Hướng tới trật tự thế giới mới: Đa phương, đa cực

“Hiệp ước cho tương lai” - Cột mốc mở đường cho sự thay đổi

Thứ tư, 29/01/2025 08:30 AM - 0 Trả lời

(NB&CL) Một trong những kỳ vọng lớn của thế giới khi bước vào năm 2025 chính là hàng chục cam kết trong “Hiệp ước cho tương lai” - văn kiện được Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua hồi tháng 9/2024. Nó được kỳ vọng sẽ chuyển hóa thành hành động mạnh mẽ, tạo ra bước đột phá cho chủ nghĩa đa phương và hòa bình chung của thế giới.

Bài liên quan

Lời hiệu triệu của chủ nghĩa đa phương

Trong khuôn khổ Tuần lễ cấp cao Đại hội đồng Liên hợp quốc tháng 9/2024, Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) đã thông qua “Hiệp ước cho tương lai”, văn kiện được Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres mô tả là một thỏa thuận mang tính bước ngoặt, để thế giới bước tiến tới “chủ nghĩa đa phương hiệu quả hơn, toàn diện hơn, có mạng lưới hơn”.

Với hơn 50 trang và 56 mục tiêu được đề cập, hiệp ước nêu ra tầm nhìn cho hợp tác đa phương trên toàn bộ các vấn đề hàng đầu đối với thế giới hiện nay, bao gồm hòa bình và an ninh, mục tiêu phát triển bền vững, cải cách quản trị toàn cầu, biến đổi khí hậu, bình đẳng giới, trí tuệ nhân tạo (AI) và hợp tác kỹ thuật số.

hiep uoc cho tuong lai  cot moc mo duong cho su thay doi hinh 1

Biểu tượng về hòa bình và phát triển bền vững vì tương lai tại trụ sở của Liên hợp quốc ở New York, Mỹ. Ảnh: Eduardo Kobra

“Hiệp ước này là tâm huyết của Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres, người đặt mục tiêu đem đến một bản thiết kế mới và toàn diện cho cải cách và hợp tác đa phương”, Karen Mathiasen - Giám đốc các dự án của Trung tâm phát triển toàn cầu (CGD).

Ngay trong các điều khoản mở đầu của hiệp ước, Đại hội đồng LHQ đã cam kết thực hiện các hành động táo bạo, đầy tham vọng, nhanh chóng, công bằng và mang tính chuyển đổi để thực hiện “Chương trình nghị sự 2030” vì sự phát triển bền vững và đặt mục tiêu xóa đói giảm nghèo vào trọng tâm của các nỗ lực thực hiện mục tiêu đó.

Trong những điều khoản khác, các nhà lãnh đạo thế giới đã cam kết thu hẹp khoảng cách tài trợ cho Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG) ở các nước đang phát triển, để đảm bảo rằng hệ thống thương mại đa phương tiếp tục là động lực cho phát triển bền vững và đẩy nhanh cải cách cấu trúc tài chính quốc tế để tăng cường tiếng nói và đại diện của các nước đang phát triển.

Đại hội đồng cũng cam kết cải cách Hội đồng Bảo an, thừa nhận nhu cầu cấp thiết phải làm cho cơ quan này mang tính đại diện, toàn diện, minh bạch, hiệu quả, hiệu suất, dân chủ và có trách nhiệm hơn.

“Hiệp ước cho tương lai” cũng có hai phụ lục. Phụ lục đầu tiên mang tên “Hiệp ước Kỹ thuật số Toàn cầu” với mục tiêu xóa bỏ mọi khoảng cách kỹ thuật số; thúc đẩy một không gian kỹ thuật số toàn diện, cởi mở, an toàn và bảo mật, tôn trọng, bảo vệ và thúc đẩy quyền con người; tăng cường quản trị quốc tế về trí tuệ nhân tạo (AI). Phụ lục thứ hai có tên “Tuyên bố về các Thế hệ Tương lai”, đặt ra một bộ nguyên tắc chỉ đạo, cam kết và hành động nhằm thúc đẩy sự ổn định, hòa bình và an ninh quốc tế; đảm bảo các xã hội hòa bình, toàn diện và công bằng trong khi giải quyết bất bình đẳng trong và giữa các quốc gia cũng như nhu cầu đặc biệt của các nước đang phát triển.

Với những nội dung ấy, “Hiệp ước cho tương lai” được xem như một chiến thắng, dù không quá lớn nhưng lại mang tính bước ngoặt của chủ nghĩa đa phương. Hoặc nói như Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres, thì hiệp ước này sẽ “đưa chủ nghĩa đa phương trở lại từ bờ vực thẳm”.

