xã hội…

Qua việc triển khai thực hiện các hoạt động trên, cho thấy các cấp hội từ Trung ương đến địa phương đã có bước chuyển biến tích cực với những kết quả rõ nét, các cấp Hội không ngừng đổi mới nội dung và hình thức hoạt động, từng bước khẳng định vai trò, vị thế của Hội Nhà báo trong hệ thống chính trị. Đội ngũ nhà báo trong cả nước nhìn chung đều nêu cao đạo đức nghề nghiệp, trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân, góp phần tích cực và hiệu quả vào công cuộc đổi mới đất nước cũng như sự phát triển của báo chí Việt Nam.

Đến nay, cả nước có trên 24.000 hội viên, sinh hoạt tại 63 Hội Nhà báo các tỉnh, thành phố, 19 Liên Chi hội và trên 200 Chi hội trực thuộc trực thuộc Trung ương Hội. Sự gia tăng số lượng hội viên chứng tỏ vị trí, vai trò, chất lượng, hiệu quả của Hội Nhà báo Việt Nam đã được nâng cao một bước, tạo ra sức hấp dẫn, thu hút những người làm báo Việt Nam tham gia sinh hoạt Hội.

Tuy nhiên, trên thực tế, cũng phải thẳng thắn nhìn nhận mặc dù nội dung, phương thức, chất lượng hoạt động của Hội có đổi mới nhưng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu và đòi hỏi của thực tiễn, chưa có nhiều hoạt động đặc thù tạo sức thu hút  của hội viên và cộng đồng. Một số tổ chức Hội Nhà báo chưa chủ động, sáng tạo trong hoạt động nên chất lượng và hiệu quả chưa cao, chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu và nhiệm vụ trong thời kỳ mới, chưa theo kịp sự phát triển của báo chí.

+ Thời cuộc đang thử thách lòng yêu nước. Tình hình thế giới cũng như trong nước biến động phức tạp, khó lường, đại dịch COVID - 19 đang khiến thế giới chao đảo. Vì thế hoạt động báo chí và hoạt động Hội đang gặp nhiều khó khăn, thách thức. Khoa học công nghệ phát triển nhanh tác động mạnh mẽ trên nhiều phương diện, có lúc, có nơi truyền thông xã hội chi phối, lấn át và xã hội bị dẫn dắt bởi các tin tức giả mạo, dẫn đến các thế lực phản động, thù địch lợi dụng để chống phá Đảng, Nhà nước. Chủ tịch cho rằng, Hội Nhà báo Việt Nam sẽ phải làm gì để chủ động hơn, quyết liệt hơn nhằm khẳng định vai trò, vị thế của Hội Nhà báo Việt Nam trong dòng chảy cuồn cuộn của thời cuộc, thưa ông?

- Tôi cho rằng, để thực hiện tốt trách nhiệm lớn lao và vẻ vang của báo chí trong việc tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, định hướng đúng đắn dư luận xã hội, góp phần nâng cao dân trí, đóng góp tích cực, có hiệu quả vào mọi thắng lợi của cách mạng, Hội Nhà báo Việt Nam cần tiếp tục thực hiện tốt những nhiệm vụ chủ yếu sau đây:

Thứ nhất, tiếp tục quán triệt, thực hiện các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, nhất là Chỉ thị mới của Ban Bí thư T.Ư Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Hội Nhà báo Việt Nam, các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến hoạt động báo chí và hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam, tạo môi trường và điều kiện thuận lợi để các cấp Hội Nhà báo phát huy tốt vai trò, vị trí của mình trong xã hội. Đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng trong các cấp Hội. Chú trọng công tác giáo dục tư tưởng, bản lĩnh chính trị cho đội ngũ cán bộ, hội viên, nhà báo. Thực hiện tốt Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện tốt Luật Báo chí, 10 điều Quy định về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo Việt Nam; Quy tắc sử dụng mạng xã hội;

Thứ hai, nâng cao nhận thức về vị thế, vai trò, trách nhiệm của Hội Nhà báo Việt Nam trong hệ thống chính trị là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp của những người làm báo Việt Nam, hoạt động dưới sự lãnh đạo của Đảng và trong khuôn khổ pháp luật của Nhà nước;

Thứ ba, các cấp Hội phải tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, củng cố kiện toàn tổ chức bộ máy theo hướng tăng cường kỷ cương, nền nếp hoạt động; Củng cố, xây dựng hệ thống bộ máy tổ chức Hội chặt chẽ từ Trung ương đến địa phương theo hướng tinh giản đầu mối trực thuộc Trung ương Hội khi các cơ quan báo chí triển khai thực hiện Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025. Tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát, nhất là quản lý các văn phòng đại diện, phóng viên thường trú, phát huy vai trò của Hội đồng xử lý vi phạm, nhằm phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng hội viên vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức nghề nghiệp của người làm báo;

Thư tư, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong hoạt động báo chí, hoạt động Hội, khai thác tối đa nền tảng intenet để làm tốt công tác định hướng dư luận xã hội, đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng;

