"Việc giao quyền tự chủ một phần tài chính đã tạo điều kiện chủ động trong việc quản lý, sử dụng kinh phí quản lý hành chính được giao hiệu quả, thúc đẩy việc thực hành tiết kiệm chống lãng phí trong việc sử dụng kinh phí, nâng cao hiệu suất lao động, hiệu quả sử dụng kinh phí quản lý hành chính, tăng thu nhập cho cán bộ, viên chức, nhân viên"- Đó là nhận định của nhà báo Dương Ái Quân sau gần 3 năm lãnh đạo thực hiện khoán chi tự chủ ở Báo Ninh Thuận.

Mặc dù được xem là đối tượng ít chịu ảnh hưởng bởi câu chuyện tự chủ tài chính theo đề án Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025. Thế nhưng Báo Ninh Thuận mấy năm qua đã bắt tay thực hiện việc tự chủ tài chính từ rất sớm và bước đầu định hình cho hướng phát triển bền vững trong tương lai.

Bắt đầu từ năm 2018, Báo Ninh Thuận đã được giao thực hiện khoán chi tự chủ giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2020, theo Quyết định số 1434/QĐ-UBND  ngày 31/8/2018 của UBND tỉnh Ninh Thuận về việc giao quyền tự chủ tài chính đối với Báo Ninh Thuận, ở mức dưới 12% tổng kinh phí giao tự chủ hằng năm. Năm 2020 là năm 3 theo kế hoạch Báo Ninh Thuận thực hiện khoán chi, hằng năm thông qua nguồn thu dịch vụ, tuyên truyền để trích lập 40% cải cách tiền lương khoảng 260 - 280 triệu đồng/năm. Nguồn thu dịch vụ, tuyên truyền của Báo Ninh Thuận hằng năm dưới 1 tỷ đồng, nhìn chung khá ổn định.

“Việc giao quyền tự chủ một phần tài chính đã tạo điều kiện chủ động trong việc quản lý, sử dụng kinh phí quản lý hành chính được giao hiệu quả, thúc đẩy việc thực hành tiết kiệm chống lãng phí trong việc sử dụng kinh phí, nâng cao hiệu suất lao động, hiệu quả sử dụng kinh phí quản lý hành chính, tăng thu nhập cho cán bộ, viên chức, nhân viên trong cơ quan Báo Ninh Thuận” - TBT Báo Ninh Thuận Dương Ái Quân nhận định.

Đề cập đến sự phân vân của các báo địa phương hiện nay là tự lực cánh sinh hay vẫn thụ động sống dựa vào “bầu sữa” ngân sách địa phương? Tổng Biên tập Báo Ninh Thuận - nhà báo Dương Ái Quân cho rằng, Báo Ninh Thuận là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh, đồng thời là cầu nối thông tin giữa Đảng, chính quyền với nhân dân địa phương, hoạt động báo chí theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Từ kinh nghiệm sau 3 năm thực hiện quyền tự chủ một phần tài chính, nhà báo Dương Ái Quân cho biết: “Việc giao một phần khoán chi tự chủ tài chính là việc làm cần thiết để Báo Ninh Thuận nâng cao vai trò trách nhiệm trong việc quản lý hành chính. Không phải là đơn vị hạch toán kinh tế, tuy nhiên Báo Ninh Thuận cũng đã có những bước đi phù hợp đáp ứng yêu cầu xu thế phát triển báo chí như hiện nay, không riêng Báo Ninh Thuận, cũng như nhiều báo Đảng địa phương khác đang đứng trước không ít khó khăn, thách thức cần có thời gian và giải pháp để thúc đẩy sự phát triển đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới”.

Theo nhà báo Dương Ái Quân, tự chủ tài chính báo chí là bài toán rất khó nhưng trên thực tế lâu dài thì khó mấy cũng phải có lời giải. Và đến nay nếu không quá sớm để có thể nói rằng Báo Ninh Thuận cũng đã bắt đầu tìm thấy lời giải riêng. Đó là, trong xu hướng phát triển hiện đại vẫn luôn đặt trọng trách là tiếp cận thông tin đa chiều, tìm tòi, sáng tạo để nâng cao chất lượng nội dung thông tin, hình thức đẹp nhằm truyền tải những thông điệp hữu ích nhất đến độc giả. Trên thực tế, báo đảng địa phương không phải là một doanh nghiệp phải bằng mọi giá chạy theo xu hướng mới để đạt được nguồn thu cân đối tài chính, nghĩa là không có báo chí tư nhân. Sử dụng kinh phí từ ngân sách nhà nước đó là tính đặc thù riêng của báo Đảng, ở đó thông tin tuyên truyền chủ trương, đường lối vẫn phải đặt lên hàng đầu, báo chí là sản phẩm văn hóa, đồng thời cũng là sản phẩm chính trị.

Nói đến kế hoạch tiếp tục giải bài toán tự chủ tài chính ở Báo Ninh Thuận từ tự chủ một phần thành tự chủ hoàn toàn trong tương lai. Nhà báo Dương Ái Quân cho biết: “Theo thông tin của Bộ Thông tin và Truyền thông, báo chí hiện tồn tại 3 hình thức: Được ngân sách nhà nước bao cấp toàn bộ hoặc một phần, được cơ quan chủ quản bao cấp một phần, tự cân đối thu chi và hình thức còn lại là tự chủ hoàn toàn về tài chính.

Báo Ninh Thuận hiện là đơn vị được ngân sách nhà nước bao cấp gần như toàn bộ và chỉ thực hiện một phần khoán chi tự chủ để bù đắp vào cải cách tiền lương hằng năm. Thực trạng báo chí hiện nay, cả nước có 868 cơ quan báo in, báo điện tử; 66 đài phát thanh - truyền hình Trung ương và địa phương, với nhiệm vụ là báo Đảng địa phương Báo Ninh Thuận cũng như báo đảng địa phương khác luôn tuân thủ theo tôn chỉ, mục đích của tờ báo Đảng”.

Còn việc vận hành thế nào để cân bằng việc “kiến tạo doanh thu từ độc giả” và việc giữ vẹn tròn được sứ mệnh “là dòng thông tin chủ lưu, chính xác, kịp thời và khách quan”, nhà báo Dương Ái Quân cho rằng, trong những năm gần đây, với xu thế phát triển báo chí theo hướng đa phương tiện, để bắt kịp truyền thông trong thời đại công nghệ 4.0, Báo Ninh Thuận thông qua các khóa đào tạo, bồi dưỡng, tiếp cận những kỹ năng làm báo hiện đại, nâng cao đạo đức nghề nghiệp, sáng tạo những tác phẩm có giá trị thông tin, tuyên truyền phù hợp với nhu cầu độc giả để phụng sự độc giả, qua đó nhằm tạo ra những nguồn thu một cách hợp pháp, chính đáng, hỗ trợ một phần nhỏ vào nguồn thu và góp phần vào công cuộc đổi mới trong báo chí hiện nay.

Được biết, trong các hình thức có thể tạo được nguồn thu cho báo: Thu phí truy cập báo điện tử và phát hành, quảng cáo, xuất bản ấn phẩm, tổ chức sự kiện, hợp tác với mạng xã hội sản xuất video clip, làm streaming trong giao lưu trực tuyến… thì hiện nay nguồn thu chủ yếu của Báo Ninh Thuận từ 3 nguồn chính: Đó là thu từ việc bán sản phẩm báo in hằng ngày, ấn phẩm đặc san xuân, tháng tư; thu từ thông tin tuyên truyền, quảng cáo của khách hàng thông qua báo in, báo điện tử; thu từ tuyên truyền cho các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận.

Thanh Hải