Chờ những hành động cụ thể và mạnh mẽ

Trong bối cảnh chiến tranh đang lan rộng ở Trung Đông, các cuộc xung đột tàn khốc liên tục ở châu Phi và châu Âu, và sự ngờ vực giữa các quốc gia thành viên của “Nam Bán cầu” còn nhiều khó khăn về việc “Bắc Bán cầu” gồm nhiều các quốc gia giàu có không thực hiện những cam kết trước đây về chống biến đổi khí hậu, nạn đói và nghèo đói cùng cực, việc LHQ thông qua “Hiệp ước cho tương lai” là một nỗ lực quan trọng nhằm giải quyết những thách thức hàng đầu mà nhân loại đang phải đối mặt.

“Tương lai của chúng ta nằm trong tay chúng ta”, cựu Thủ tướng Cameroon, Philemon Yang - người giữ chức Chủ tịch luân phiên của Đại hội đồng LHQ nhấn mạnh tại kỳ họp thứ 79, sau khi Hiệp ước được thông qua. Theo ông, văn kiện này đại diện cho lời cam kết giải quyết các cuộc khủng hoảng trước mắt và đặt nền tảng cho một trật tự toàn cầu bền vững, công bằng và hòa bình cho tất cả các dân tộc và quốc gia. 

hiep uoc cho tuong lai  cot moc mo duong cho su thay doi hinh 2

Một số cam kết đáng chú ý trong "Hiệp ước cho tương lai"

- Chấm dứt nạn đói, xóa bỏ tình trạng mất an ninh lương thực và mọi hình thức suy dinh dưỡng.

- Đảm bảo rằng hệ thống thương mại đa phương tiếp tục là động lực cho sự phát triển bền vững.

- Đầu tư vào con người để xóa đói giảm nghèo và tăng cường lòng tin cũng như sự gắn kết xã hội.

- Tăng cường nỗ lực xây dựng xã hội hòa bình, công bằng và toàn diện.

- Đạt được bình đẳng giới và trao quyền cho tất cả phụ nữ và trẻ em gái.

- Tăng cường hành động để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.

Nhưng muốn hiệp ước thực sự tạo ra bước ngoặt, các quốc gia đều phải hành động. Ông Richard Gowan, Giám đốc Nhóm khủng hoảng quốc tế Liên hợp quốc cho biết: “Điều quan trọng là các thành viên LHQ phải đưa ra một kế hoạch thực hiện phù hợp cho các phần có thể thực hiện được của hiệp ước, vì chúng ta thường thấy các nhà lãnh đạo thế giới ký vào những lời cam kết nghe có vẻ hay ho tại LHQ nhưng sau đó lại không thực hiện chúng”.

Theo ông Gowan, sẽ cần phải có những nỗ lực đáng kể để thúc đẩy 56 hành động đã được nhất trí trong hiệp ước. Điều này không chỉ đòi hỏi phải nêu rõ các mốc thời gian và chỉ tiêu tiến độ cụ thể, mà còn phải đảm bảo việc thực hiện đánh giá tổng thể hiệp ước thông qua một cuộc họp ở cấp nguyên thủ quốc gia.

Tuy nhiên, các quốc gia thành viên và những bên khác quan tâm đến việc đảm bảo hiệp ước được thực hiện đầy đủ sẽ có một số cơ hội hành động ngay trong những tháng và năm tới. Cùng với đó, việc Đức - một trong hai quốc gia bảo trợ của “Hiệp ước cho tương lai” - sẽ lãnh đạo nhiệm kỳ chủ tịch Đại hội đồng lần thứ 80 (năm 2025-2026), và một Tổng thư ký Liên hợp quốc mới nhậm chức vào tháng 1/2027 cũng hứa hẹn những hành động xuyên suốt của LHQ để thúc đẩy hiện thực hóa các cam kết của hiệp ước.

Một con đường thay đổi mang đến cho các thế hệ hiện tại và tương lai cơ hội xây dựng hệ thống quản trị toàn cầu hiệu quả hơn, có mạng lưới hơn và toàn diện hơn, vì thế sẽ mở ra ngay từ năm 2025 này. Bởi nói như Thủ tướng Đức, Olaf Scholz thì “nếu các quốc gia không đoàn kết thực hiện hơn 50 hành động của hiệp ước, chẳng những lịch sử… mà cả những người trẻ trên toàn thế giới sẽ phán xét chúng ta”.