Thứ năm, tiếp tục đẩy mạnh công tác bồi dưỡng nâng cao trình độ nghiệp vụ, tính chuyên nghiệp trong hoạt động báo chí cho hội viên thông qua các hoạt động nghiệp vụ báo chí. Tổ chức tốt Hội Báo toàn quốc, Giải Báo chí Quốc gia hàng năm và các giải báo chí chuyên ngành. Sử dụng hiệu quả kinh phí của Đề án hỗ trợ sáng tạo tác phẩm báo chí chất lượng cao;

Thứ sáu, lãnh đạo các cấp Hội phối hợp với các cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí tham gia có hiệu quả công tác chỉ đạo, quản lý báo chí. Tham mưu xây dựng cơ chế, chính sách để phát triển và quản lý báo chí, đội ngũ người làm báo. Tăng cường công tác quy hoạch, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo cơ quan báo chí, lãnh đạo các cấp Hội, có cơ chế đặc thù để thu hút cán bộ có kinh nghiệm, giỏi chuyên môn nghiệp vụ, quản lý vào làm công tác Hội.

Thứ bảy, đẩy mạnh hoạt động đối ngoại và hợp tác quốc tế của Hội Nhà báo Việt Nam theo đúng đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước, góp phần nâng cao vị thế quốc tế của Hội Nhà báo Việt Nam và của đất nước trong khu vực và trên thế giới.

+ Năm 2020 cũng là năm cuối cùng của nhiệm kỳ X và tiến hành Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Hội Nhà báo Việt Nam, thời điểm này, ông quan tâm đến điều gì nhất trong hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam?

- Chặng đường 5 năm một nhiệm kỳ không quá dài đối với một tổ chức chính trị- xã hội - nghề nghiệp như Hội Nhà báo Việt Nam. Tôi cho rằng, với những nhiệm vụ, mục tiêu đặt ra ngay từ đầu nhiệm kỳ, cho đến thời điểm này, chúng ta đã thực hiện thành công và có hiệu quả Nghị quyết của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X Hội Nhà báo Việt Nam nhiệm kỳ 2015-2020. Những năm gần đây, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và cấp ủy, chính quyền các cấp, Hội Nhà báo Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh mẽ, hoạt động Hội có nhiều chuyển biến tích cực, đi vào chiều sâu, với nhiều sự kiện nổi bật khẳng định được vai trò, vị trí của một tổ chức chính trị - xã hội – nghề nghiệp của những người làm báo Việt Nam trong đời sống xã hội.

Thời điểm này, Đại hội Hội Nhà báo các cấp đang chuẩn bị diễn ra ở hầu hết các địa phương nên điều tôi quan tâm nhất chính là nhân sự cho các cấp Hội. Tất nhiên, để chọn được nhân sự đáp ứng được kỳ vọng chưa bao giờ là công việc dễ dàng, nhất là trong bối cảnh hiện nay. Với nhiều thay đổi mạnh mẽ trong bối cảnh làm báo, để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho HNB các cấp “bắt nhịp” với thời cuộc, đặc biệt là nguồn nhân lực cho người làm chuyên trách Hội Nhà báo, không có phương án nào hay hơn là chọn lựa từ trong đội ngũ những người làm báo biết nghề, yêu nghề. Có như vậy mới tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang của Hội Nhà báo Việt Nam, năng động hơn, sáng tạo hơn, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong tình hình mới.

Bên cạnh đó, Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp các ban bộ ngành, các địa phương chuẩn bị thật tốt để triển khai học tập, quán triệt và thực hiện chỉ thị mới của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Hội Nhà báo Việt Nam, làm kim chỉ nam cho hoạt động của các cấp Hội thời gian tới.

+ Xin trân trọng cảm ơn Chủ tịch!

Ngày 8/4/2020, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị số 43-CT/TW Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của Hội Nhà báo trong tình hình mới. Đây là Chỉ thị rất quan trọng đối với Hội Nhà báo Việt Nam (HNBVN) và giới báo chí cả nước, được ban hành đúng vào dịp kỷ niệm 70 năm thành lập HNBVN.

Để nâng cao chất lượng hoạt động của HNBVN trong tình hình mới, Chỉ thị nhấn mạnh tới việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với hoạt động của HNBVN; Các cấp HNBVN tăng cường công tác giáo dục tư tưởng nâng cao bản lĩnh chính trị cho người làm báo, hội viên HNBVN; Củng cố, xây dựng hệ thống tổ chức HNBVN thống nhất chặt chẽ theo Điều lệ Hội… Đặc biệt, Ban Bí thư cũng yêu cầu Ban cán sự Đảng chủ trì, phối hợp với Ban tuyên giáo T.Ư chỉ đạo các bộ, ngành có liên quan rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật về báo chí; Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ báo chí; có cơ chế, chính sách khuyến khích cán bộ làm công tác Hội; làm tốt công tác bổ nhiệm, khen thưởng, kỷ luật; quan tâm bảo vệ quyền lợi chính đáng của người làm báo, hội viên HNBVN.

Lan Anh (Thực hiện)