Thái Bình Dương từ lâu đã được coi là tâm điểm của cuộc khủng hoảng khí hậu, vì khu vực này đã phải hứng chịu những đợt triều cường, lốc xoáy thảm khốc, độ mặn ngày càng tăng trong mực nước ngầm khiến cây trồng không thể phát triển, hạn hán kéo dài và các hòn đảo bị nhấn chìm. Các cuộc khủng hoảng này dự kiến ​​sẽ gia tăng về tần suất và mức độ nghiêm trọng khi thế giới nóng lên.

Cảnh báo được đưa ra khi Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) công bố báo cáo mang tính bước ngoặt về tình trạng sưởi ấm toàn cầu vào thứ Hai (9/8), cho thấy lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính cần phải giảm một nửa để hạn chế việc nhiệt độ tăng quá 1.5 độ C so với mức tiền công nghiệp, một mục tiêu đã được đưa vào trong Thỏa thuận Paris.

Các nhà lãnh đạo từ các quốc gia Thái Bình Dương, bao gồm Thủ tướng Úc Scott Morrison và Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern, đã tham gia cuộc họp tại Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương, được tổ chức trên Zoom vào thứ Sáu ngày 6/8.

“Báo cáo của IPCC rất đáng báo động”, ông Satyendra Prasad, đại sứ và đại diện thường trực của Fiji tại Liên Hợp Quốc, cho biết. “Nó vượt quá mức mà tất cả chúng ta ước tính và đưa ra một số kịch bản thảm khốc ở Thái Bình Dương về mực nước biển dâng, mất vùng đất trũng và có thể khiến toàn bộ các quốc đảo bị nhấn chìm trong thế kỷ này".

Báo cáo của IPCC đã trình bày 5 kịch bản dựa trên các mức độ khác nhau của CO2 và các khí thải gây hiệu ứng nhà kính khác. Theo các kịch bản phát thải cao và rất cao được nêu trong báo cáo, trái đất dự kiến sẽ ấm lên lần lượt độ 3,6 độ C và 4,4 độ C vào cuối thế kỷ này. Ngay cả trong kịch bản trung bình, rất nhiều khả năng mục tiêu dưới 2 độ C sẽ không thể được duy trì.

Báo cáo cho thấy cứ mỗi lần tăng thêm 0,5 độ C sẽ gây ra sự gia tăng rõ rệt về cường độ và tần suất của các đợt nắng nóng, lượng mưa lớn, hạn hán và các hiện tượng thời tiết cực đoan.

Ông Prasad cho biết tác động của việc trái đất nóng lên đã được cảm nhận trên khắp Thái Bình Dương trong nhiều năm.

“Những trận lụt và bão thảm khốc đã và đang xảy ra với tần suất đáng kể: các sự kiện vốn chỉ xảy một lần mỗi 50 hoặc 100 năm sẽ xuất hiện mỗi 10 năm. Có thể phỏng đoán rằng thảm họa lốc xoáy, siêu lốc xoáy, hạn hán kéo dài, sẽ trở nên thường xuyên hơn và khốc liệt hơn nhiều trên khắp các hòn đảo nhỏ ở Thái Bình Dương", ông nói.

Một báo cáo mới của Greenpeace Australia Pacific đã nêu bật sự bất công mà khu vực Thái Bình Dương phải đối mặt, khi đây là một trong những khu vực phát thải carbon thấp nhất trên thế giới, chỉ chiếm 0,23% lượng khí thải toàn cầu, nhưng đã phải hứng chịu một số trong những khu vực sớm nhất và nghiêm trọng nhất của nhiệt độ toàn cầu tăng cao.

Tiến sĩ Nikola Casule, trưởng nhóm nghiên cứu và điều tra tại Greenpeace Australia Pacific cho biết: “Nếu chúng ta nhìn vào những tác động đó, Thái Bình Dương đang bị ảnh hưởng nhiều nhất. Chúng ta sẽ thấy nước biển mặn hơn, mực nước biển dâng cao và điều đó có nghĩa là một số nơi đáng kể như Kiribati, Vanuatu, Quần đảo Solomon sẽ không còn sinh sống được nữa".

Ông Joseph Sikulu, giám đốc điều hành Thái Bình Dương của nhóm hoạt động khí hậu 350.org, nói rằng báo cáo của IPCC “rất nghiêm túc và đáng báo động, nhưng nó không nằm ngoài dự đoán".

Ông Sikulu cho biết có những ví dụ thực tế tàn khốc về cuộc khủng hoảng khí hậu đang diễn ra trên khắp thế giới như cháy rừng ở Mỹ, sóng nhiệt ở Canada, hỏa hoạn ở Siberia, Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp, lũ lụt ở Trung Quốc. Những điều này đã được cảnh báo trong nhiều năm.

Ông nói: “Đó là những gì chúng tôi đã nói trong nhiều thập kỷ, bởi vì cuộc khủng hoảng khí hậu đã xuất hiện từ lâu. Thái Bình Dương luôn được coi là tuyến đầu của cuộc khủng hoảng này. Nhưng mọi thứ cũng đang thay đổi. Mọi người hiện đang hiểu thực tế của cuộc khủng hoảng khí hậu, và đó là lý do tại sao nó được quan tâm hơn bao giờ hết".