Quang Anh

Tin mới

Kỳ bí ngọn núi Ngọc Linh nơi sản sinh ra loài sâm Quốc bảo

Kỳ bí ngọn núi Ngọc Linh nơi sản sinh ra loài sâm Quốc bảo

(CLO) Với độ cao hơn 2.600m so với mực nước biển cùng địa hình quanh năm mây phủ, núi Ngọc Linh được xem là nơi giao thoa giữa đất và trời, mang một vẻ đẹp vừa hoang sơ, thơ mộng lại vừa lung linh, huyền ảo. Đây còn là ngọn núi sản sinh ra loài sâm Quốc bảo, giúp người nông thoát nghèo, đổi đời.

Đời sống
EU và Mỹ tăng cường trừng phạt Nga về kinh tế để thúc đẩy hòa bình Ukraine

EU và Mỹ tăng cường trừng phạt Nga về kinh tế để thúc đẩy hòa bình Ukraine

(CLO) EU và Mỹ nhất trí gia tăng trừng phạt Nga nhằm tạo áp lực kinh tế và chính trị, thúc đẩy đàm phán hòa bình Ukraine, với cảnh báo siết chặt các biện pháp nếu Moscow không nhượng bộ.

Kinh tế vĩ mô
Lễ cúng đầu năm của người Ba Na ở Tây Nguyên: Nét đẹp văn hóa truyền thống

Lễ cúng đầu năm của người Ba Na ở Tây Nguyên: Nét đẹp văn hóa truyền thống

(CLO) Ngày đầu năm, già làng sẽ đến nhà rông làm lễ cúng xin Yang (Giàng, trời, thần linh) ban cho tất cả người dân trong cộng đồng sức khỏe, mùa màng bội thu. Đây là phong tục độc đáo của người Ba Na, giúp họ đoàn kết, gắn bó với nhau, vượt qua những khó khăn trong cuộc sống.

Đời sống văn hóa
Trải nghiệm không gian Tết của người Mường giữa Thủ đô

Trải nghiệm không gian Tết của người Mường giữa Thủ đô

(CLO) Chương trình “Vui Xuân Ất Tỵ: Sắc thái văn hoá Mường, Hoà Bình” mang đến cho công chúng một không gian Tết kết hợp giữa những hoạt động trải nghiệm cùng các chủ thể văn hóa và khám phá di sản qua công nghệ.

Đời sống văn hóa
Instagram cập nhật Insights: Hỗ trợ người sáng tạo hiểu rõ hơn về hiệu suất nội dung

Instagram cập nhật Insights: Hỗ trợ người sáng tạo hiểu rõ hơn về hiệu suất nội dung

(CLO) Instagram cập nhật Insights với các chỉ số mới và gợi ý cá nhân hóa, giúp người sáng tạo hiểu rõ hiệu suất nội dung, tối ưu chiến lược và mở rộng phạm vi tiếp cận.

Sức sống số
Honda thu hồi 290.000 xe do lỗi động cơ tiềm ẩn

Honda thu hồi 290.000 xe do lỗi động cơ tiềm ẩn

(CLO) Honda thu hồi 294.612 xe tại Mỹ do lỗi phần mềm có thể khiến động cơ ngừng hoạt động, làm tăng nguy cơ tai nạn.

Xe
Tranh Tết trở lại trong nhà Việt

Tranh Tết trở lại trong nhà Việt

(NB&CL) Tranh Tết là một phần không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền thuở xưa. Như một mạch nguồn âm ỉ chảy, cùng với đời sống người dân ngày một sung túc, giờ đây những bức tranh dân gian ngày Tết đang trở lại mạnh mẽ trong không gian sống của người Việt.

Đời sống văn hóa
Người lính mang quân hàm xanh đang lặng lẽ đón tết xa nhà

Người lính mang quân hàm xanh đang lặng lẽ đón tết xa nhà

(CLO) Không khí Tết tươi vui và hân hoan tràn ngập khắp các phố phường, thôn xóm, bản làng. Những gia đình đang đoàn viên bên nhau khi mùa xuân đến. Tuy nhiên, những người lính Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị vẫn lặng lẽ xa nhà để tuần tra, canh gác, bảo vệ, giữ gìn an ninh, trật tự nơi khu vực biên giới.

Đời sống
Thi công xuyên Tết để thông xe cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh dịp 30/4

Thi công xuyên Tết để thông xe cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh dịp 30/4

(CLO) Để bảo đảm tiến độ thông xe kỹ thuật cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2 qua tỉnh Hà Tĩnh vào dịp 30/4 - 1/5, các nhà thầu đã huy động tối đa nhân lực, phương tiện và trang thiết bị để thi công “3 ca 4 kíp” xuyên Tết Nguyên đán 2025.

