Trước những phản ánh về tình trạng khai thác đất, làm thay đổi hiện trạng đất tại khu vực Núi Đinh, Núi Đúng, Núi Bông là khu vực giáp ranh giữa TP. Vĩnh Yên và huyện Tam Dương, Bình Xuyên, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã có văn bản số 2631/UBND-NN4 ngày 10/4/2020 giao Công an tỉnh chủ trì cùng với Sở TN&MT, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh, UBND thành phố Vĩnh Yên, UBND huyện Bình Xuyên, Tam Dương vào cuộc xác minh, làm rõ. Bên cạnh đó, văn bản số 2631 cũng giao Sở TN&MT khẩn trương nghiên cứu, đề xuất ngay với UBND tỉnh chỉ đạo, giải quyết dứt điểm vướng mắc khi thực hiện thu hồi diện tích đất của Công ty TNHH Kim Long  trước ngày 17/4/2020.

Biên bản xác minh thực địa khu vực núi Đinh, núi Đúng ngày 27/4/2020 của Công an tỉnh Vĩnh Phúc do ông Phạm Văn Minh – Phó Trưởng phòng Cảnh sát môi trường làm Tổ trưởng cho thấy, khu vực núi Đinh, núi Đúng xã Kim Long, huyện Tam Dương, được UBND huyện Tam Dương giao đất trồng rừng cho ông Đường Ngọc Sơn, trú tại thôn số 8, xã Kim Long, huyện Tam Dương với tổng diện tích 37,7ha.

Trong đó, 20ha tại khu vực núi Đinh đã được UBND huyện Tam Dương cấp GCNQSDĐ cho ông Đường Ngọc Sơn ngày 11/5/1999. Sau đó, ông Sơn đã chuyển nhượng cho một cá nhân khác với diện tích 12ha. Khu vực núi Đúng, UBND huyện Tam Dương đã cấp GCNQSDĐ cho hộ ông Đường Ngọc Sơn ngày 19/1/2004 với diện tích 17,7ha.

Tại thời điểm kiểm tra của Công an tỉnh Vĩnh Phúc, khu vực núi Đinh không có hoạt động khai thác, vận chuyển đất ra ngoài. Trên núi có một đường đất chiều rộng khoảng 5m, chiều dài khoảng 3.000m chạy từ chân núi lên đỉnh núi. Phía trên núi có xây 3 bể chứa nước. Theo báo cáo của ông Sơn thì việc làm đường và xây bể nước nhằm thuận tiện cho phương tiện đi lại và dùng nước tưới cây do trên núi không có hồ chứa. Khu vực lưng chừng núi (phía sau khu Liên hiệp thể thao tỉnh) có hiện tượng đào, san gạt khoảng 1.000m2 đất đồi từ trước.

Khu vực núi Đúng, thời điểm kiểm tra không có hoạt động khai thác, san gạt đất. Dưới chân núi Đúng, chủ cơ sở là ông Đường Ngọc Sơn xây dựng 2 sân bóng đá có diện tích 10.000m2 và xây dựng 1 dãy nhà cấp 4 có diện tích khoảng 200m2 dùng để sinh hoạt hằng ngày.

Quá trình kiểm tra, Tổ công tác của Công an tỉnh Vĩnh Phúc yêu cầu ông Đường Ngọc Sơn – Chủ cơ sở làm tốt công tác quản lý đất đai đã được Nhà nước giao đất để trồng rừng, chấp hành nghiêm các quy định pháp luật về Luật khoáng sản, đất đai, bảo vệ môi trường, bảo vệ và phát triển rừng; không hoạt động khai thác, vận chuyển, san gạt đất làm thay đổi, biến dạng địa hình tại khu vực núi Đinh, núi Đúng.

Cũng tại khu vực núi Đinh, núi Đúng có liên quan đến đất quy hoạch thao trường của Trường Quân sự Quân khu II. Quá trình tìm hiểu của phóng viên cho thấy, xã Kim Long (huyện Tam Dương) và Sở Địa chính Vĩnh Phúc (nay là Sở TN&MT) đã có nhiều văn bản thể hiện rõ nguồn gốc đất khu vực này.