Giao thông
Gói trừng phạt thứ 16 của EU: Không cấm hoàn toàn LNG của Nga

Gói trừng phạt thứ 16 của EU: Không cấm hoàn toàn LNG của Nga

(CLO) EU công bố gói trừng phạt thứ 16 với Nga, nhưng chưa cấm hoàn toàn LNG, dù lượng nhập khẩu từ Moscow tăng gần 20% năm ngoái.

Thị trường - Doanh nghiệp
Mỹ đang lo sợ, nói các công ty Trung Quốc 'sao chép' mô hình AI

Mỹ đang lo sợ, nói các công ty Trung Quốc 'sao chép' mô hình AI

(CLO) Chính quyền Mỹ đang bày tỏ lo ngại rằng mô hình đang “gây sốt” DeepSeek của Trung Quốc có thể đã hưởng lợi từ một phương pháp được cho là sao chép những tiến bộ của các đối thủ cạnh tranh ở Mỹ được gọi là "chưng cất".

Báo chí - Công nghệ
Ca sĩ Ngọc Khuê: 'Tôi muốn đưa âm nhạc dân gian Việt Nam bay xa hơn trên trường quốc tế'

Ca sĩ Ngọc Khuê: 'Tôi muốn đưa âm nhạc dân gian Việt Nam bay xa hơn trên trường quốc tế'

(CLO) Với chất giọng trong trẻo, thánh thót, mang đặc trưng riêng của dòng nhạc dân gian, ca sĩ Ngọc Khuê đã chinh phục thính giả yêu nhạc bằng quãng giọng giả thanh độc đáo và cách nhả chữ điêu luyện. Nhờ đó, mà nữ ca sĩ 8X đã gặt hái được nhiều thành công trên con đường nghệ thuật, đồng thời cô luôn mong muốn đưa âm nhạc dân gian Việt Nam bay xa hơn trên trường quốc tế.

Giải trí
Thị trường căn hộ Hà Nội năm 2025 sẽ thay đổi thế nào?

Thị trường căn hộ Hà Nội năm 2025 sẽ thay đổi thế nào?

(CLO) Nguồn cung căn hộ hạng B sẽ tiếp tục chiếm tỷ trọng chính trên thị trường Hà Nội vào năm 2025, phân khúc hạng C và nhà ở xã hội đều cải thiện hơn về nguồn cung.

Công luận 24H
Kon Tum: Khám phá ngôi làng cổ của người Ba Na bên dòng sông chảy ngược

Kon Tum: Khám phá ngôi làng cổ của người Ba Na bên dòng sông chảy ngược

(CLO) Làng cổ tích Kon Kơ Tu nằm nép mình bên bờ sông Đăk Bla hiền hòa và thơ mộng thuộc xã Đăk Rơ Wa, TP Kon Tum (Kon Tum). Tận dụng lợi thế này, người Ba Na ở làng đã mở homestay, tổ chức đánh cồng chiêng, dệt thổ cẩm, dựng nhà sàn…hút du khách đến tham quan.

Đời sống văn hóa
Nhà Trắng thu hồi lệnh dừng viện trợ, có thể đưa người nhập cư vào nhà tù Guantanamo

Nhà Trắng thu hồi lệnh dừng viện trợ, có thể đưa người nhập cư vào nhà tù Guantanamo

(CLO) Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho rằng sẽ từ bỏ đề xuất đóng băng hàng trăm tỷ USD viện trợ vào thứ Tư, do những trở ngại pháp lý và sự phản đối rộng rãi.

Thế giới 24h
Bất ngờ lớn nhất của Champions League mùa này

Bất ngờ lớn nhất của Champions League mùa này

(CLO) Đại diện nước Pháp tạo ra chiến thắng đậm nhất của ngày thi đấu cuối cùng giai đoạn phân hạng Champions League 2024/25. 3 điểm có được trận này giúp Lille nằm trong top 8 đội mạnh nhất, bao gồm Liverpool, Barcelona, Arsenal, Inter Milan, Atletico Madrid, Bayer Leverkusen và Aston Villa.

Video - Giải trí
Bình Luận

Tin khác

Những kỳ vọng “hàn gắn” một thế giới nhiều chia rẽ

Những kỳ vọng “hàn gắn” một thế giới nhiều chia rẽ

(NB&CL) Năm 2025 đánh dấu kỷ niệm 75 năm Ngày quốc tế đa phương và ngoại giao vì hòa bình. Đây cũng sẽ là năm mà chủ nghĩa đa phương, nền tảng cơ bản của hòa bình quốc tế, được kỳ vọng sẽ phát triển. Chỉ bằng cách hợp tác với nhau, các quốc gia mới có thể chống lại sự chia rẽ và khủng hoảng ngày càng sâu sắc.

Tiêu điểm Quốc tế
Hãy là đa phương để cùng nhau phát triển!

Hãy là đa phương để cùng nhau phát triển!

(NB&CL) Thế giới tất nhiên không thay đổi chỉ sau một đêm. Xu hướng đa cực, đa phương là một quá trình dài và là sự kết nối của nhiều mắt xích. Tuy nhiên, đến lúc này, cục diện mới đó của thế giới đang dần hình thành. Nó được xem là nằm trong dòng chảy của lịch sử, phản ánh quy luật khách quan và nhu cầu của nhân loại.

Tiêu điểm Quốc tế
Chân dung tỷ phú bất động sản giúp hoàn tất thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza

Chân dung tỷ phú bất động sản giúp hoàn tất thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza

(CLO) Đằng sau thỏa thuận ngừng bắn mà Israel và Hamas đạt được cuối tuần qua có dấu ấn của một nhân vật đặc biệt. Đó là Steve Witkoff, tỷ phú bất động sản người Mỹ được Tổng thống Donald Trump cử tới Trung Đông để phá vỡ thế bế tắc trong các cuộc đàm phán.

Tiêu điểm Quốc tế
Những kế hoạch của ông Donald Trump trong ngày đầu nhậm chức

Những kế hoạch của ông Donald Trump trong ngày đầu nhậm chức

(CLO) Tổng thống sắp nhậm chức của Mỹ, ông Donald Trump, đã sẵn sàng ký một loạt các sắc lệnh hành pháp vào ngày đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai.

Tiêu điểm Quốc tế
Nỗ lực của Mỹ nhằm tăng cường ảnh hưởng ở Nam Kavkaz

Nỗ lực của Mỹ nhằm tăng cường ảnh hưởng ở Nam Kavkaz

(CLO) Ngày 14/1 vừa qua, Mỹ và Armenia đã ký kết một thỏa thuận an ninh nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương. Trong bối cảnh Nhà Trắng đã đình chỉ quan hệ đối tác với Gruzia, thỏa thuận Mỹ-Armenia được cho là động thái nhằm giành chỗ đứng của Washington ở Nam Kavkaz.

Tiêu điểm Quốc tế
Kỳ vọng cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai ông Trump và Putin sẽ tạo bước đột phá?

Kỳ vọng cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai ông Trump và Putin sẽ tạo bước đột phá?

(CLO) Cộng đồng quốc tế đang kỳ vọng về một cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump trong năm 2025 để có thể cải thiện căng thẳng giữa các bên, từ đó mở ra giai đoạn đầu cho tiến trình hòa bình ở Ukraine. Tuy nhiên, liệu điều này có xảy ra?

Tiêu điểm Quốc tế
Chuyện về lễ nhậm chức của Tổng thống Mỹ

Chuyện về lễ nhậm chức của Tổng thống Mỹ

(NB&CL) Dường như tất cả những gì liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ cũng như người đứng đầu nước Mỹ đều có thể trở thành tâm điểm của truyền thông. Lễ nhậm chức của các Tổng thống đắc cử của Mỹ là ví dụ. Dưới sự mổ xẻ đa chiều của báo chí, rất nhiều điều thú vị về lễ nhậm chức của các đời Tổng thống Mỹ được hé lộ.

Tiêu điểm Quốc tế
Các đời Tổng thống Hàn Quốc: Từ lưu vong, ám sát, luận tội đến bị bỏ tù

Các đời Tổng thống Hàn Quốc: Từ lưu vong, ám sát, luận tội đến bị bỏ tù

(CLO) Tổng thống vừa bị bắt Yoon Suk Yeol đã trở thành cái tên mới nhất trong danh sách dài các nhà lãnh đạo Hàn Quốc gặp biến cố lớn trong sự nghiệp chính trị của mình.

Tiêu điểm Quốc tế
Hoà bình cho Gaza: Viễn cảnh từ một lời hứa

Hoà bình cho Gaza: Viễn cảnh từ một lời hứa

(NB&CL) Ngoại trưởng Mỹ Antony J. Blinken ngày 14/1/2025 cho biết, Israel và Hamas đang cận kề đồng ý một thỏa thuận tạm dừng giao tranh ở Gaza và thả các con tin bị giam giữ ở đó để đổi lấy các tù nhân Palestine bị giam trong các nhà tù của Israel. Thông tin này đang thắp lên hy vọng về một viễn cảnh hoà bình vốn dĩ xưa nay vẫn rất mong manh cho dải đất này.

Tiêu điểm Quốc tế