Đơn cử, tại Báo cáo số 12/ĐC-TTr ngày 7/5/2002 của Sở Địa chính tỉnh Vĩnh Phúc về Kết quả kiểm tra hồ sơ và hiện trạng sử dụng đất khu vực quy hoạch thao trường Trường Quân sự Quân khu II tại xã Kim Long, huyện Tam Dương và xã Khai Quang, Định Trung, thị xã Vĩnh Yên cho thấy: Các hộ gia đình, cá nhân được UBND huyện Tam Đảo (cũ) nay huyện Tam Dương giao đất lâm nghiệp (đã được cấp GCNQSDĐ thời hạn 50 năm - thời hạn đến năm 2045) là hộ ông Sái Văn Sơn (6,8ha), hộ ông Phùng Văn Được (17,3ha), hộ ông Đường Ngọc Vân (20ha) tại khu vực núi Đúng.

Có 3 hộ được UBND huyện Tam Đảo giao 7,1ha, thời hạn 50 năm theo quyết định số 606/QĐ-UB ngày 30/11/1996 là ông Nguyễn Văn Hạnh (2,1ha), ông Nguyễn Văn Mạn (2,5ha), ông Nguyễn Tiến Lợi (2,5ha) đều tại khu vực núi Đúng.

Năm 1999, 6 hộ được giao đất nêu trên đã chuyển nhượng cho hộ ông Đường Ngọc Sơn, Công ty TNHH Kim Long; UBND huyện Tam Dương đã cấp 5 GCNQSDĐ, diện tích 52,8ha cho hộ ông Sơn.

Đối chiếu với diện tích, vị trí đất hộ ông Sơn được giao với bản đồ quy hoạch đất thao trường của Trường Quân sự Quân khu II đo vẽ năm 1998 (theo Quyết định phê duyệt quy hoạch đất quốc phòng số 968/TTg ngày 28/12/1996 của Thủ tướng Chính phủ) đã xác định: Có 36ha đất lâm nghiệp của hộ ông Sơn đang sử dụng ở khu vực núi Đúng nằm trùng vào quy hoạch đất thao trường. 20ha đất lâm nghiệp hộ ông Sơn đang sử dụng ở khu vực núi Đinh có bao nhiêu diện tích nằm vào quy hoạch đất thao trường chưa xác định chính xác (vì chưa đo kiểm tra).

Kết quả xác minh của Sở Địa chính tỉnh Vĩnh Phúc tại thời điểm năm 2002 còn thể hiện: Theo quyết định số 968/TTg ngày 28/12/1996 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt quy hoạch đất quốc phòng trên địa bàn Quân khu II với tổng diện tích đất các loại là 14.699ha, trong đó có 120ha là đất thao trường Trường Quân sự Quân khu II nằm trên địa bàn xã Kim Long, huyện Tam Đảo cũ nay là huyện Tam Dương; xã Khai Quang và xã Định Trung, thị xã Vĩnh Yên.

Sau khi có quyết định quy hoạch đất thao trường, Trường Quân sự Quân khu II chưa làm bản đồ, chưa hoàn thiện hồ sơ thủ tục để UBND tỉnh quyết định giao đất và GCNQSDĐ đúng theo quy định.

Vì Trường Quân sự chưa có bản đồ và hồ sơ sử dụng đất nêu trên; đồng thời địa phương không có bản đồ, hồ sơ đất của Trường Quân sự nên đã giao đất cho các tổ chức và cá nhân sử dụng. Qua kiểm tra thực tế, hiện tại có khoảng 110ha/120ha đất quy hoạch thao trường các tổ chức và cá nhân được chính quyền giao đất và đã sử dụng đất làm công trình, trồng các loại cây.

“Tại điểm 3, điều II quyết định số 968 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt đất quốc phòng trên địa bàn Quân khu II, trong đó có 120ha đất thao trường có nêu nội dung: Trong quá trình quản lý và sử dụng đất quốc phòng, Bộ Quốc phòng và UBND tỉnh được phép điều chỉnh địa điểm, diện tích đất quốc phòng cho phù hợp với nhiệm vụ quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế - xã hội của các tỉnh trình Thủ tướng Chính phủ”.

Từ nội dung trên, Sở Địa chính Vĩnh Phúc đã đề nghị: Trường Quân sự thực sự cần thiết sử dụng đất thao trường thì làm thủ tục trình các cấp có thẩm quyền thu hồi đất và bồi thường cho các chủ sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai.

Thiên Long